تأثیر تعداد نمونه بر صحت تخمین وضعیت شوری و سدیمی خاک با استفاده از تخمین‎گرهای مختلف

آب و خاک

مقاله 6، دوره 27، شماره 3، شهریور 1392، صفحه 515-524   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.26044

نویسنده

عیسی اسفندیارپور بروجنی^*

چکیده

شوری و سدیمی بودن خاک از جمله مهم ترین عوامل محدودکننده ی رشد گیاهان محسوب می شوند. پژوهش حاضر می کوشد تا تأثیر تعداد نمونه بر صحت تخمین وضعیت شوری و سدیمی خاک‌های منطقه ی اسلامیه ی رفسنجان را توسط تخمین‎گرهای کریجینگ معمولی، وزن‌دهی معکوس فاصله و اسپلاین آزمون نماید. ابتدا قابلیت هدایت الکتریکی و نسبت جذب سطحی سدیم 100 نقطه ‌ی مشاهداتی در قالب الگوی نمونه‌برداری شبکه ای منظم (با فاصله ی 500 متر) در سه عمق اندازه گیری شد و به‌کمک هر کدام از تخمین‎گرهای مزبور، پهنه‌بندی آن‌ها انجام گرفت. سپس با حذف تصادفی تعداد 20، 40 و 60 نمونه از مجموع داده‌های اولیه، برای هر مجموعه داده‌ی جدید، پهنه بندی مجدد وضعیت شوری و سدیمی خاک صورت گرفت. پس از اتمام هر مرحله از مجموع مراحل دَه‌گانه ی مورد استفاده برای حذف داده‌ها، شاخص خطای جذر میانگین مربعات استاندارد شده (RMSE%) برای هر تخمین‎گر محاسبه شد. در نهایت، شاخص‌های خطای به دست آمده، با استفاده از آزمون‌های فریدمن و ویلکاکسون مورد مقایسه‌ی آماری قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در 100 نقطه ی مشاهداتی، اختلاف آماری معنی داری بین نتایج سه تخمین‎گر در سطح اطمینان 95 درصد وجود ندارد. با کاهش تعداد نمونه ها و انجام آزمون فریدمن مشاهده شد که بین نتایج سه تخمین‎گر، تفاوت معنی داری وجود دارد؛ لیکن استفاده از آزمون تکمیلی ویلکاکسون مشخص نمود که اختلاف بین نتایج تخمین‎گرهای کریجینگ معمولی و وزن دهی معکوس فاصله، معنی دار نمی‌باشد. در نتیجه، استفاده از تخمین‎گر وزن دهی معکوس فاصله با توجه به دقت نسبتاً خوب، سهولت محاسبات و نیاز کم تر به نقاط نمونه برداری، برای مطالعات آتی در منطقه ی مطالعاتی پیشنهاد می گردد.

کلیدواژه‌ها

اسپلاین؛ کریجینگ؛ وزن‌دهی معکوس فاصله؛ خاک‌های شور و سدیمی