تأثیر مکمل دانه کتان در جیره بر ترکیب اسیدهای چرب، خصوصیات کیفی اسپرم و برخی پارامترهای خونی در قوچ کردی

پژوهشهای علوم دامی ایران

مقاله 5، دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 46، تیر 1400، صفحه 221-233   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijasr.v13i3.87332

نویسندگان

سعید فیروزه¹؛ امیرهوشنگ فلاح راد^{* 2}؛ پژمان میرشکرایی³؛ عباس پرهام⁴؛ محسن دانش مسگران⁵

¹گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه فردوسی مشهد

²گروه علوم درمانگاهی،دانشکده دامپزشکی، دانشگاه فردوسی مشهد

³گروه علوم درمانگاهی،دانشکده دامپزشکی، دانشگاه فردوسی مشهد مشهد، ایران.

⁴گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

⁵گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی،دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

دانه کتان منبع غنی از اسید آلفا لینولنیک (امگا3) با خاصیت آنتی اکسیدانی بالا ‌می‌باشد، که ‌می‌تواند در سنتز هورمون‌های جنسی و بهبود کیفیت اسپرم در گونه‌های مختلف نقش داشته باشد. مطالعه حاضر اثرات دانه کتان بر خصوصیات کمی و کیفی اسپرم و برخی پارامترهای خونی را بررسی ‌می‌کند. در این تحقیق که در مدت 12 هفته اجرا گردید 15 راس قوچ نژاد کردی انتخاب و به صورت تصادفی به سه گروه تقسیم شدند. گروه شاهد دریافت کننده جیره پایه و گروه دوم که شامل جیره پایه و 5 درصد دانه کتان و گروه سوم محتوی جیره پایه و 10 درصد دانه بود. نتایج نشان داد که غلظت اسپرم، نسبت اسپرم زنده، تحرک کل و عملکرد غشای پلاسما در تیمار 10 درصد دانه کتان در مقایسه با سایر گروه‌ها بیشتر بود (P<0.05). دانه کتان باعث افزایش درصد اسپرم با آکروزوم نرمال شد (P<0.01). با این حال، درصد اسپرم‌های غیر طبیعی پس از دریافت 10 درصد دانه کتان و در پایان هفته 12 در مقایسه با سایر گروه‌های مربوطه کاهش یافت (P<0.05). نتایج نشان داد که مکمل دانه کتان بر قطر بیضه اثری نداشت اما غلظت تستوسترون پلاسما را در گروه 10 درصد نسبت به گروه شاهد افزایش داد (P <0.05). اثر افزودن مکمل دانه کتان، اثر زمان و اثر متقابل آنها بر فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز معنی دارنبود. جیره 10 درصد کتان موجب افزایش معنی داری اسید چرب DHA (دوکوزاهگزاانوئیک DHA=Docosahexaenoic acid) در چربی اسپرم شد (P<0.05). نسبت اسیدهای چرب امگا سه به شش افزایش یافته و نیز نسبت اسیدهای چرب اشباع به اسیدهای چرب با چند باند مضاعف در گروه 10 درصد در مقایسه با سایر گروه‌ها کاهش یافت (P<0.05). نتایج نشان داد که افزودن 10 درصد دانه کتان به جیره پایه قوچ‌های کردی در خارج از فصل تولید مثل ‌می‌تواند سبب بهبود کمی و کیفی شاخص‌های ازریابی اسپرم و در نهایت بهبود باروری آنها گردد.

کلیدواژه‌ها

اسپرم؛ اسید چرب؛ امگا 3؛ دانه کتان؛ قوچ کردی

مراجع

1.Adeel, M. I. A. 2009. Improvement of liquid and frozen-thawed semen quality of Nili-Ravi buffalo bulls (Bubalusbubalis) through supplementation of fat. Theriogenology, 71:1220–1225.

2.Aksoy, Y., H. Aksoy, K. Altinkaynak, H. R. Aydin, and A. Ozkan. 2006. Sperm fatty acid composition in subfertile men. Prostaglandins, Leukotrienes, and Essential Fatty Acids. 75(2): 75-79

3.Al-Anazi, Y., M. Al-Mutary, M. Al-Ghadi, M. Alfuraiji, A. Al-Himaidi, and A. Ammari. 2017. Seasonal variations in scrotal circumference and semen characteristics of Naimi and Najdi rams in Saudi Arabia. South African Journal of Animal Science, 47: 454-459.

4.Aliasghari, F., M. H. Eftekhari, M. A. Babaei Beigi, J. Hasanzadeh, and N. Mazooji. 2013. The effect of conjugated linoleic acids and omega-3 fatty acids supplementation on some inflammatory and oxidative stress markers in atherosclerosis. Iranian Journal of Nutrition Sciences & Food Technology, 4:35-44.

5.Alizadeh, A., V. Esmaeili, A. Shahverdi, and M. Rashidi. 2014. Dietary Fish Oil Can Change Sperm Parameters and Fatty Acid Profiles of Ram Sperm during Oil Consumption Period and after Removal of Oil Source. Cell Journal, 16(3): 289-298.

6. Bouwens, M. V. D. 2009. Fish-oil supplementation induce antiinflammatory gene expression profiles in human blood mononuclear cells. American Journal of Clinical Nutrition, 90:415-424.
7. Brinsko, S. P., D. D. Varner, C. C. Love, T. L Blanchard, and Day. 2005. Effect of feeding a DHA-enriched nutriceutical on the quality of fresh, cooled and frozen stallion semen. Theriogenology, 63: 1519–1527.
8. Cerolini, S., L. Zaniboni, A. Maldjian, and T. Gliozzi. 2006. Effect of docosahexaenoic acid and [alpha]-tocopherol enrichment in chicken sperm on semen quality, sperm lipid composition and susceptibility to peroxidation. Theriogenology, 66: 877–886.
9. Conquer, J. A., J. B. Martin, I. Tummon, L. Watson and Tekp. 1999. Fatty acid analysis of blood serum, seminal plasma, and spermatozoa of normozoospermic vs Asthernozoospermic males. Lipids, 34: 793–799.

10-. Dolatpanah, M. B., A. Towhidi, A. Farshad, Rashidi A, and A. Ezayazdi . 2008. Effect of fish oil on semenquality of goats. Asian-Australasian Journal of Animal Science, 21:29–34.

11.Drokin, S. I, T. N. Vaisberg, E. F. Kopeika, K. D. Miteva, and G. L. Pironecheva. 1999. Effect of cryopreservation on lipids and some physiological features of spermatozoa from rams pastured in highlands and in valleys. Cytobioscience, 100(393):27-36

12. Eslamian, G., N. Amirjannati, M. R. Sadeghi, Rashidkhani, B, S. Pahlavan, A. Hooshangi, and A. Hekmatdoost 2013. The effects of combined supplementation of docosahexaenoic acid and vitamin E on fatty acid changes in sperm membrane in asthenozoospermic men. Iranian Journal of Nutrition Sciences & Food Technology, 8 (1): 125-129.

13-. Esmaeili, V., A. Shahverdi, A. R. Alizadeh, H. Alipour, and A. Towhidi. 2012. Fatty acid profiles of ram's sperm after removing some fatty acid sources from the diets and persistency of fatty acids in sperm. International Journal of Fertility and Sterility, 5(4): 211-216.

14.Fair, S., D. N. Doyle, M. G. Diskin, and A. A. Hennessy. 2014. The effect of dietary n − 3 polyunsaturated fatty acids supplementation of rams on semen quality and subsequent quality of liquid stored semen. Theriogenology, 81: 210–219.

15. Folch, J. L. S. 1957. A simple method for theisolation and purification of total lipids from animal tissues. Journal of Biological Chemistry, 226: 497–509.
16. Gholami, H., M. Chamani, A, Towhidi, M. H. Fazeli. 2010. Effect of feeding a docosahexaenoic acid-enriched nutriceutical on the quality of fresh and frozen-thawed semen in Holstein bulls. Theriogenology, 74:1548–58.
17. Gulliver, C. E., M. A. Friend, B. J. King, and E. T. Clayton. 2012. The role of omega-3 polyunsaturated fatty acids in reproduction of sheep and cattle. Animal Reproduction Science, 131: 9–22.
18. Hamilton, S., R. J. Hamilton, and P. A. Sewell.1992. Extraction of lipids and derivative formation. In: Lipid Analysis—A Practical Approach. University Press, Oxford, UK, pp.13–64.
19. Hedayat-Evrigh, N., F. Moradi,V. Vahedi, B. Navidshad, and A. Seifi-Jamadi.2019. Influence of various dietary fat sources on freezing capacity of Moghani ram semen. South African Journal of Animal Science, 49: 505-512.
20. HussainShah, S. M., A. Shujait, M. Zubair, H. Jamil, and A. Nazir. 2016. Effect of supplementation of feed with Flaxseed (Linumusitatisimum) oil on libido and semen quality of Nilli-Ravi buffalo bulls. Journal of Animal Science and Technology, 58:25.
21. Jafaroghli, M., H. Abdi-Benemar, M. J. Zamiri, B. Khalili, A. Farshad, and A. Shadparvar. 2014. Effects of dietary n− 3 fatty acids and vitamin C on semen characteristics, lipid composition of sperm and blood metabolites in fat-tailed Moghani rams. Animal reproduction science, 147: 17-24.
22. Kargar, R., M. Forouzanfar, G, Ghalamkari, and M. H. Nasr Esfahani. 2017. Dietary flax seed oil and/or Vitamin E improve sperm parameters of cloned goats following freezing-thawing. Cryobiology, 74: 110-114.
23. Kesavulu, M. K. B. 2002. Effect of w-3 fatty acids on lipid peroxidation and antioxidant enzyme status in type2 diabetic patients. Diabetesmetab (paris), 28:20-26.
24. Khan, H., S. M. Qureshi, I. Khan, S. U. Rehman, and U. L. T Mehsud. 2015. Dietary Flaxseed supplementation effect on bovine semen quality parameters. Veterinaria, 3: 9-13.
25. Khosroshahi, H., J. Houshyar, A. Tabrizi, A, Vatankhah, and N. Zonouz. 2010. Effect of omega-3 fatty acid on oxidative stress in patients on hemodialysis. Iranian Journal of Kidney Diseases, 4:322-327.
26. Mania, S., R, Tylingo, and A. Michałowska. 2018. The drop-in-drop encapsulation in chitosan and sodium alginate as a method of prolonging the quality of linseed oil. Polymers, 10:1355.
27. Mehdizadeh haft cheshmeh, K., F. Farokhi Ardebili, and A. Bernoosi. 2011. Effect of staining method on morphometry of Ghezel sperm head with using CASA. First National Congress of Agricultural Science & Technology (MAST). University of Zanjan, 19 to 21 September.
28. Mourvaki, E., R. Cardinali, A.Dal Bosco, L. C. Corazzi, and C. Castellini. 2010.Effects of flaxseed dietary supplementation on sperm quality and on lipid composition of sperm subfractions and prostatic granules in rabbit. Theriogenology, 73: 629-637.
29. Paglia, D. E., and W. N. Valentine.1967. Studies on the quantitative and qualitative characterization of erythrocyte glutathione peroxidase. The Journal of laboratory and clinical medicine, 70: 158-169
30. Perumal, P., S. Chang, K. Kobu, K. Vupru, and S. Bag. 2019. Flaxseed oil modulates semen production and its quality profiles, freezability, testicular biometrics and endocrinological profiles in mithun. Theriogenology 136:47-59.
31. Piornos, J. A., C. Burgos-Díaz, E. Morales, M. Rubilar, and F. Acevedo. 2017. Highly efficient encapsulation of linseed oil into alginate/lupin protein beads: Optimization of the emulsion formulation. Food Hydrocolloids, 63: 139-148.
32. Rooke, J. A, C. C Shao, and B. K. Speake. 2001. Effects of feeding tuna oil on the lipid composition of pig spermatozoa and in vitro characteristics of semen. Reproduction, 121: 315–322.

33.Rush, J., and S. H. Sandiford. 2003. Plasma glutathione peroxidase in healthy young adults: influence of gender and physical activity. Clinical Biochemistry, 36:345-351.

34. Samadian, F., A, Towhidi, K. Rezayazdi, and M. Bahreini. 2010. Effects of dietary n-3 fatty acids on characteristics and lipid. Animal, 4 (12), 2017–2022.
35. SAS (2004) 'Statistical Analysis Software.' (SAS Institute, Inc., Cary, NC, USA.
36. Zaniboni, L., R. Rizzi, and S. Cerolini.2006. Combined effect of DHA and -tocopherol enrichment on sperm quality and fertility in the turkey. Theriogenology, 65: 1813–1827.