برآورد پارامتر‌های ژنتیکی و فنوتیپی منحنی رشد لجستیک و همبستگی مولفه‌ها در گوسفند زندی

پژوهشهای علوم دامی ایران

مقاله 9، دوره 13، شماره 3 - شماره پیاپی 47، مهر 1400، صفحه 441-451   

نوع مقاله: علمی پژوهشی- ژنتیک و اصلاح دام و طیور

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijasr.v13i3.81528

نویسندگان

سعید نیسی¹؛ هدایت اله روشنفکر^{* 2}؛ جمال فیاضی³؛ مرتضی ممویی⁴

¹گروه علوم دامی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، خوزستان، ایران.

²گروه علوم دامی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، خوزستان، ایران

³دانشکده علوم دامـی ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، خوزستان، ایران.

⁴گروه علوم دامـی ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، خوزستان، ایران.

چکیده

از مهم‌ترین صفات در دام‌های اهلی که به لحاظ اقتصادی اهمیت فراوانی دارند، صفات مرتبط با رشد می­باشند رشد یک خصوصیت ضروری سیستم‌های بیولوژیکی و یک افزایش در اندازه بدن به ازاء واحد زمان است که به‌صورت ترکیبی از اثرات ژنتیکی و محیطی توصیف می­شود. لذا پژوهش حاضر به منظور تخمین پارامترهای ژنتیکی متغیرهای منحنی رشد گوسفند زندی با استفاده از مدل‌های حیوانی مناسب انجام گرفت. پارامترهای منحنی رشد مورد بررسی شامل وزن بلوغ مجانبی (A)، نرخ رشد (B) و نرخ بلوغ (K) بودند. به منظور بررسی اثرات ثابت و برآورد پارامترهای منحنی رشد از رویه NLIN نرم افزار SAS استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از شش مدل حیوانی و روش­ آماری حداکثر درستنمایی محدود شده (REML) با نرم­افزار Wombat و روش بیزی مبتنی بر تکنیک نمونه­گیری گیبس با نرم­افزار MTGSAM انجام گرفت. وراثت­پذیری مستقیم برآورد شده با استفاده از روش REML و بیزی برای پارامتر وزن بلوغ مجانبی 064/0 و 14/0، نرخ رشد 17/0 و 16/0، نرخ بلوغ 16/0 و 18/0 به ترتیب برآورد شد. وراثت­پذیری مادری پارامترهای منحنی رشد در دامنه 006/0 تا 08/0 و نسبت واریانس محیطی به فنوتیپی در محدوده 03/0 تا 05/0 بود. همبستگی ژنتیکی مستقیم بین پارامترهای منحنی رشد323/0، 429/0- و 803/0 به ترتیب برای A-B،  B-Kو A-K بدست آمد.  به طور کلی برآورد پارامترهای منحنی رشد می‌تواند در طراحی برنامه‌ها و استراتژی‌های انتخاب در این نژاد زندی استفاده شود. در مطالعه حاضر برآورد وراثت پذیری پایین پارامترهای A، B و K می‌تواند به دلیل واریانس فنوتیپی بالا و تنوع شرایط محیطی ارتباط داشته باشد. با توجه به این موضوع می­توان گفت عوامل محیطی می­توانند به شدت پتانسیل ژنتیکی رشد دام را محدود کنند. بنابراین بهبود شرایط محیطی و بکارگیری استراتژی­های بهینه مدیریتی در رسیدن به منحنی رشد مطلوب بسیار حائز اهمیت می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

حداکثر درستنمایی محدود شده؛ روش بیزی؛ نرخ رشد؛ وراثت‌پذیری؛ همبستگی

مراجع

1. Abegaz, S., J. B. Van Wyk, and J. J. Olivier. 2010. Estimation of genetic and phenotypic parameters of growth curve and their relationship with early growth and productivity in Horro sheep. Archives Animal Breeding, 53(1): 85-94.
2. Akaike, H. 1974. A new look at the statistical model identification. In Selected Papers of Hirotugu Akaike (pp. 215-222). Springer, New York, NY.‏
3. Akaike, H. 1983. Information measures and model selection. Proceedings of the 44th session of the international statistical institute, 1: 277-291.
4. Arzani, H., J. Motamedi, A. Nikhkhah, H. Azrinvand and M. GHorbani. 2013. Animal Unit Equivalent (AUE) and daily requirement energy for Torki Ghashghaei breed sheep grazing on rangelands of Fars Province. Iranian Journal of Range and Desert Research, 20(3): 433-444. (In Persian).
5. Bahreini Behzadi, M. 2015. Comparison of different growth models and artificial neural network to fit the growth curve of Lori-Bakhtiari sheep. Journal of Ruminant Research, 3(2): 125-148. (In Persian).
6. Bahreini Behzadi, M. R., A. A. Aslaminejad, A. R. Sharifi, and H. Simianer. 2014. Comparison of Mathematical Models for Describing the Growth of Baluchi Sheep. Journal of Agricultural Science and Technology, 16(1): 57-68.
7. Bassam, B. J., and G. Caetano-Anolles. 1993. Silver staining of DNA in polyacrylamide gels. Applied biochemistry and biotechnology, 42(2-3):181-188.‏
8. Bathaei, S., and P. Leroy. 1998. Genetic and phenotypic aspects of the growth curve characteristics in Mehraban Iranian fat-tailed sheep. Small Ruminant Research, 29(3): 261–269.
9. Da Silva, L. S. A., A. B. Fraga, F. D. L. Da Silva, P. M. G. Beelen, R. M. D. O. Silva, H. Tonhati and C. D. C. Barros. 2012. Growth curve in Santa Ines sheep. Small Ruminant Research, 105(1-3): 182-185.
10. Deimi Ghias Abadi, P., S. Alijani, J. Shodja Ghias, and N. Pirani. 2013. Comparison of Tow Restricted Maximum Likelihood (REML) and Bayesian Statistical Methods for Estimating Genetic Parameter of Some Economically Important Traits in Fars Native Chickens. Research on Animal Production (Scientific and Research), 3:1-13. (In Persian)
11. Garnero, A. D. V., C. R. Marcondes, R. J. Gunski, H. N. Oliveira, and R. B. Lobo. 2006. Genetic trends in the expected progeny difference of the asymptotic weight of Nelore females. Genetics and Molecular Biology, 29(4): 648-652.‏
12. Ghavi Hossein-Zadeh, N. 2015. Bayesian estimates of genetic relationships between growth curve parameters in shall sheep via Gibbs sampling. Iranian Journal of Applied Animal Science, 5(4): 897-904.
13. Hojati, S. F., and N. Ghavi Hoseinzadeh. 2016. Genetic and phenotypic relationships between growth curve parameters in Mehraban sheep. Journal of animal production, 18(4): 687-696. (In Persian).
14. Hosseinpour mashhadi, M., M. Elahi Torshizi, and Sh. Ehtesham Gharaee. 2017. Description of Growth Curve in Male and Female Lambs of Baluchi Breed by Application of Nonlinear Growth Model. Journal of research on animal production, 8(15): 155-160. (In Persian).
15. Jasori, M., S. Alijani, N. Pirany, M. Baghernejad, and R. Jafarzadeh. 2011. EstimationOf genetic parameters of Holstein dairy cattle using Bayesian procedure. 4th Iranian Animal Science Congress. Tehran, Iran. pp: 3022-3025
16. Kopuzlu, S., E. Sezgin, N. Esenbuga, and O. C. Bilgin. 2014. Estimation of growth curve characteristics of Hemsin male and female sheep. Journal of applied animal research, 42(2):228-232.‏
17. Kume, K., and L. Hajno. 2011. Study of growth curve variations for kids 0-6 months old of Alpine goat breed in Albania. Archiva zootechnica, 13: 54–62.
18. Lambe, N. R., E. A. Navajas, G. Simm, and L. Bunger. 2006. A genetic investigation of various growth models to describe growth of lambs of two contrasting breeds. Journal of Animal Science, 84(10): 2642–2654.
19. Lewis, R. M., G. C. Emmans, W. S. Dingwall, and G. Simm. 2002. A description of the growth of sheep and its genetic analysis. Animal Sciences, 74(1): 51–62.
20. Malhado, C. H. M., P. L. S. Carneiro, P. R. A. M. Affonso, A. A. O. Souza, and J. L. R. Sarmento. 2009. Growth curves in Dorper sheep crossed with the local Brazilian breeds, Morada Nova, Rabo Largo, and Santa Inês. Journal of Small Ruminant Research, 84:1.16-21.
21. Mandal, A., R. Roy, and P. K. Rout. 2008. Direct and maternal effects for body measurements at birth and weaning in Muzaffarnagari sheep of India. Small Ruminant Research, 75(2-3):123-127.
22. Mavrogenis A. P., and A. Constantinou. 1990. Relationships between pre-weaning growth, post-weaning growth and mature body size in Chios sheep. Animal Production, 50(2): 271–275.
23. Maxa, J., E. Norenberg, P. Berg, and M. Milerski. 2007. Genetic parameters for body weight, longissimus muscle depth and fat depth for Suffolk sheep in the Czech Republic. Small Ruminant Research, 72(2-3): 87-91.
24. Meyer, K. 2006. WOMBAT–A program for mixed model analyses by restricted maximum likelihood. User notes. (Animal Genetic and Breeding Unit. In University of New England: Armidale) Meyer K, Graser HU.‏
25. Mohamadi, H., M. Moradi Shahrbabak, and M. Sadeghi. 2011. Estimation genetic, environmental and phenotypic trends of growth traits in Zandi sheep. Modern genetics journal, 6(2): 49-57.
26. Rashedi, A., J. Fayyazi, A. Masoodi, and R. Abdolahi. 2018. Genetic analysis of growth curve parameters obtained by nonlinear functions in Moghani sheep using Bayesian approach. Journal of Animal Science Researches, 28(3): 113-126.
27. Saghi D. A., A. Aslaminejad, M. Tahmoorespur, H. Farhangfar, M. Nassiri, and G. R. Dashab. 2012. Estimation of genetic parameters for growth traits in Baluchi sheep using Gompertz growth curve function. Indian Journal of Animal Sciences, 82(8): 889-892.
28. Sargolzaei, M., and M. A. Edriss. 2004. Estimation of phenotypic, genetic and environmental trends of some of the growth traits in Bakhtiari sheep. Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources, 8(1): 125-133.
29. SAS Institue. 2003. SAS /STAT Users Guide: Statistics. Release 8. 2. SAS Institute Inc., Cary, NC.
30. Sghaier, N., A. Gaddour, O. Mabrouk, A. Mouldi, and B. H. Mohamed. 2007. Non genetic factors affecting local kid’s growth curve under pastoral mode in Tunisian arid region. Journal of Biological Science, 7: 1005–
31. Taylor, G. 1975. Spanish versus angora in controlling browse. Pp 16-17.‏ Presentation at the Spanish Goat Conference, San Angelo, TX. Texas A&M Res. and Ext. Center.
32. Topal, M., M. Ozdemir, V. Aksakal, N. Yildiz, and U. Dogru. 2004. Determination of the best nonlinear function in order to estimate growth in Morkaraman and Awassi lambs. Small Ruminant Research, 55(1-3):229-232.
33. Van Tassell, C. P., and L. D. Van Vleck. 1995. A Manual for Use of MTGSAM. A Set of FORTRAN Programs to Apply Gibbs Sampling to Animal Models for Variance Component Estimation [DRAFT]. U.S. Department of Agriculture, Agricultural Research Service.