شبیه سازی هیدرولیکی طرح های ساماندهی رودخانه با استفاده از مدل ریاضی Hec-Ras4 (مطالعه موردی رودخانه کارون)

آب و خاک

مقاله 14، دوره 27، شماره 4، مهر 1392، صفحه 802-811   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.28201

نویسندگان

نوال آزم^* ؛ مهدی قمشی؛ ژاله فایضی زاده؛ مهوش منصوری هفشجانی

چکیده

اصلاح مسیر از طریق پاکسازی بستر از رسوبات و ناهنجاری های موجود و هم چنین ایجاد میانبر به منظور حذف چم های تند و برقراری راستای مناسب از جمله روش های غیر سازه ای مؤثر در افزایش آبگذری و کاهش تراز سیلاب می باشد. تحقیق حاضر به مقایسه اثرات 1- لایروبی رودخانه کارون در مقطع اهواز، 2- حذف ارتفاعات ناهمگون در پایین دست رودخانه با هدف منظم تر کردن شیب و 3- حذف مئاندر نعل اسبی پایین دست اهواز (مئاندر جنگیه) با استفاده از مدل ریاضی Hec-Ras4 پرداخته است. تجزیه و تحلیل نتایج مدل نشان داد که لایروبی در باز ه ی اهواز به شکل کف-کنی تأثیر قابل ملاحظه ای بر روی پروفیل سطح آب ندارد و تنها روند رسوب گذاری و فرسایش را در این بازه سرعت می بخشد. به منظور رسیدن به نتیجه ایی بهتر و اثر بخش تر کردن لایروبی، ایده ی منظم تر کردن شیب هیدرولیکی رودخانه از طریق کاهش ارتفاعات ناهمگون در محدوده ی 2 قوس واقع در پایین دست اهواز پیشنهاد و مورد بررسی قرار گرفت، که نتایج مدل نشان داد که این طرح اثر قابل ملاحظه ایی بر هیدرولیک جریان و بالابردن اثربخشی لایروبی خواهد داشت. در بخش پایانی اجرای مدل هم دیده شد حذف مئاندر نعل اسبی پایین دست اهواز بیش ترین تاثیر در کاهش تراز سیلاب و روند رسوب گذاری در بازه اهواز را دارد.

کلیدواژه‌ها

رودخانه کارون؛ لایروبی؛ حذف مئاندر