برآورد ضریب گیاهی ذرت دانه‌ای با استفاده از خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه (مطالعه موردی: ماهیدشت کرمانشاه)

آب و خاک

مقاله 17، دوره 27، شماره 4، مهر 1392، صفحه 832-838   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.28205

نویسندگان

علی بافکار^* ؛ بهمن فرهادی بانسوله¹؛ علیرضا کریمی²

¹رازی

²دانشگاه رازی کرمانشاه

چکیده

ضریب گیاهی یکی از فاکتورهای بسیار مهم در برنامه ریزی‌های آبیاری و تخصیص بهینه منابع آب به گیاهان به حساب می‌آید. این مطالعه در طی دو سال زراعی 1389 و 1390 در ایستگاه لایسیمتری مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی استان کرمانشاه واقع در دشت ماهیدشت صورت گرفته است. ضریب گیاهی از طریق نسبت تبخیر و تعرق واقعی به تبخیر و تعرق پتانسیل گیاه مرجع بدست آمده است. تبخیر و تعرق واقعی با استفاده از داده های لایسیمتری اندازه گیری و تبخیر و تعرق پتانسیل گیاه مرجع نیز بر اساس فرمول پنمن- مانتیث بر اساس داده های روزانه هواشناسی ایستگاه ماهیدشت محاسبه گردید. در طول دوره رشد شاخص سطح برگ نیز طی 14 مرحله اندازه گیری و ثبت گردید. بر اساس نتایج این مطالعه ضریب گیاهی با تعداد روزهای بعد از کاشت و همچنین شاخص سطح برگ به‌صورت یک معادله چند جمله ای درجه پنج با ضریب تبیین بالای 9/0 در سطح اعتماد 001/0 ارائه شده است. میزان متوسط تبخیر و تعرق پتانسیل گیاه مرجع و تبخیر و تعرق ذرت در طول فصول رشد به‌ ترتیب برابر 913 و 743 میلیمتر محاسبه گردیده است. در این تحقیق در مراحل مختلف رشد گیاه ذرت یعنی مراحل ابتدایی، میانی و نهایی در طی دو سال به طور متوسط به ترتیب برابر 5/0، 22/1 و 89/0 محاسبه شده است. مقایسه بین مقادیر بدست آمده با روش فائو حاکی از آن است که داده‌های بدست آمده مطابقت خوبی را با آن نتایج نشان می‌دهند و تفاوت جزئی که در مراحل انتهایی رشد پیش آمده ناشی از تأثیر تغییرات اقلیمی در میزان آب مصرفی گیاه می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

شاخص سطح برگ؛ روزهای پس از کاشت؛ لایسیمتر؛ تبخیر و تعرق