بهینهسازی ریزازدیادی مامیران (Chelidonium sp.) و بررسی میزان فنول تام در اندامهای مختلف آن در شرایط درون‌شیشهای

علوم باغبانی

مقاله 11، دوره 34، شماره 1 - شماره پیاپی 45، خرداد 1399، صفحه 145-159   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhorts4.v34i1.81895

نویسندگان

مسعود قاسمی¹؛ حسین آرویی^{* 2}؛ پژمان آزادی³؛ آتوسا علی احمدی⁴

¹فردوسی مشهد

²دانشگاه فردوسی مشهد

³پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، کرج

⁴دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

مامیران(Chelidonium sp.) دارای رویشگاه‌های محدودی در ایران است. این گیاه حاوی مقدار زیادی متابولیت‌های ثانویه نظیر آلکالوئیدهای ایزوکینولین و ترکیبات فنولی می­باشد. هدف از این تحقیق، بهینه‌سازی ریزازدیادی و مقایسه فنول تام موجود در برگ، ساقه و ریشه گیاهچه‌های آن است. آزمایش به صورت طرح پایه کاملاً تصادفی در ۴ تکرار انجام شد. در این تحقیق ابتدا اثر سایتوکینین‌های BAP در غلظت‌های صفر، 5/0، 1، 5/1، 2 میلی‌گرم در لیتر و TDZ در غلظت‌های صفر، 25/0، 5/0، 75/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر بررسی شد. سپس بهترین تیمار سایتوکینین از نظر درصد باززایی به صورت ترکیب با یکی از اکسین‌های IBA وNAA در غلظت‌های 25/0، 5/0، 75/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر ارزیابی شد. شاخه‌های باززایی شده به منظور ریشه‌زایی برروی محیط کشت‌های MS حاوی 3 گرم در لیتر زغال‌ فعال با تیمارهای IBA، NAA وIAA  در غلظت‌های صفر، 5/0، 1 و 2 میلی‌گرم در لیتر کشت شدند. سپس گیاهچه‌های ریشه‌دار شده سازگار شدند. برای اندازه‌گیری میزان فنول تام از روش فولین استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشترین پرآوری در تیمار 5/0 میلی‌گرم در لیتر TDZ با میانگین 12/8 عدد شاخه بدست آمد. در این مطالعه محیط کشت MS حاوی 5/1 میلی‌گرم در لیتر IBA، مناسب‌ترین تیمار به منظور ایجاد ریشه تشخیص داده شد. همچنین نتایج نشان داد، میزان فنول تام برگ بیشتر از ساقه و ریشه است.

کلیدواژه‌ها

پرآوری؛ ریزازدیادی؛ فنول تام؛ مامیران

مراجع

Ahmad N., Siddique I ., and Anis M. 2006. Improved plant regeneration in Capsicum annum L. from nodal segments. Biologia Plantarum 50 : 701-704.

2- Baghel S., and Bansal Y.K. 2014. Thidiazuron promotes in vitro plant regeneration and phytochemical screening of Guizota Abssinica – A MultiPurppose oil crop. A World Journal of Pharmacy and Pharmaceutical Science 4786: 1193–1217.

3- Bakhtiar Z., Mirjalili M.H., Sonboli A., and Farimani M. 2014. In vitro propagation, genetic and phytochemical assessment of Thymus persicus– A medicinally Important Source of pentacyclic triterpenoids. Biologia 69: 594–603.

4- Banerjee S., and Kumar S. 1999. In vitro multiplication of Centella asiatica. Current Science 76: 147-148.

5- Chavan J.J., Gaikwad N.B., Umdale S.D., Kshirsagar P.R., Bhat K.V., Yadav S.R. 2013. Efficiency of direct and indirect shoot organogenesis, molecular profiling, secondary metabolite production and antioxidant activity of micropropaguted Cerpegia Santapaui. Plant Growth Regulation 72: 1-15.

6- Colombo M.L., and Bosisio E. 1996. Pharmacological activities of Chelidonium majus L. Pharmaceutical Research 33: 127-134.

7- Dewir Y.H., Chakrabary D., and Paek Y. 2010. Indirect regenerative of Withania somnifera and Comparative analysis of Withanolides in in vitro and greenhouse grown plants. Biologia Plantarum 54: 357–360.

8- Esfandiar A., Kazemitabar S.K., and Kiani G.H. 2016. Investigation of callus induction and indirect shoot regeneration in Chelidonium majus L. affected by plant growth regulators. 30(3):656-671. (In Persian with English abstract)

9- Faisal M., Ahmad N., and Anis M. 2005. Shoot multiplication in Rauwolfia tetraphylla using thidiazuron. Plant Cell, Tissue and Organ Culture 80: 187 – 190.

10- Hartman H.T.T., and Kester D.E. 1990. Plant propagation principles and practices. Prentice Hal, Inc, Engle Wood Cliffs.

11- Husain M., Anis M., and Shahzad A. 2007. In vitro propagation of Kino using thidiazuron. In Vitro Cellular and Developmental Biology–Plant 43: 59–64.

12- Karuppusamy S.C., Aruna V., and Pullaiah T. 2006. Micropropagation of Vanasushava pedata- An endangered medicinal plant of south India. Plant Tissue Culture and Biotechnology 16: 85–94.

13- Karuppusamy S., and Kalimuthu K. 2010. Rapid in vitro multiplication and plant regeneration from nodal explants of Andrographis neesiana: A valuable endemic medicinal plant. Advances in Biological Research 4: 211-216.

14- Kiani K. 2009. Atlas of medicinal plants. Zarghalam.

15- Kupeli E., Kosar M., Yesilada E., Itusnu K., and Baser C. 2002. A comparative study on the anti– inflammatory, antinociceptive and anti-Pyretic effects of isoquinoline alkaloids from the roots of Turkish Berberis Species. Life Sciences 72: 645–657.

16- Malik S.K., Chaudhury R., Kalia R.K. 2005. Rapid in vitro multiplication and conservation of Garcinia indica: A tropical medicinal tree Species. Scientia Horticalturae 106: 539–553.

17- Nayak N.R., Rath S.H., and Patnaik S. 1997. In vitro propagation of three epiphytic orchid, Cymbidium aloifolium, Dendrobium aphyllum, and Dendrobium moschatum through thidiazuron induced high frequency shoot proliferation. Scientia Horticulturae 71: 243-250.

18- Onay A. 2000. Micropapajation of pistachio from mature trees. Plant Cell, Tissue and Organ Culture 60: 159–163.

19- Rajesewary V., and Paliwal K. 2006. In vitro propagation of Albizia Odoratissima from cotyledonary node and leaf nodal explants. In Vitro Cellular and Developmentul Biology– Plant 42: 399–404.

20- Sedighi A., Sedighi Dehkordi F., Gholami M., and Rafieian Kopaei. 2014. Study of the effect of plant growth regulators, size and cultivar of grape inflorescence explant on production of phenolic compounds in an in vitro condition. Journal of Herbal Medicine Pharmacology 3: 35-40.

21- Shaik P., Samraju R., Chithakari R., and Mohammad M. 2016. TDZ induced in vitro plant regeneration of Momordica balsamina and Momordica Charanta, Important Medicinal Cucurbits. International Journal of Current Research 8: 31067–31070.

22- Sharma R.K., Wakhlu A.K., and Boleria M. 2004. Micropropagation of Anethum graveolens L. through axillary shoot proliferation. Journal of Plant Biochemistry and Biotechnology 13: 157–159.

23- Tiwari K.N., Sharma N.C., Tiwari V., and Singh B.D. 2000. Micropropagation of Centella asiatica. A valuable medicinal herb. Plant Cell, Tissue and Organ Culture 63: 179–185.