نماتدهای انگل گیاهی مزارع حبوبات و پراکنش آنها در استان کرمانشاه

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 4، دوره 32، شماره 3 - شماره پیاپی 41، آذر 1397، صفحه 339-350   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v32i3.73071

نویسندگان

فریبا محمدی زامله؛ اکبر کارگربیده^* ؛ رضا قادری

دانشگاه شیراز

چکیده

استان کرمانشاه با 135060 هکتار سطح زیر کشت، دومین تولیدکننده حبوبات در ایران است. به منظور شناسایی و تعیین پراکنش نماتدهای غالب در مزارع حبوبات این استان، طی سال‌های 95-94 تعداد 173 نمونه خاک و ریشه جمع‌آوری گردید. پس از استخراج، کشتن، تثبیت و به گلیسرین رساندن نماتدها، اسلایدهای میکروسکوپی دائمی تهیه و شناسایی گونه‌ها انجام گرفت. در این بررسی بر اساس ویژگی‌های ریخت‌شناختی و ریخت‌سنجی 19 گونه نماتد از فوق بالاخانواده Tylenchomorpha از مزارع حبوبات استان شناسایی گردید. در بین نماتدهای شناسایی شده، گونه‌های Filenchus vulgaris، Ditylenchus medicaginis، Pratylenchoides ritteri، Helichtylenchus scoticus، Merlinius brevidens و Tylenchorhynchus parvus به ترتیب با داشتن 3/33، 4/29، 9/27، 5/26، 2/13 و 2/13 درصد، بیش‌ترین فراوانی را داشتند. از 12 شهرستان استان که در آنها حبوبات کشت می‏شود، کرمانشاه با 16 گونه، روانسر و گیلانغرب هر کدام با نه گونه و اسلام آباد و کرند غرب هر کدام با هفت گونه بیش‌ترین تعداد گونه را به خود اختصاص داده‌اند. گونه Aphelenchoides obtusus که قبلاً از ایران شرح داده نشده است به صورت کامل و گونه‏های A. graminis، D. medicaginis و P. ritteri که از نظر ریخت‌شناختی و ریخت‌سنجی دارای تنوع هستند به صورت خلاصه شرح داده شده‌اند.

کلیدواژه‌ها

حبوبات؛ ریخت‌سنجی؛ ریخت‌شناسی؛ فون؛ نماتد انگل گیاهی؛ Tylenchomorpha

مراجع

1- Ahmadi K., Gholizadeh H., Ebadzadeh H., Hosainpour R., Hatami F., Fazli B., Kazemian A., and Rafiei M. 2015. Agricultural Statiscal 1392-93. Volume 1, Crop Products, Mininstry of Jihade of Agriculture, First edition, P. 158.

2- Ahmadi S., Mahdikhani Moghaddam E., and Baghaee Davari S. 2015. Identification of plant parasitic nematode collected from pulse fields in Northern Khorasan province. Iranian Journal of Pulses Research, 5(2): 111-118. (In Persian with English abstract).

3- Akbari K., Minasslan V., Hojat Jalali A. A., and Hosseinnejad S. A. 2000. Studies on interaction of root-lesion nematode, Pratylenchus thornei, and wilt fungus Fusarium oxysporum f. sp. ciceri on ILC 482 and Bivanej chickpea cultivars. Proceedings of the 14th Iranian Plant Protection Congress, Isfahan, Iran, P. 87.

4- Aliramaji F., Pourjam E., and Karegar A. 2006. Species of Helicotylenchus Steiner, 1945 from Jiroft and Kahnoj Region. Iranian Journal of Plant Pathology, 42: 137-140 [473-489]. (In Persian with English abstract).

5- Alvani S., Mahdikhani Moghadam E., Rouhani H., and Mohammadi A. 2016. Species of Superfamily Aphelenchoidea (Nematoda: Rhabditida) Associated with (Crocus sativus, Berberis vulgaris, Ziziphus zizyphus) from South Khorasan Province. Journal of Plant Protection, 30 (2): 261-269. (In Persian with English abstract).

6- Azizi K., and Karegar A. 2014. Plant parasitic nematodes of legume fields and their distribution in Lorestan province, Iran. Iranian Journal of Plant Pathology, 50 (3): 119-121 [219-235]. (In Persian with English abstract).

7- Baranovskaya I. A., and Haque M. M. 1968. [Aphelenchoides graminis n. sp. (Nematoda: Aphelenchoididae). Zoologichesky Zhurnal, 47 (4): 631-634. (In Russian).

8- Barooti S., Kheiri A., Tanha-Maafi Z., and Norozi R. 2000b. Study on plant parasitic nematode fauna in Kermanshah Province. Proceedings of the 14th Iranian Plant Protection Congress, Volume II: Plant diseases, Isfahan, Iran. P. 189.

9- Brzeski W. M. 1998. Nematodes of Tylenchina in Poland and temprate Europe Warszawa, Poland. Muzeum I Instytum Zoologii Polska Academia Nauk, 397 pp.

10- Castillo P., Navas-corets J. A., Landa B. B., Jimenez-diaz R. M., and Vovlas N. 2008. Plant-parasitic nematodes attacking chickpea and their in planta interactions with rhizobia and phytopathogenic fungi. Plant Disease, 92: 840-853.

11- De Grisse A. 1969. Redescription ou modification de quelques techniques utilisees dans Ľetude des nematodes phytoparasitaires. Meded Riijksfaculteit der landbouwetenschappen Gent, 34: 351-369.

12- Decraemer W., and Hunt D. G. 2006. Structure and classification. In R. N.. Perry & M. Moens (Eds.), plant nematology (pp: 4-32). Ghent, Belgium.

13- Ghaderi R., and Karegar A. 2014. Contribution to a revision of the genus Pratylenchoides Winslow, 1958 (Nematoda: Merliniidae), with redescription of P. erzurumensis Yüksel, 1977 from Iran. Zootaxa 3900: 339-369.

14- Grunwald N. J., Chen W., and Larsen R. C. 2004. Pea diseases and their management. Diseases of Fruits and Vegetables, 2: 301-331.

15- Kheiri A. 1972. Plant parasitic nematodes (Tylenchida) from Iran. Biologisch Jaurboek Dodonaea, 40: 224-239.

16- Majd Taheri Z., Tanha Maafi Z., Subbotin S. A., Pourjam E., and Eskandari A. 2013. Molecular and phylogenetic studies on Pratylenchidae from Iran with additional data on Pratylenchus delattrei, Pratylenchoides alkani and two unknown species of Hirschmanniella and Pratylenchus. Nematology, 15, 1-19.

17- Mirzaipoor Z., Bazgir E., Azizi K., and Darvishnia M. 2016. Identification of plant-parasitic nematodes of potato fields in Lorestan province, Iran. Plant Protection (Scientific Journal of Agriculture), 39(1): 4 [39-58]. (In Persian with English abstract).

18- Mohammad Deimi A., M. Ghalandar M., and Barouti SH. 2008. Study of plant parasitic nematodes on bean in Khomein. Proceedings of the 18th Iranian Plant Protection Congress, ., Hamedan, Iran. 559 (Abstract.).

19- Niknam Gh. 1991. Identification of the plant parasitic nematodes Moghan Cultivation and industry co. farms, Iran. Ms Thesis. Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran, 140 pp. (In Persian with English abstract).

20- Riga, E., Porter L. D., Mojtahedi H., and Erickson D. 2008. Pratylenchus neglectus, Pratylenchus thornei, and Paratylenchus hamatus, nematodes causing yield reduction to dryland peas and Lentils in Idaho. Plant Disease, 92: 979.

21- Shahina F. 1996. A diagnostic compendium of the genus Aphelenchoides Fischer, 1894 (Nematoda: Aphelenchina) with some new records of the group from Pakistan. Pakistan Journal of Nematology, 14: 1- 32.

22- Sharma S. B., Sikora R. A., Greco N., Di Vito M., and Caubel G. 1994. Screening techniques and sources of resistance to nematodes in cool season food legumes. In , F. J. Muehlbauer & W. J. Kaiser, (Eds.), Expanding the production and use of cool season food legumes (pp. 346-358). Springer-Science+Business Media, B.V.

23- Sher S. A. 1970 Revision of the genus Pratylenchoides Winslow, 1958 (Nematoda: Tylenchoidea). Proceedings of the Helminthological Society of Washington, 37, 154-165.

24- Thompson J. P., Greco N., Eastwood R., Sharma S. B., and Scurrah M. 2000. Integrated control of nematodes of cool season food legumes. In R. Knight (Ed.), (pp. 491-566). Austuralia, Kluwer Academic.

25- Thorne G., and Malek R. B. 1968. Nematodes of the Northern Great Plains Part I. Tylenchida (Nemata: Secerentea). South Dakota Univrsity, Broojings. 111 pp.

26- Wasilewska L. 1965. Ditylenchus medicaginis sp. n., a new parasitic nematode from Poland (Nematoda: Tylenchidae). Bulletin of the Polish Academy of Sciences C1. II, 13: 167-170.

27- Whitehead A. G., and Hemming J. R. 1965. A comparision of some quantitative methods of extracting vermiform nematodes from soil. Annual Applied Biology, 55: 25-38.