تاثیر پارامترهای اولیه توپوگرافی و عامل پوشش/کاربری اراضی بر تراکم کربن آلی خاک در بخشی از اراضی شمال ایران

آب و خاک

مقاله 10، دوره 27، شماره 5، دی 1392، صفحه 963-972   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.31260

نویسندگان

سامره فلاحتکار^* ؛ سید محسن حسینی؛ شمس الله ایوبی؛ عبدالرسول سلمان ماهینی

دانشگاه صنعتی اصفهان-دانشکده کشاورزی

چکیده

تغییرات پوشش/ کاربری اراضی و تخریب جنگل و خاک به طور مؤثر بر انتشار گازهای گلخانه ای اثر می‌گذارد و منجر به گرمایش جهانی می‌گردد. این تحقیق با هدف بررسی روابط بین تراکم کربن آلی خاک (SOCD) و پارامترهای اولیه توپوگرافی در دو عمق 20-0 و 40-20 سانتی متری در منطقه دیلمان استان گیلان انجام گرفت. از روش تصادفی-طبقه بندی شده به منظور مشخص کردن محل پلات های نمونه برداری در واحدهای همگن استفاده شد. روش والکلی- بلاک برای اندازه گیری میزان کربن آلی خاک استفاده گردید. در نهایت از روش آماری آنالیز واریانس و همبستگی برای بررسی روابط بین تراکم کربن آلی خاک و پارامترهای اولیه توپوگرافی استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که در هریک از طبقات کاربری/پوشش اراضی نقش عوامل اولیه توپوگرافی بر تراکم SOC متفاوت می‌باشد. در اراضی جنگلی شیب دارای نقش مؤثری بر SOCD می‌باشد، درصورتی که در اراضی کشت شده و مراتع فاقد نقش مؤثر می‌باشد. ارتباط معنی داری بین جهت جغرافیایی با SOCD منطقه در هیچ یک از کاربری/پوشش ها در عمق 20-0 سانتی متری وجود ندارد. ارتفاع دارای نقش مؤثر بر تراکم SOC در اراضی کشت شده و مراتع می‌باشد درصورتی که فاقد هر گونه تاثیر معنی دار در اراضی جنگلی است. داشتن اطلاعات کافی از نقش عوامل اولیه توپوگرافی در افزایش فرآیند ترسیب کربن در کاربری‌های مختلف می‌تواند در مدیریت پایدار اراضی به ویژه مناطق شمالی کشور مؤثر باشد.

کلیدواژه‌ها

ویژگی های اولیه توپوگرافی؛ تراکم کربن آلی خاک؛ پوشش/کاربری اراضی