شناسایی و سنجش برخی از متابولیت‌های ثانویه اندام‌های ساقه و برگ فرفیون ناجوربرگ (Euphorbia heterophylla) و اثر دگرآسیبی آنها بر علف‌هرز یولاف‌وحشی (Avena ludoviciana)

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 11، دوره 32، شماره 3 - شماره پیاپی 41، مهر 1397، صفحه 419-428   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v32i3.72910

نویسندگان

تینا پرتانی^{* 1}؛ سید محسن موسوی نیک²؛ محمد گلوی²؛ احمد قنبری²؛ معصومه یونس آبادی³

¹دانشکده کشاورزی زابل

²زابل

³مرکز تحقیقات

چکیده

به ‌منظور بررسی تأثیر دگرآسیبی عصاره آبی و الکلی علف­هرز فرفیون ناجوربرگ، آزمایشی در سال 1394و 1395 در مرکز تحقیقات کشاورزی استان گلستان با طرح کاملاً تصادفی به صورت گلخانه­ای روی علف­هرز یولاف­وحشی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل نوع اندام (ساقه و برگ)، نوع حلال (آبی و الکلی) و غلظت عصاره فرفیون ناجوربرگ در پنج سطح (0، 25، 50، 75 و 100 درصد) در نظر گرفته شد. صفات اندازه­گیری شده شامل، ارتفاع، وزن تر برگ، وزن خشک برگ، وزن تر ساقه، وزن خشک ساقه و سطح برگ بود. نتایج این بررسی نشان داد ارتفاع علف­هرز یولاف، 85 درصد در غلظت 100درصد عصاره الکلی برگ نسبت به تیمار شاهد کاهش یافته و بعبارتی بیشترین بازدارندگی را داشته است، وزن تر برگ تحت تأثیر عصاره آبی ساقه در غلظت 100 درصد بیشترین و عصاره آبی برگ در تیمار شاهد کمترین اثر را داشته است. صفات وزن خشک برگ، وزن تر ساقه و وزن خشک ساقه تحت تأثیر عصاره الکلی برگ در غلظت 50 و 100 درصد بیشترین بازدارندگی و در عصاره آبی ساقه در غلظت 25 درصد و شاهد کمترین تأثیر را داشته و سطح برگ تحت تأثیر اثرات نوع اندام در غلظت عصاره در سطح 100درصد عصاره برگ بیشترین و در سطح 25 درصد عصاره ساقه کمترین بازدارندگی را داشته است. همچنین در این آزمایش متابولیت­های ثانویه از قبیل ، ساپونین، استروئید و ترپنوئید در عصاره آبی و الکلی علف هرز فرفیون تشخیص داده شد و اندازه­گیری کمی میزان فنل و فلاونوئید نشان داد که میزان این متابولیت­ها در عصاره آبی و الکلی ساقه بیشتر از برگ بوده است. بطور کلی بر اساس نتایج به دست آمده از این بررسی می­توان از عصاره الکلی برگ علف­هرز فرفیون ناجوربرگ در کاهش رشد علف­هرز یولاف­وحشی بهره جست.

کلیدواژه‌ها

آللوپاتی؛ حلال؛ فیتوشیمیایی؛ متابولیت های ثانویه

مراجع

1- Abu-Romman S., Shatnawi M., and Shibli R. 2010. Allelopathic Effects of Spurge (Euphorbia hierosolymitana) on Wheat (Triticum durum). American-Eurasian Journal of Agricultural and Environmental Science, 7(3): 298-302.

2- Augustine A., Uduenevwo Francis E., and Uche Ivy A. 2013. Biochemical assessment of the effect of aqueous leaf extract of euphorbia heterophylla linn on hepatocytes of rats. IOSR Journal of Environmental Science, Toxicology and Food Technology, 3(5):37-41.

3- Chang C.C, Yang M.H, Wen H.M., and Chern J.C. 2002. Estmation of total flavonoid content in proplis by two complementary colorimetric methods. Journal of Food and Drug Analysis, 10:178-182.

4- Cheema Z.A., Khaliq A., and Iqbal N. 2005. Use of allelopathy in field crops in Pakistan. Forth world Congress on Allelopathy. 21-26 August 2005. Charles Sturt University., Wagga Wagga, New South walws, Australia.

5- Cheema Z.A., and Khaliq A. 2000. Use of sorghum allelopathic properties to control weed in irrigated wheat in a semiarid region of Punjab. Agriculture. Ecosystems and Environment, 79:105-112.

6- Douglass C.H., Weston L.A., and Wolfe D. 2011. Phytotoxicity and potential allelopathy in Pale (Cynanchum rossicum) and Black swallowwort (C. nigrum). Invasive Plant Science and Management, 4:133–141.

7- El-Khatib A.A., Hegazy A.K., and Gala H.K. 2004. Does allelopathy have a role in the ecology of chenopodium murale. Annual Botany Fennici, 41:37-45.

8- Elmasta M., Drirtas I., Isildak O., and Aboul-Enein H.Y. 2006. Antioxidant activity of S-Carone isolated from Spearmint (Mentha Spicata L.). Liquid Chromatography Related Technologies, 29(10):1465-1475.

9- Ghafar A., Saleem B., and Qureshi M.J. 2000. Allelopathic effects of sunflower (Helianthus annuus) on germination and seedling growth of wheat (Triticum aestivum L.). Pakistan Journal of Biological Sciences, 3:1301-1302.

10- Ghorbanli M., Bakhshi Khaniki A., and Shojaei A. 2008. Examination of the effects of Allelopathy of Artemisia sieberi Besser subsp.sieberi on seed germination and Avena lodoviciana and Amaranthus retroflexus seedlings growth. Pajouhesh & Sazandegi, 79:129-134. (In Persian with English abstract)

11- Ghodake S. D., Jagtapm, M. D., and Kanade M. B. 2012. Allelopathic effect of three Euphorbia species on seed germination and seedling growth of Wheat. Annal of Agri Bio Research, 3 (10):4801-4803.

12- Golluce M., Sahin F., Sokmen M., Ozer H., Daferera D., Sokmen A., Polissiou M., Adiguzel A., and Ozken H. 2007. Antimicrobial and antioxidant properties of the essential oils and methanol extract from Mentha longifolia L. ssp. longifolia. Food Chemistry, 103: 1449-1456.

13- Hoseinzadeh S., Razavi S., and latifi S. 2014. Investigating the effects of material Carloon allelopathy on some of the biochemical aspects of Lactuca sativa. The thired national congress on organic and conventional agriculture. 20-21August. (In Persian)

14- Jabeen N., and Ahmed M. 2009. Possible allelopathic effects of three different weeds on germination and growth of maize (zea mays) cultivars. Pakistan Journal of Botany, 41(4):1677-1683.

15- Jamshidi M, Ahmadi H.R., Rezazadeh Sh., Fathi F., and Mazanderani M. 2010. Study on phenolicd and anioxidant activity of some selected plant of Mazandaran province. Medical Plant, 9(34):177-183. (In Persian)

16- Kruse M., Strandberg M., and Strandberg B. 2000. Ecological effects of allelopathic plants- a review. National Environmental Research Institute Technical Report, 315.

17- Kochaki A., zarif ketabi H., and nakhforosh A.R. 2001. Weed Mangement in Agroecosystems Ecological Approaches. Publications University of Mashhad. IRAN.

18- Mirzaei A., Mohammadi J., Mirzaei N., and Mirzaei M. 2011. The antioxidant capacities and total phenolic contents of some medicinal plants in Iran. Journal of Fasa University Medical Science, 1(3):160-167. (In Persian with English abstract)

19- Mosavi S.J., and Mosavinik S.J. 2013. Allelopathic effects of the aqueous extract of the weed Organs (Cardaria draba) on germination and seedling triticale growth (X Triticosecale). Journal of Plant Protection, 26(4):477-485. (In Persian with English abstract).

20- Nurdiani R., Firdaus M., and Prihanto A.A. 2012. Phytochemical screening and Antibacterial activity of methanol extract of mangrove plant (Rhyzophora mucronata) from Porong River Estuary. Journal Basic Science Technology, 1(2):27-29.

21- Okeniyi S.O., Adedoyin B.J., and Garba S. 2015. Phytochemical Screening, cytotoxicity, antioxidant and antimicrobial activities of stem and leave extracts of Euphorbia heterophylla. Bulletin of Environment, Pharmacology and Life Sciences (Bulletin of Inviromental Contamination and Toxicology, 1(8):87-91.

22- Oroji K., Khazaee H.R., Rashed Mohassel M.H., Qorbani R., and Azizi M. 2008. Investigating allelopathic effect of sunflower (Helianthus annuus) on red root pigweed (Amaranthus retroflexus) and common white goosefoot (Chenopodium album) seed germination and growth. Plant Conservation Journal, 22:119-128.

23- Padmaja M., Sravanthi M., and Hemalatha K.P.J. 2011. Evaluation of Antioxidant Activity of Two Indian Medicinal Plants. Jurnal Phytology, 3(3):86-91.

24- Panwar J., Saini V.K. 2004. Changes in labile P status under different cropping systems in an arid environment. Journal of Arid Environments. 61: 137-145.

25- Prasanta C. Bhowmik, Inderjit. 2003. Challenges and opportunities in implementing allelopathy for natural weed management. Crop Production, 22: 661-671.

26- Rashed M.H., Gherekhloo J., and Rastgoo M. 2009. Allelopathic effects of saffron (Crocus sativus) leaves and corms on seedling growth of redroot pigweed (Amaranthus retroflexus) and lambsquarter (Chenopodium album). Journal of Crop Science, 7(1):53-61. (In Persian with English abstract).

27- Sanei Shariat Panahi. M. 2005. The most important weeds of broad leaved and narrow leaved in Iran. Publication of Agricultural Education Publications, 94-97.

28- Smith R.J.jr. 1981. Weeds of major economic importance in rice and yield losses due toweed compedition-collegelaguana (Philippines). Food and Agriculture Organization of the United Nations, 31.

29- Soltanipor M., Hajebi A., Dastjerdi A., and Ebrahimi S. 2007. Allelopathic effects of aqueous extract of Zhumeria majdae on seed germination of seven species of vegetables. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 23(1):51-58. (In Persian with English abstract)

30- Stankovic M.S., Niciforovic N., Topuzovic M., and Solujic S. 2011. Total phenolic content, flavonoid concentrations and antioxidant activity of the whole plant and plant parts extracts from Teucrium montanum L. Biotechnol Equipment, 25(1): 2222-2227.

31- Swetie R., Raesh Ch., and Arun S. 2007. Antioxidant potential of mint (Mentha Spicata L.) in radiation processed lamb meat. Food Chemistry, 100(2):451-458.

32- Younesabadi M., Habibian, L., and Savarinejad AR. 2014. Using of plant extracts in control of Abutilontheophrasti Medicus. International Journal of Farming and Allied Sciences, 3(5):483-488.