اثر سطوح مختلف آب، تراکم بوته و آرایش کاشت بر بهره وری آب ذرت دانه ای درسیستم آبیاری قطره ای نواری زیرسطحی

آب و خاک

مقاله 7، دوره 27، شماره 6، اسفند 1392، صفحه 1145-1152   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.33120

نویسندگان

هادی افشار^* ؛ سید حسین صدرقاین

موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی

چکیده

یکی از اهداف مهم آبیاری استفاده بهینه از واحد حجم آب در شرایط محدود منابع آب می‌باشد. در زراعت ذرت تراکم بوته و آرایش کاشت مناسب از گزینه‌های مهم برای افزایش بهره وری آب می باشد. برای رسیدن به این هدف آزمایشی به مدت سه سال در استان خراسان رضوی بر روی ذرت دانه‌ای رقم کرج 700 بصورت طرح کرت های نواری خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آبیاری قطره ای زیرسطحی در سه سطح مختلف آب (50، 75 و100 درصد نیاز آبی کامل) در کرت های عمودی و تیمارهای تراکم بوته مشتمل بر سه تراکم 65، 75 و 85 هزار بوته در هکتار در کرت های افقی اجرا شدند. هم چنین در کرت های فرعی آزمایش دو آرایش کاشت یک ردیفه و دو ردیفه برروی پشته‌هائی به عرض 75 سانتی‌متر کشت ‌گردید. نتایج نشان داد که تنها عملکرد دانه در هر سه سال تحت تاثیر تیمار میزان آب آبیاری قرار گرفت و تیمارهای دیگر این صفت را تحت تاثیر قرار نداند. بیشترین مقدار عملکرد دانه در طول سه سال اجرای طرح مربوط به تیمار 100 درصد تامین نیاز آبی و کمترین آن در تیمار 50 درصد تامین نیاز آبی مشاهده گردید. اثر تیمار سطوح آبیاری بر کارایی مصرف آب به جزء سال اول در دو سال دیگر اختلاف معنی داری درسطح 1% از خود نشان داد. گر چه در سال اول اثر هیچ کدام از تیمارها بر کارائی مصرف آب معنی دار نشد ولی در هر سه سال بالاترین میزان کارائی مصرف آب از تیمار 100% تامین نیاز آبی حاصل شد. همچنین سه میزان تراکم بوته و دو روش کاشت نیز در این عامل از نظر آماری با یکدیگر تفاوت معنی داری نداشتند. ارتفاع بوته در تمامی سال ها تحت تأثیر مقدار آب قرار گرفت همچنین این صفت در سال های دوم و سوم تحت تأثیر روش کاشت نیز قرار گرفت. بیشترین ارتفاع بوته در تیمار 100 درصد نیاز آبی و کمترین آن در تیمار 50 درصد نیاز آبی بود. وزن 300 دانه در بین تیمارهای مختلف در سال دوم تحت تأثیر روش کاشت قرار گرفت و در سال سوم سطوح آبیاری نیز این صفت را تحت تأثیر قرار داد.

کلیدواژه‌ها

آبیاری قطره ای؛ آرایش کاشت؛ تراکم بوته؛ کارایی مصرف آب؛ ذرت دانه ای