تأثیر کشت و کار مکانیزه طولانی مدت بر برخی از ویژگی‏های فیزیکی خاک در تعدادی از کشت و صنعت‏های نیشکر استان خوزستان

آب و خاک

مقاله 8، دوره 27، شماره 6، اسفند 1392، صفحه 1153-1165   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.33121

نویسندگان

بیژن خلیلی مقدم؛ سیروس جعفری؛ شجاع قربانی دشتکی؛

چکیده

هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر کشت کار مکانیزه دراز مدت نیشکر بر برخی از ویژگی‏های فیزیکی خاک در مزارع چند کشت و صنعت نیشکر استان خوزستان می‏باشد. بدین منظور پژوهشی در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی در 38 نقطه در هر یک از کشت و صنعت‏های دعبل خزاعی، امیرکبیر، کارون و هفت‏تپه به ترتیب با 5، 15، 40 و 50 سال سابقه بهره‏برداری صورت گرفت. پارامترهای بافت خاک، قابلیت هدایت الکتریکی، نسبت جذب سدیم، ماده آلی، کربنات کلسیم معادل، واکنش خاک، چگالی ظاهری (BD)، مقاومت فروروی (PR) در دامنه رطوبتی 96/17-82/16 درصد جرمی از دو عمق 40-0 و 80-40 سانتی‏متری و میانگین وزنی قطر خاکدانه‏ها (MWD) از سطح خاک و عمق 40 سانتی‏متری اندازه‏گیری شدند. نتایج نشان داد که با افزایش سال‏های بهره‏برداری، BD و PR افزایش یافت و همچنین میزان پایداری خاکدانه‏ها به دلیل بهبود سطح ماده آلی، روند صعودی پیدا کرد. مقدار PR با افزایش عمق خاک، افزایش پیدا کرد به طوری که در محدوده عمق 55 تا 80 سانتی‏متری به بیش‏ترین حد رسیده است. همچنین نتایج نشان داد که تأثیر تعداد سال‏های بهره‏برداری بر پارامترهای BD، PR و MWD معنی دار شد. به طوری که افزایش BD، PR و MWD با افزایش تعداد سال‏های بهره‏برداری از 5 به 50 سال به ترتیب از 57/1 به 7/1 گرم بر سانتی مترمکعب، از 98/0 به 16/1 مگاپاسکال و از 98/0 به 76/1 میلی‏متر در عمق اول و از 58/1 به 79/1 گرم بر سانتی مترمکعب و از 29/1 به 15/2 مگاپاسکال در عمق دوم همراه بود. در حالی که تغییر معنی‏داری در MWD مرتبط با افزایش تعداد سال های بهره‏برداری در عمق دوم دیده نشد.

کلیدواژه‌ها

مقاومت فروروی؛ چگالی ظاهری؛ میانگین وزنی قطر خاکدانه‏ها؛ سابقه بهره‏برداری