بررسی روند تغییرات حدی دمای شهر مشهد در مقیاس‌های مختلف

آب و خاک

مقاله 5، دوره 28، شماره 1، فروردین 1393، صفحه 46-60   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.35750

نویسندگان

شیده شمس^* ؛ محمد موسوی بایگی

استاد هواشناسی کشاورزی، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد.

چکیده

مشهد دومین شهر پرجمعیت ایران بوده، که از لحاظ زیارتی، اقتصادی و کشاورزی بسیار حائز اهمیت می‌باشد. با توجه به اهمیت شناخت تغییر عناصر اقلیمی و اثرات آن در سیاستگزاری‌های آینده، در این مطالعه به بررسی تغییرات دماهای حداکثر و حداقل سالانه، فصلی، ماهانه و روزانه‌ی شهر مشهد به کمک آزمون‌های SNHT، Buishand، Pettitt، Von-Neumann و کندال-تاو پرداخته شد. نتایج بدست آمده از این مطالعه حاکی از افزایش دمای مشهد بود، مقایسه‌ی نتایج نشان داد که در طی 60 سال گذشته (1951-2010) روند افزایشی دمای حداقل سالانه 2 برابر دمای حداکثر می‌باشد (062/0 در برابر 031/0). نتایج آزمون‌های فصلی نیز نشان دهنده‌ی افزایش دما در کلیه‌ی فصول سال می‌باشد، در این میان تنها روند افزایشی دمای حداکثر فصل زمستان در سطح 95% معنی‌دار نگردید. همچنین دمای حداقلِ فصل پاییز با شیب افزایشی 074/0 بیشترین نرخ افزایش دما را نشان می‌دهد. همانند اختلاف میان سری داده‌های سالانه در کلیه‌ی فصول روند افزایشی دمای حداقل بیشتر از حداکثر بدست آمده است، مقایسه‌ی میان روندهای ماهانه دمای حداکثر و حداقل نیز نتایج مشابهی را نشان می‌دهد. همچنین نشان داده شد که روند افزایشی دمای حداقل تقریباً از سال 1985 بیشتر شده است، در حالی که در دمای حداکثر این نقطه‌ی تغییر نزدیک به سال 1995 می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

روند تغییرات دما؛ دمای حداکثر؛ دمای حداقل