اثر غلظت‌های کشنده و زیرکشنده سه حشره‌کش روی برخی فرآسنجه‌های رشدی زنبور پارازیتوئید Habrobracon hebetor به روش تماسی و میزبان مسموم

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 4، دوره 33، شماره 2 - شماره پیاپی 44، تیر 1398، صفحه 159-170   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v33i2.77262

نویسندگان

مژگان رضایی¹؛ شهرام حسامی^{* 2}؛ مهدی غیبی¹؛ هادی زهدی³

¹واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی

²آزاد اسلامی واحد شیراز

³مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان

چکیده

تعیین اثرات غلظت‌های کشنده و زیرکشنده‌ی حشره‌کش‌ها بر فرآسنجه­های رشدی دشمنان طبیعی زنده مانده یکی از نیازهای تحقیقاتی در برنامه‌های مدیریت آفات می‌باشد. هرچه این اثرات کمتر باشد حشره‌کش انتخابی‌تر عمل کرده و در برنامه کنترل آفات از جایگاه بهتری برخوردار می‌باشد. زنبور پارازیتوئید Habrobracon hebetor Say به‌عنوان یک دشمن طبیعی مؤثر نیز از این قاعده مستثنی نیست. در این تحقیق اثر کشنده و زیرکشنده‌ی حشره‌کش‌های رایج آبامکتین® و پروتئوس® و سیرینول® به دو روش تماسی و میزبان مسموم بر خصوصیات رشدی این زنبور بررسی گردید. آزمایش‌های زیست‌سنجی در شرایط آزمایشگاهی (دمای 2±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و روشنایی 8D:16L) در پنج تکرار و هر تکرار با 30 زنبور در روش تماسی و هر تکرار با 15 لارو میزبان آزمایشگاهی (شب‌پره آرد، Ephestia kuhniella Zeller) در روش میزبان مسموم انجام شد. غلظت کشنده این تیمارها در روش تماسی روی این زنبور پارازیتوئید به ترتیب 38/1، 037/0 و 621/6 میلی‌لیتر بر لیتر و روی لارو میزبان آزمایشگاهی برای این زنبور به ترتیب 490/0، 155/2 و 138/0 میلی­لیتر بر لیتر بدست آمد. نتایج نشان داد که بیشترین کل طول دوره‌ی رشدی این زنبور پس از تیمار شاهد (79/0± 95/25 روز) مربوط به تیمار سیرینول در روش میزبان مسموم با غلظت زیرکشنده (86/0 ± 42/23 روز) بود. بیشترین طول عمر حشرات ماده زنبور مربوط به تیمار سیرینول در کاربرد غلظت زیرکشنده به صورت تماسی (17/0± 31/30 روز) و بیشترین طول عمر حشرات نر مربوط به کاربرد تیمار سیرینول در غلظت زیرکشنده در روش میزبان مسموم (15/0± 02/22 روز) بود. بیشترین میزان تخم گذاشته‌شده در تیمار سیرینول در غلظت زیرکشنده به صورت کاربرد تماسی (48/1 ± 01/177 عدد) مشاهده شد. نتایج نشان داد که تیمار سیرینول به صورت کاربرد تماسی کمترین اثر سوء را روی زنبور پارازیتوئید داشت.  

کلیدواژه‌ها

آبامکتین؛ پروتئوس؛ سیرینول؛ زیست‌سنجی؛ کنترل بیولوژیک

مراجع

1- Abedi Z., Saber M., Gharekhani G.H., Mehrvar A., and Kamita S.G. 2014. Lethal and sub lethal effect of Azadirachtin and Cypermethtin on Habrobracon hebetor (Hymemoptera: Braconidae). Journal of Economic Entomology 107: 635-645.

2- Amir-Maafi M., and Chi H. 2006. Demography of Habrobracon hebetor (Hymemoptera: Braconidae) on Two Pyralid Hosts (Lepidoptera: Pyralidae). Annals of Entomological Society of America 99 (1): 84-90.

3- Campbell P.J., Brown K.C., Harrison E.G., Bakker F., Barrett K.L., Candolfi M.R., Canez V., Dinter A., Lewis G., Mead-Briggs M., Miles M., Neumann P., Romijan K., Schmuck R., Shires S., Ufer A., and Waltersdorfer A. 2000. A Hazard Quotient approach for assessing the risk to non-target arthropods form plant protection product under 91/414/EEC: hazard quotient trigger value proposal and validation. Journal of Pest Science 73: 117-124.

4- Chi H. 1988. Life table analysis incorporating both sexes and variable development rates among individuals. Environmental Entomology 17: 26-34.

5- Chi H. 2009. Probit-MSChart: a computer program for probit analysis. http://140.120.197.173/Ecology/.

6- Chi H., and Liu H. 1985. Two new method for the study of insect population ecology. Bulletin of the Institute of Zoology, Academia Sinica 24: 225-240.

7- Desneux N., Pam-Delegue M.H., and Kaiser L. 2004. Effects of sub lethal and lethal doses of lambda-cyhalothrin on oviposition experience and host searching behavior of a parasitic wasp, Aphidius ervi (Hym., Aphidiidae). Pest Management Science 60: 381-89.

8- Huang Y., Ho S.H., Lee H.C., and Yap Y.L. 2002. Insecticidal properties of eugenol, isoeugenol and methyleugenol and their effects on nutrition of Sitophilus zeamais Motsch (Col., Culculionidae) and Tribolium castaneum Herbst (Col., Tenebrionidae). Journal of Stored Products Research 38: 403-412.

9- Faal–Mohammadali H., Seraj A.A., and Talebi-Jahromi K. 2014. Effects of traditional insecticides on H. hebetor (Hymenoptera: Braconidae): bioassay and life-table assay. Archives of Phytology and Plant Protection 47(9): 1089-1102.

10- Fooladi M., Golmohammadi G.H., and Ghajarieh H.R. 2015. Lethal and sub lethal effects of insecticides Azadirachtin, Flonicamid, Thiacloprid and Thiocyclam on parasitoid wasp Habrobracon hebetor. Biocontrol in Plant Protection 3: 9-18.

11- Glean E.S., and Timothy J.K. 2000. Lethal and sub lethal effects of early season insecticides on insidious flower bug (Orius insidious): an important predator in cotton. Proceeding of the 2000 cotton Research Meeting.

12- Golmohammadi G.H., Hejazi M., Iranipour S.H., and Mohammadi S.A. 2009. Lethal and Sub lethal effects of endosulfan, imidacloprid and indoxacarb on first instar larvae of Chrysoperla carnea (Neu.: Chrysopidae) under laboratory conditions. Journal of Entomological Society of Iran 28(2): 37-47.

13- Grosch D.S. 1975. Reproductive performance of Bracon hebetor after Sub lethal Dose of carbaryl. Journal of Economic Entomology 68: 659-662.

14- Mahdavi V., Saber M., Rafiee-Dastjerdi H., and Kamita S.G. 2015. Lethal and demographic impact of Chlorpyrifos and Spinosad on the Ectoparasitoid Habrobracon hebetor (Say) (Hymenoptera: Braconidae). Neotropical Entomology 44: 626-633.

15- Morseli H. 2008. Study of sub lethal effect of Indoxacarb and Thiodicarb on life table parameters on Habrobracon hebetor (Say) (Hymenoptera: Braconidae). M.Sc. Thesis of Entomology, Tehran University, Iran, 87 pp. (In Persian)

16- Rafiee-Dastjerdi H. 2007. Study of lethal effect of thiodicarb, profenofos, spinosad and hexaflumuron on cotton boll worm and sub lethal effect of these on Habrobracon hebetor Say. Ph.D Thesis. Agricultural faculty. Tabriz University. (In Persian)

17- Robertson J.L., and Preisler H.K. 1991. Pesticide Bioassay with Arthropods. CRC Press, Boca Raton, FL, USA, 224 pp.

18- Saber M., and Abedi Z. 2013. Effects of methoxyfenozide and pyridalyl on the larval ectoparasitoid Habrobracon hebetor. Journal of Pest Science 86: 685–693.

19- Sarmadi S. 2008. Study of sensitive of pupal stage of H. hebetor (Hymemoptera: Braconidae) to the recommended field concentration of Imidacloprid, Indoxacarb and Deltamethrin. 18th congress of plant pathology. 24-27 August, Hamedan. Iran. 274 pp. (In Persian)

20- Sarmadi S., Nouri-Ganbalani G., Rafiee-Dastjerdi H., Hassanpour M., and Pour-Abed R.F. 2010. The effects of Imidacloprid, Indoxacarb and Deltamethrin on some biological and demographic parameters of H. hebetor (Hymemoptera: Braconidae) in adult stage treatment. Munis Entomology and Zoology 5: 646-651.

21- Tran D.H., Takagi M., and Takasu K. 2004. Effects of selective insecticides on host searching and oviposition behavior of Neochrysocharis Formosa (Westwood) (Hymenoptera: Eulophidae), a larval parasitoid of the American serpentine leafminer: Applied Entomology and Zoology 39: 435-41.