محاسبه و پهنه بندی تبخیر- تعرق با استفاده از الگوریتم سبال (SEBAL) در غرب ایران (دشت میان دربند)

آب و خاک

مقاله 7، دوره 28، شماره 1، اردیبهشت 1393، صفحه 72-81   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.20634

نویسندگان

هوشنگ قمرنیا^{* 1}؛ سید وحیدالدین رضوانی²

¹پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه

²دانشگاه کردستان

چکیده

امروزه سنجش از دور در علوم مختلف از جمله جغرافیا، زیست شناسی، هواشناسی، کشاورزی، مدیریت منابع آب و غیره کاربرد دارد. دسترسی آسان و ارزان به داده ها، دقت بالای آنها، رقومی، جامع و گسترده بودن تصاویر و برخورداری از تنوع طیفی فراوان از جمله ویژگی هایی است که باعث برتری سنجش از دور، نسبت به دیگر روش های تامین اطلاعات شده است. بنابراین با استفاده از الگوریتم های موجود در سنجش از دور که مربوط به تبخیر- تعرق می باشند، می توان گام بزرگی را در مدیریت منابع آب برداشت. از جمله این الگوریتم ها، سبال است که عبارت است از یک الگوریتم سنجش از دور، که تعادل انرژی سطحی لحظه ای را برای هر پیکسل از یک تصویر ماهواره ای محاسبه می کند. در این پژوهش با استفاده از این الگوریتم برای محاسبه آلبیدوی سطح، دمای سطحی و شاخص وضعیت پوشش گیاهی از داده های ماهواره ای چند طیفی و اطلاعات هواشناسی مانند درجه حرارات، ساعات آفتابی، باد، فشار بخار اشباع، رطوبت خاک و غیره استفاده شده و در نهایت تبخیر- تعرق در دشت میان دربند واقع در غرب ایران، محاسبه شد و نقشه های تبخیر- تعرق تهیه گردید. همچنین تبخیر- تعرق واقعی با استفاده از روش مرسوم فائو برای محصول گندم در این دشت محاسبه شد و با روش سبال مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که همبستگی بالایی (84/0) بین این دو روش وجود دارد و الگوریتم سبال، از توانایی بالایی در تعیین تبخیر- تعرق برخوردار است.

کلیدواژه‌ها

تبخیر- تعرق گیاه؛ سنجش از دور؛ سبال؛ میان دربند؛ فائو