ارزیابی تناسب اراضی برای کشت گندم دیم بر مبنای مدل فائوو با استفاده از تکنیک تلفیقی Fuzzy-AHP-OWAدر محیطGIS (مطالعه موردی: شهرستان میانه)

آب و خاک

مقاله 13، دوره 28، شماره 1، اردیبهشت 1393، صفحه 139-156   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.22613

نویسندگان

محمد طالعی^{* 1}؛ حسین سلیمانی²؛ منوچهر فرج زاده اصل²

¹صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی

²تربیت مدرس

چکیده

طبق پیش‌بینی‌های صورت گرفته با رشد چشمگیر جمعیت و درآمد، تقاضا برای غذا سالانه در حدود 3% افزایش پیدا خواهد کرد. گندم با تأمین غذای بیش از 33% جمعیت جهان، نقش مهمی در برآورده ساختن امنیت غذایی جمعیت جهان دارد. یکی از رویکردهای اساسی برای بدست آوردن حداکثر سود و حفاظت از منابع زیستی برای آینده، ارزیابی تناسب اراضی می‌باشد. در این زمینه اقدام به ارزیابی تناسب اراضی شهرستان میانه برای کشت گندم دیم بر مبنای مدل فائوبا استفاده از تکنیک Fuzzy-AHP-OWA در محیط GIS گردید. در این پژوهش از 8 شاخص زیست‌محیطی (عمق و بافت خاک، فرسایش، شیب، ارتفاع، بارش، دما و درجه‌روز)، 3 شاخص اقتصادی (شرکت‌های تعاونی، فاصله تا بازار و خطوط ارتباطی) و شاخص اجتماعی نیروی کار استفاده و در دو مرحله با استفاده از مدل OWA با یکدیگر تجمیع گردیدند. در نقشه اولیه بدست آمده از معیارهای زیست‌محیطی برای کمیت‌سنجهای فازی حداقل یکی، اندکی، اغلب، نصف، اکثراً، تقریباً همگی و همگی مقدار دقّت کلی در مقایسه با نقشه واقعیت زمینی بترتیب7/26، 61، 3/84، 57، 8/44، 5/38 و 22 درصد و در نقشه نهایی بعد از تجزیه و تحلیل اقتصادی و اجتماعی بترتیب 5/21، 8/61، 2/88، 7/53، 6/39، 38 و 3/19 درصد بدست آمد. بر اساس یافته‌های این پژوهش با توجه به وجود مفهوم جدیدی در مدل OWA بنام وزنهای ترتیبی این روش پتانسیل بالایی در مدلسازی مسائل پیچیده تصمیم‌گیری داشته و همچنین شاخص‌های اقلیم، خاک، شیب، شرکت‌های تعاونی، فاصله تا بازار و خطوط ارتباطی به عنوان مهم‌ترین معیارها در مسئله مورد تحقیق معرفی می‌گردند.

کلیدواژه‌ها

تناسب اراضی؛ گندم دیم؛ میانه؛ GIS؛ Fuzzy-AHP-OWA