بررسی تغییرات جمیعت شته Sitobion avenae (Hem.: Aphididae) (Fabricius) و دشمنان طبیعی آن در مزرعه گندم در منطقه سرپل ذهاب

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 2، دوره 33، شماره 3 - شماره پیاپی 45، دی 1398، صفحه 259-266   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v33i3.67591

نویسندگان

رسول زارعی سرچقا¹؛ نوشین زندی سوهانی^{* 2}؛ لیلا رمضانی¹

¹کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

²دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

چکیده

در این پژوهش تغییرات فصلی جمعیت شته Sitobion avenae و دشمنان طبیعی آن در یک مزرعه گندم آبی رقم بهرنگ در منطقه سرپل‌ذهاب استان کرمانشاه طی سال‌های زراعی 94-1393 و 95-1394 بررسی شد. به این منظور مزرعه‌ای به وسعت یک هکتار و بدون سمپاشی درنظر گرفته شد. نمونه‌برداری از جمعیت شته‌ها با حرکت در دو قطر مزرعه از حدود اوایل اسفند آغاز شد و تا پایان فصل رشد گندم ادامه یافت. در هر قطر مزرعه، تعداد 15 بوته به طور تصادفی انتخاب شد و شته‌ها برای شمارش به آزمایشگاه منتقل شدند. نمونه‌برداری از جمعیت شکارگرها با استفاده از تور حشره‌گیری استاندارد انجام شد. در سال اول نمونه‌برداری از تاریخ 21 اسفند 93 تا 10 اردیبهشت 94 بیشترین جمعیت شته‌ها با نوسانات کم در هر هفته، در مزرعه مشاهده گردید. در سال دوم در تاریخ‏های 27 اسفند 1394 و 5 فروردین 1395 به علت سرمای شدید هوا در هفته‌های قبل، هیچ‏ شته‏ای در نمونه‌برداری‌ها مشاهده نشد. در نمونه‏برداری‏های بعد مجددا جمعیت شته‌ها افزایش‌یافته به‌طوری‌که در تاریخ 26 فروردین 1395به بالاترین تعداد خود (9/36 شته در خوشه) رسید. شکارگرهایی شامل کفشدوزک هفت‌نقطه‌ایCoccinella septempunctata L. ، مگس گل Eupeodes corolla (Fabricius) ، و بالتوری Chrysoperla carnea (Stephens)  در مزرعه شناسایی شدند. اوج جمعیت شکارگرها در اواخر اردیبهشت مشاهده شد.

کلیدواژه‌ها

پارازیتوئید؛ تغییرات فصلی؛ شکارگر؛ غلات؛ Aphididae

مراجع

- Acciaresi H.A., Dellone B., Chidichimo H.O., and Arriaga H.O. 1999. Russian Wheat aphid (Diuraphis noxia Mord) effect on Argentinean bread Wheat according to feeding period. Cereal Research Communication 27(1): 139-145.

2- Afshari A. 2010. Relative abundance, spatial distribution and sequential sampling for four main predators of cereal aphids in winter wheat fields of Gorgan, northern Iran. p.61.In: S.H. Manzari (ed.) Proceedings of the 19th Iranian Plant Protection Congress.31 July-3August 2010. Tehran. (In Persian with English Abstract)

3- Afshari A., and Dastranj M. 2009. Density, spatial distribution and sequential sampling plans for cereal aphids infesting wheat spike in Gorgan, northern Iran. Journal of Plant Protection 32(2): 89-102. (In Persian with English Abstract)

4- Alichi M., Shishehbor P., Mossadegh M.S., and Soleiman Nejadian E. 2008. Species and distribution of wheat aphids and their parasitoids in Shiraz region, and seasonal dynamics of the dominant species. Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources 45: 287-295. (In Persian with English Abstract)

5- Alizadeh E., and Malkeshi S.H. 2010. Study on the dynamism of dominant cereal aphid lady beetles species population in West-Azarbaijan.p.57.In: S.H. Manzari (ed.) Proceedings of the 19th Iranian Plant Protection Congress. 31 July-3August 2010. Tehran. (In Persian with English Abstract)

6- Blackman R.L., and Eastop V.F. 2000. Aphids on the Worlds Crops. An Identification and Information Guide. 2nd ed., John Wiley and Sons Pub., New York.

7- Chapin J., Thomas J., Gray S., Smith D., and Halberd S. 2001. Seasonal abundance of aphids (Hemiptera: Aphididae) in wheat and their role as barley yellow dwarf virus vectors in the South Carolina coastal plain. Journal of Economic Entomology 94(2): 410-421.

8- Elliott N.C., and Kieckhefer R.W. 1987. Spatial distributions of cereal aphids (Homoptera: Aphididae) in winter wheat and spring oat in South Dakota. Environmental Entomology 16(4): 896-901.

9- Farahi S., and Sadeghi Namghi H. 2009. Fauna of aphids and their Coccinellid predators of wheat fields in Mashhad region (Razavi Khorasan province). Journal of Plant Protection 23(2): 89-95. (In Persian with English Abstract)

10- Kamangar S., and Malkeshi S.H. 2001. Fauna of cereal aphids and their Coccinellid predators and investigation on the efficiency and population dynamics of the dominant species in Kurdistan province. Journal of Entomological Research 2(4): 279-293.

11- Kant K. 2007. Development of aphid population on wheat in Kashmir. Journal of Plant Protection and Environment 4(2): 147-148.

12- Khanjani M. 2000. Field crop pests in Iran. Bu-Ali Sina University. Pp.720.

13-Modarres Najafabadi S.S., and Gholamian Gh. 2007. Seasonal Population Changes of Wheat Green Aphid (Schizaphis graminum) and Introduction of its Natural Enemies in Sistan Region. Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources 10(4):367-380. (In Persian with English Abstract)

14- Rastegari N. 1993. A faunistic survey of wheat and other Poaceae family species’ aphids in Shiraz region. MSc. Thesis. Shahid Chamran University of Ahvaz. 146p. (In Persian with English Abstract)

15- Rezaei N., Mosaddegh M.S., and Hodjat S.H. 2006. Aphids and Their Natural Enemies in Wheat and Barley Fields in Khuzestan. 29(2): 127-137. (In Persian with English Abstract)

16- Rustamani M.A., Sheikh S.A., Memon N., Leghari M.H., and Dhaunroo M.H. 1999. Impact of wheat phenology on development of green bug Schizaphis graminum Rodani. Pakistan Journal of Zoology 31(9): 245-248.

17-Schotzko D.J., and Bosque-Perez N.A. 2000. Seasonal dynamics of cereal aphids, Russian wheat aphid (Homoptera: Aphididae), on Susceptible and resistant wheats. Journal of Economic Entomology 93(3): 975-981.

18- Shekarian B., and Rezvani A. 2002. Wheat aphids, their population percentage and natural enemies in wheat and barley fields of Lorestan province. P.23. In: S.H. Manzari (ed.) Proceedings of the 15th Iranian Plant Protection Congress.7-11 September, 2010. Tehran. (In Persian with English Abstract)

19- Yarahmadi F., Soleiman Nejadia E., and Mohisseni A. 2007. Investigating seasonal population dynamics, sampling methods and sample universe of the important wheat aphids in wheat rain fed fields in Boroujerd. Journal of Plant Protection 30(4): 107-115. (In Persian with English Abstract)