تأثیر میزان بقایای گیاهی و مصرف علف‌کش‌ها در کنترل علف‌های ‌هرز در روش کاشت بدون شخم در تناوب جو-پنبه-گندم

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 7، دوره 33، شماره 3 - شماره پیاپی 45، دی 1398، صفحه 313-329   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v33i3.75364

نویسندگان

مجید عباس پور^{* 1}؛ مسعود قدسی²

¹مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

²بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد

چکیده

این تحقیق به ‏منظور بررسی تأثیر میزان بقایای گیاهی و مصرف علف‌کش‌ها بر کنترل علف‌های‌ هرز در روش کشاورزی بدون شخم در قالب آزمایش کرت‌های خرد‌شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سیستم تناوبی جو-پنبه-گندم به مدت سه سال در سال‌های 1395-1393 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گناباد وابسته به مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل نه تیمار شامل مدیریت میزان بقایای گیاهی در کرت‌های اصلی در سه سطح 1- بدون بقایا، 2- حفظ 30 درصد بقایای محصول (1200 کیلوگرم در هکتار از بقایای محصول قبلی) و 3- حفظ 60 درصد بقایای محصول (2400 کیلوگرم در هکتار از بقایای محصول قبلی) و مهار علف‌های‌ هرز در کرت‌های فرعی در سه سطح شامل 1-کنترل شیمیایی (در جو و گندم برای کنترل علف‌های‌ هرز پهن‌برگ از علف‌کش توفوردی + ام‌سی‌پی‌آ (SL 5/67%) به میزان 5/1012 میلی‌لیتر ماده مؤثر در هکتار و برای کنترل علف‌های ‌هرز باریک‌برگ از علف‌کش پینوکسادن (EC 10%) به میزان 150 گرم ماده مؤثره در هکتار به‌صورت پیش‌آمیخته با 5/37 گرم ماده موثره از ماده ایمن کننده کلوکوئینتوست و در پنبه از علف‌کش تری‌فلوکسی‌سولفورون‌سدیم (WG 75%) به میزان 25/11 گرم ماده مؤثره در هکتار به‌صورت پیش‌آمیخته با سیتوگیت 2/0 درصد حجمی، 2-وجین دستی علف‌های ‌هرز و 3- بدون کنترل علف‌های ‌هرز بود. کاشت گیاهان زراعی با بذرکار کشت مستقیم انجام شد. نتایج نشان داد وجود بقایای گیاهی محصول زراعی قبلی در سطح خاک تاثیر مناسبی بر عملکرد جو، پنبه و گندم داشت و بنابراین به‌نظر می‌رسد روش کاشت بدون شخم با حفظ حداقل 30 درصد (تا 60 درصد) بقایا در سطح خاک به همراه مصرف علف‌کش‌های رایج در هر محصول قابل توصیه است.

کلیدواژه‌ها

شخم حفاظتی؛ کنترل علفهای هرز؛ مدیریت بقایا

مراجع

1- Adu-Tutu K.O., McCloskey W.B., Husman S.H., Clay P., Ottman M., and Martin E.C. 2003. Effects of reduced tillage and crop residues on cotton weed control, growth and yield. In: Silvertooth J, editor. Cotton. Tucson, AZ: College of Agriculture and Life Sciences, University of Arizona. Report Nunmber P-134: 235-250.

2- Anderson R.L. 2005. A multi-tactic approach to manage weed population dynamics in crop rotation. Agronomy Journal 97: 1579-1683.

3- Armengot L., Blanco-Moreno J.M., Bàrberi P., Bocci G., Carlesi S., Aendekerk R., Berner A., Celette F., Grosse M., Huiting H., Kranzler A., Luik A., Mader P., Peigne J., Stoll E., Delfosse P., Sukkel W., Surböck A., Westaway S., and Sans F.X. 2016. Tillage as a driver of change in weed communities: a functional perspective. Agriculture, Ecosystems and Environment 222: 276–285.

4- Arshad M.A., Gill K.S., and Coy G.R. 1995. Barley, canola, and weed growth with decreasing tillage in a cold, semiarid climate. Agronomy Journal 87: 49-55.

5- Banting J.D. 1996. Studies on the persistence of Avena fatua. Canadian Journal of Plant Science 46: 129-140.

6- Barker A.V., and Bhowmik P.C. 2001. Weed control with crop residues in vegetable cropping systems. Journal of Crop Production 4: 163-183.

7- Beyaert R.P., Schott J.W., and White P.H. 2002. Tillage effect on corn (Zea mays L.) production in a coarse-textured soil in southern Ontario. Agronomy Journal 94: 767–774.

8- Blackshaw R.E., Larney G.O., Lindwall C.W., and Kozub G.C. 1994. Crop rotation and tillage effects on weed populations on the semi-arid Canadian prairies. Weed Technology 8: 231-237.

9- Childs D., Jordan T., Ross M., and Bauman T. 2001. Weed Control in No-Tillage Systems. Conservation Tillage Series, CT2. Purdue University, West Lafayette, IN 7-479. Indiana, USA.

10- Chokor J.U., Ikuenobe C.E., and Odoh C.N. 2008. Effect of tillage on the efficacy of CGA362622 on weed control in maize. African Journal of Biotechnology 23: 4288-4290.

11- Chopra P., and Angiras N.N. 2008. Effect of tillage and weed management on productivity and nutrient uptake of maize (Zea mays). Indian Journal of Agronomy 53: 66-69.

12- Dastgheib F., Kumar K., and Goh K.M. 1998. Effects of crop residues and management practices on weeds in a wheat crop in Canterbury. Proceedings of Agronomy society of New Zealand 28: 17-20.

13- Demjanova E., Macak M., Dalovic I., Majernik F., Tyr S., and Smatana J. 2009. Effects of tillage systems and crop rotation on weed density, weed species composition and weed biomass in maize. Agronomy Research 7: 785-792.

14- Dorado J., and Lopez-Fando C. 2006. The effect of tillage system and use of a paraplow on weed flora in a semiarid soil from central Spain. Weed Research 46: 424-431.

15- Flower K.C., Ward P.R., Cordingley N., Micin S.F., and Craig N. 2017. Rainfall, rotations and residue level affect no-tillage wheat yield and gross margin in a Mediterranean-type environment. Field Crops Research 208: 1–10.

16- Food and Agriculture Organization (FAO). 2007. Agriculture and Consumer Protection Department. Rome, Italy. Available from http://www.fao.org/ag/ca/. Accessed November 2007.

17- Gemtos T.A., Cavalaris C., Demis V., Pateras D., and Tsidari C. 2002. Effect of changing tillage practices after four years of continuous reduced tillage. Paper number 021135 ASAE Annual Meeting.

18- Gulde, R.H., Shirtliffe S.J., and Thomas A.G. 2003. Secondary seed dormancy prolongs persistence of volunteer canola in western Canada. Weed Science 51: 904-913.

19- Judice W.E., Griffin J.L., Jones C.A., Etheredge L.M., and Salassi M.E. 2006. Weed control and economics using reduced tillage programs in sugarcane. Weed Technology 20: 319–325.

20- Kassam A., Friedrich T., Derpsch R., and Kienzle J. 2015. Overview of the worldwide spread of conservation agriculture. Field Actions Science Reports 8: 1-11.

21- Knezevic M., Durkic M., Knezevic I., Antoni O., and Jelaska S. 2003. Effects of tillage and reduced herbicide doses on weed biomass production in winter and spring cereals. Plant, Soil and Environment 49: 414-421.

22- Legere A., and Samson N. 2004. Tillage and weed management effects on weeds in barley-red clover cropping systems. Weed Science 52: 881-885.

23- Liebl R., Simmons F.W., Wax L.M., and Stoller E.W. 1992. Effect of rye (Secale cereal) mulch on weed control and soil moisture in soybean (Glycine max). Weed Technology 6: 838-846.

24- Moldenhauer W.C., Langdale G.W., Frye W., McCool D.K., Papendick R.I., Smika D.E., and Fryrear D.W. 1983. Conservation tillage for erosion control. Journal of Soil and Water Conservation 38: 144–151.

25- Montgomery D.R. 2007. Soil erosion and agricultural sustainability. Proceedings of the National Academy of Sciences, USA. 104: 13268-13272.

26- Mosavi-Borgar A., Jahansooze M.R., Mehrvar M.R., and Hosseinipour R. 2013. The effects of no-till, minimum till and conventional till systems in wheat cultivars. Iranian Journal of Field Crop Science 44: 411-418. (In Persian with English abstract)

27- Norsworthy J.K. 2008. Effect of tillage intensity and herbicide programs on changes in weed species density and composition in the southeastern coastal plains of the United States. Crop Protection 27: 151-160.

28- Obour A.K., Mikha M.M., Holman J.D., Stahlman P.W. 2017. Changes in soil surface chemistry after fifty years of tillage and nitrogen fertilization. Geoderma 308: 46–53.

29- Oliver E., Nybo B., Derksen D., and Watson P. 2005. Southwest opener/rotation study: The effect of opener disturbance on weed populations and crop rotations in the dry brown soil. Agri-Food Innovation Fund, Diversified Farming Systems Program, Final Project Report.

30- Ominski P.D., and Entz M.H. 2001. Eliminating soil disturbance reduces post-alfalfa annual weed populations. Canadian Journal of Plant Science 81: 881-884.

31- Peigne J., Vian J.F., Payet V., and Saby N.P.A. 2018. Soil fertility after 10 years of conservation tillage in organic farming. Soil and Tillage Research 175: 194–204.

32- Pimentel D., Harvey C., Resosudarmo P., Sinclair K., Kurz D., Mcnair M., Crist S., Shpretz L., Fitton L., Saffouri R., and Blair R. 1995. Environmental and economic costs of soil erosion and conservation benefits. Science 267: 1117-1123.

33- Refsell D.E., and Hartzler R.G. 2009. Effect of tillage on common waterhemp (Amaranthus Rudis) emergence and vertical distribution of seed in the soil. Weed Technology 23: 129-133.

34- Santin-Montanya M.I., Martin-Lammerding D., Zambrana E., Tenorio J.L. 2016. Management of weed emergence and weed seed bank in response to different tillage, cropping systems and selected soil properties. Soil and Tillage Research 161: 38–46.

35- Sardar M., Behdani M.A., Eslami S.V., Mahmoodi S. 2015. The effect of different weeds control and tillage systems on cotton’s weeds management in second planting after of winter wheat. Journal of Plant Protection 29: 95-101. (In Persian with English abstract)

36- Shrestha A., Knezevic S.Z., Roy R.C., Ball–Coelho B.R., and Swanton C.J. 2002. Effect of tillage, cover crop and crop rotation on the composition of weed flora in a sandy soil. Weed Research 42: 76-87.

37- Shahzad M., Farooq M., Jabran K., and Hussain M. 2016. Impact of different crop rotations and tillage systems on weed infestation and productivity of bread wheat. Crop Protection 89: 161-169.

38- Vanhala P., Kurstjens D., Ascard J., Bertram A., Cloutier D.C., Mead A., Raffaelli M., and Rasmussen J. 2004. Guidelines for physical weed control research: flame weeding, weed harrowing and intra-row cultivation. 6th EWRS Workshop on Physical and Cultural Weed Control. Lillehammer, Norway 8-10 March 2004.

39- Vyn T.J., and Raimbault B.A. 1993. Long-term effect of five tillage systems on corn response and soil structure. Agronomy Journal 85: 1074–1079.

40- Velykis A., and Satkus A. 2006. Influence of crop rotations and reduced tillage on weed population dynamics under Lithuania's heavy soil conditions. Agronomy Researc, 4: 441-445.

41- Verhulst N., Goverts B., Verachtert E., Castellanos-Navarrete A., Mezzalma M., Wall P., Deckers J., and Sayre K.D. 2010. Conservation Agriculture, Improving Soil Quality for Sustainable Production Systems? In: Lal, R., Stewart, B. A. (Eds)), Advances in Soil Science: Food Security and Soil Quality. CRC Press, Boca Raton, FL, USA, pp. 137-208.

42- Zand E., Baghestani M.A., Shimi P., Nezamabadi N., Mosavi M.R., and Mosavi K. 2012. Guide for weed control methods in important crops and fruit gardens in Iran. Mashhad Jahad Daneshgahi Press. 176 pages. (In Persian)