ارزیابی اثرات پیش‌تیمار بذر و نوع بستر کاشت بر خصوصیات نشاء تولیدی ذرت‌‌ شیرین (Zea mays L.)

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 2، دوره 14، شماره 2 - شماره پیاپی 42، تیر 1395، صفحه 255-265   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v14i2.38254

نویسندگان

ابوطالب منظری توکلی؛ محمد خواجه حسینی^* ؛ علی اصغر محمدآبادی

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

به‌منظور بررسی تأثیر پیش‌تیمار بذر و نوع بستر کاشت بر ویژگی‌های نشاء تولیدی ذرت‌‌ شیرین آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه‌تکرار در گلخانه‌ی تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام‌شد. فاکتورهای آزمایش شامل پیش‌تیمار بذور در سه‌سطح: بدون‌پرایمینگ(p1)، هیدروپرایمینگ (p2) و بیوپرایمینگ (p3) و نوع بستر در هفت‌سطح: ورمی‌کمپوست (b1)، پرلیت (b2)، کوکوپیت (b3)، ورمی‌کمپوست+پرلیت(b4)، ورمی‌کمپوست+‌کوکوپیت(b5)، پرلیت+کوکوپیت (b6) و ورمی‌کمپوست+کوکوپیت+پرلیت (b7) بودند. نتایج این آزمایش نشان‌داد که پیش‌تیمار بذر و نوع بستر بر خصوصیات نشاء ذرت‌‌ شیرین تأثیر معنی‌داری داشت. بذور پیش‌تیمار‌‌شده (P2, P3) از لحاظ ویژگی‌های نشاء نسبت به تیمارهای پپیش‌تیمار‌‌نشده (P1) برتر بودند. تیمار بستر ورمی‌کمپوست بیش‌ترین طول اندام‌هوایی، سطح برگ در بوته، وزن اندام‌هوایی و وزن ریشه را در بین بسترهای مختلف نشان‌دادند. بیش‌ترین سطح برگ در بوته و وزن خشک اندام‌هوایی به‌ترتیب با میانگین 111‌سانتی‌متر مربع و 798‌میلی‌گرم در تیمار هیدروپرایمینگ با بستر ورمی‌کمپوست (P2b1) مشاهده‌شد. نتایج این تحقیق نشان‌داد بستر ورمی‌کمپوست بهترین بستر برای نشاء ذرت‌‌ شیرین است و هم‌چنین تیمارهای هیدروپرایمینگ و بیوپرایمینگ نیز باعث بهبود خصوصیات نشاء می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

خزانه؛ کود بیولوژیک؛ گیاه‌چه؛ نشاکاری؛ هیدروپرایمینگ

مراجع

1- Afsharmanesh, G. 2007. Effects of sowing date on grain yield of corn cultivars in spring early sown in Jiroft. Pajouhesh and Sazandegi 75: 2-8. (In Persian with English Abstract).

2- Bachman, G. R., and Metzger, J. D. 2008. Growth of bedding plants in commercial potting substrate amended with vermicompost. Bioresurce Technology 52: 3155-3161.

3- Chojnowski, F. C. D. Come. 1997. Physiological and biochemical changes induced in sunflower seed by osmopriming subsequent drying, storage aging. Seed Science Research 7: 323-331.

4- Dileep Kumar B. S. Berggren I. and Martensson A. M. 2001. Potential for improving pea production by co- noculation with fluorescent Pseudomonas and Rhizobium. Netherlands. Plant and Soil 229: 25–34.

5- Duncan W.G. andHesketh J.D. 1968. Net photosynthetic rates, relative leaf growth rates and leaf numbers of 22 races of maize grown at eight temperatures. Crop Science 8: 670-674.

6- Emam Y. 2003 Cereals Production. (7th ed). Shiraz University. Shiraz. (In Persian(.

7- Eskandari H. and Kazemi K. 2011. Effect of seed priming on germination properties and seedling establishment of cowpea (Vigna sinensis). Notulae Scientia Biologicae 3(4): 113-116

8- Fathi-Amirkhiz K., Omidi H., Heshmati S. and Jafarzadeh L. 2012. Study of black Cumin (Nigella sativa L.) germination attributes and seed vigur under salinity stress by osmopriming accelerators pretreatment. Iranian Journal of Field Crops Research 10(2): 299-310 (In Persian(.

9- Gharehbaghi A., Arouei H. and Nemati S.H. 2010. Evaluation of composition and volume (container size) of bed planting on productive traits of cucumber transplants. The 7th Iranian Horticultural Congress. 1215-1216. (In Persian with English Abstract).

10- Ghias-Abadi M., Khajeh-Hosseini M., Mohammad-Abadi A.A. 2014. Effects of transplanting date on growth and yield of forage maizen (Zea Mays L.) in Mashhad. Iranian Journal of Field Crops Research 12(1): 137-145. (In Persian with English Abstract).

11- Gholami A., Shahsavani S. and Nezarat S. 2009.The effect of plant growth promoting rhizobacteria (PGPR) ongermination, seedling growth and yield of maize. Proceedings of Word Academy of Science. Engineering andTechnology 37: 2070-3740.

12- Gholam-Negad-Nasir-Abadi S., Arouei H., and Nemati S.H. 2011. Effect of cocopeat and vermicompost substrates as a seed bed on emergenceing and some qualitative and quantitative characteristics of sweet pepper (Capsicum annuum L.) transplants. Iranian Journal of Horticaltural Sciences 25(4): 369-375. (In Persian(.

13- Gray, E.J., and Smith, D.L. 2005. Interacellular and extracellular PGPR: Commonalities and distinctions in the plant-bacterium signaling processes. Soil Biology and Biochemistry Journal 37: 395-412.

14- Hasan-Zadeh-Kahl-Salafi S., Taheri G., and Mehrzad. J. 2012. The effects of priming on sweet corn (Zea Mays Cv Basin) germination under sodium chloride conditions. Journal of Seed Science and Technology 2(1): 62-70. (In Persian(.

15- Imran M., Asim M., Volker R. and Gunter N. 2013. Nutrient seed priming improves seedling development of maize exposed to low root zone temperatures during early growth. Europe. J. Agronomy, 49:141–148.

16- Kaukis, K. and Davis D. W. 1986.Sweet Corn Breeding .in: Breeding Vegetable Crops. Ed .By M. j. Bassett. AVΙPub.West Port.

17- Khajeh-Hosseini M., Lomhololt A. and Matthews S. 2009. Mean germination time in the laboratory estimates the relative vigor and field performance seeds lots of maize. Seed Science and Technology 37:446-456.

18- Lucy, M. and Glick, B.R. 2004. Application of free living plant growth promoting rhizobacteria. Journal of Antonie van Leeuwenhoek 86: 1-25

19- Manzari-Tavakkoli A., Khajeh-Hosseini M. and Mohammad-Abadi A.A. 2014. Evaluation of effects of volume size and seedbed in tray on transplant characteristics of sweet corn (Zea mays. L). First International & 13th Iranian Crop & Plant Breeding Sciences Congress and 3rd Seed Science and Technology Congress. Karaj. (In Persian with English Abstract).

20- Michel, B. M. R. Kaufman. 1973. The osmotic potential of PEG 6000. Plant Physiology 51: 914-916.

21- Miedema P., Post J. and Groot P.J. 1987. The Effects of Low Temperature on Seedling Growth of Maize Genotypes. Pudoc, Wageningen, the Netherlands.

22- Miedema P., 1982. The effects of low temperature on Zea mays. Advances in Agronomy 35: 93–128.

23- Mirabi E., Nemati S.H., and Mehrbakhsh M.M., and Ebrahimi, H. 2008. Effects of substrate and cultivar on the agronomic and physiological characteristics of melon transplant. Journal of Horticultural Science 27(4): 375-382. (In Persian(.

24- Muldoon D.K., Wheeler J.L. and Pearson C.J., 1984. Growth mineral composition and digestibility of maize sorghum and barnyard millets at different temperatures. Australian Journal of Agricultural Research 35: 367–378.

25- Murungu F. S., Chiduza C., Nyamugafata P., Clark L. J., Whalley, W. R. and Finch-Savage W. E. 2004. Effect of on-farm seed priming on consecutive daily sowing occasion on the emergence and growth of maize in semi-arid Zimbabwe. Field Crops Research 89: 49-57.

26- Murungu F.S., Nyamugafata P., Chiduza C., Clark L.J., and Whalley W.R. 2003. Effects of seed priming aggregate size and soil matric potential on emergence of cotton (Gossypium hirsutum L.) and maize (Zea mays L.). Soil and Till Research 74:161-168.

27- Ndegwa P. M., and Thompson S. A. 2001. Integrating composting and vermicompostingin the treatment and bioconversion of biosolids. Bioresource Technology 76(2): 107-112.

28- Nezami A., Khazaei H.R. Mirhashemi S.M., and Hasan-zade F. 2013. The effect of seed hydropriming on germination and seedling growth maize (Zea Mays L.) under controlled conditions. Iranian journal of seed science and technology 1: 39-54 (In Persian(.

29- Nik-razm, R., Alizade-ajirlo, S., Khalighi, A., and Tabatabayi, S. 2011. Effects of different seedbed on the growth of two Lilium cultivars in soilless culture. Journal of science and technology of greenhouse culture 6: 1-8. (In Persian(.

30- Sayyed-Sharifi, R., and Khavazi, K. 2011. Effect of plants growth stimulating bacteria on germination characteristics and corn (Zea mays L.) seedling growth. Journal of Agroecology 3(4): 506-513. (In Persian(.

31- Shaukat, K., Affrasayab, S., and Hasnain, S. 2006. Growth responses of Helianthus annusto plant growth promoting rhizobacteria used as a biofertilizer. Journal of Agriculture Research 1(6): 573-581.

32- Zarandi M. 2014. The effect of seed priming, transplanting and biofertilizers on yield and yield components of watermelon (Citrullus Lunatus). Master's thesis, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad. (In Persian with English Abstract).