بررسی اثر حاصلخیزکننده‌های خاک بر شاخص‌های رشدی، صفات مورفوفیزیولوژیک و محتوای پتاسیم توتون رقم بارلی

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 3، دوره 14، شماره 2 - شماره پیاپی 42، تیر 1395، صفحه 279-291   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v14i2.39340

نویسندگان

محمودرضا تدین^* ؛ زینب رئیسی

دانشگاه شهرکرد

چکیده

به‌منظور بررسی اثر کودهای آلی و شیمیایی بر ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیکی گیاه توتون رقم بارلی، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه‌تکرار در سال زراعی 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد انجام گرفت. تیمارها شامل کود‌شیمیایی، کمپوست، 50‌درصد کمپوست + 50‌درصد کود‌شیمیایی، ورمی‌کمپوست، ‌50‌‌درصد ورمی‌کمپوست‌+‌‌50‌‌درصد کود‌شیمیایی و تیمار شاهد بودند. صفات مورد‌بررسی شامل سطح ویژه برگ، نسبت وزن برگ، ارتفاع بوته، عملکرد لچه‌برگ ، مجموع عملکرد برگ خشک و محتوای پتاسیم برگ توتون بودند. نتایج نشان‌داد که بیش‌ترین مقادیر سطح ویژه برگ و نسبت وزن برگ در کلیه تیمارها در مراحل ابتدایی رشد حاصل‌شد، و با گذشت زمان مقادیر آن‌ها کاهش یافت. هم‌چنین کوددهی، سبب افزایش ارتفاع بوته، عملکرد لچه‌برگ و مجموع عملکرد برگ خشک توتون گردید. بیش‌ترین ارتفاع بوته با 162 سانتی‌متر و عملکرد لچه‌برگ با 5/216‌گرم بر مترمربع از تیمار کود‌شیمیایی به‌دست آمد که نسبت به تیمار شاهد، به‌ترتیب 1/2 و 8/4‌برابر افزایش داشتند. بیش‌ترین عملکرد برگ خشک، به‌میزان 4/350‌گرم بر مترمربع از تیمار کود‌شیمیایی به دست آمد که تفاوت معنی‌داری با تیمار کمپوست نداشت اما نسبت به تیمار شاهد به‌ترتیب 8/2 و 3/2‌برابر افزایش داشت. بیش‌ترین میزان پتاسیم برگ، از تیمار تلفیقی کمپوست به‌دست آمد که تفاوت معنی‌داری با تیمار کود‌شیمیایی نداشت. در مجموع، نتایج نشان‌دهنده برتری تیمار کود‌شیمیایی بر عملکرد برگ توتون می‌باشد که تفاوت معنی‌داری با تیمار کمپوست نداشت، لذا در راستای تحقق اهداف کشاورزی پایدار و در صورت پذیرش اندکی کاهش در عملکرد برگ، به شرط افزایش کیفیت برگ‌ها ، استفاده از کمپوست می‌تواند جایگزین مناسبی برای استفاده از کودهای شیمیایی در مزارع توتون باشد.

کلیدواژه‌ها

عملکرد برگ؛ کمپوست؛ کود‌شیمیایی؛ ورمی‌کمپوست

مراجع

1- Arancon, N. Q., Edwards, C. A. Biorman, P. Welch, C. and Metzger, J. D. 2004. Influences of vermicomposts on field tomatoes: effect on growth and yields. Bioresource Technology 93:145-153.

2- Atiyeh, R. M., Subler, S. Edwards, C. A. Bachman, G. Metzger, J. D. and Shuster, W. 2000. Effects of vermicomposts and compost on plant growth in horticultural container media and soil. Pedobiologia 44:579-590.

3- Castelli, F., Miceli, F. and Piro, F. 1990. Effect of harvesting and curing methods on tobacco burley at different nitrogen fertilizer rates and plant population densities. Agronomia 24(4):308-316.

4- Cortez, J., and Hameed, R. H. 2001. Simultaneous effects of plants and earthworms on mineralization of 15 N-labeled organic compounds adsorbed on to soil size fractions. Biology and Fertility of Soils 33:218-225.

5- Detroja, H. J., Sukhadia, N. M. Khanpara, V. D. Malavia, D. D. and Kaeria, B. B. 1996. Response of fenugreek (Trigonella foenum-graecum) to nitrogen, phosphorus and potassium. Agronomy 41:179-180.

6- Farokh, A. R., Azizov, E. Esfahani, M. Rangbarchobeh, M. Razavipour Komeleh, T. Rezaei, M. and Kavosi, M. 2010. Effects of nitrogen and potassium fertilizers on some agronomical and morphologic features of flue cured tobacco. 5th Iranian Conference on New Ideas in Agriculture, 16-17 February 2011. Islamic Azad University Khorasgan Branch, Isfahan, Iran.

7- Gul, A., Erogul, D. and Ongun, A.R. 2005. Comparision of the use of zeolit and perlite as substrate for crips-head lettuce. Elsevier, Scintia Horticulturae 106:464-471.

8- Hosseini Arzafoni, M. Farahmandfar, A. Pirdashti, H. and Bahmanyar, M. A. 2012. Evaluation of four years application of municipal solid waste compost and mineral fertilizers on yield and yield component of bush bean (Phaseolus vulgaris L.). 12th Iranian Crop Sciences Congress, 4-6 september 2012. Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran.

9- Karaivazoglou, N. A., Papakosta, D. K. and Divanidis, S. 2005. Effect of chloride in irrigation water and form of nitrogen fertilizer on Virginia (flue-cured) tobacco. Field Crops Research 92:61-74.

10- Karaivazoglou, N. A., Tsotsolis, N. C. and Tsadilas, C. D. 2007. Influence of liming and form of nitrogen fertilizer on nutrient uptake, growth, yield, and quality of Virginia (flue- cured) tobacco. Field Crops Research 100:52-60.

11- Kazemeini, S., Ghadiri, H. Karimian, N. Kamgar Haghighi, A. Kheradnam, M. 2008. Interaction Effects of nitrogen and organic matters on growth and yield of dryland wheat (Triticum aestivum L.). Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources 12(45):461-472. (In Persian with English abstract)

12- Kutuk, C., Cayci, G. Heng, L. K. 2004. Effect of increasing salinity and 15N-lobelled urea levels on growth N uptake, and water use efficiency of young tomato plants. Soil Research 32:345-351.

13- Mahdavi, A., Nematy, N. Sani, B. Ghoushchi, F. Hosseinzadeh, N. and Zamani, P. 2006. Effect of different nitrogen fertilizer levels on agronomical and qualitative characteristics of several flue cured tobacco cultivars. Iranian Journal of Dynamic Agriculture 3(3):37-48. (In Persian with English abstract)

14- Marwat, G. F., and Gul, H. 1992. Effect of different doses of potassium fertilizer on growth, yield and quality of flue cured Virginia tobacco. Pakistan Tobacco 16:13-16.

15- Moldes, A., Cendon, Y. and Barrel, M. T. 2007. Evaluation of municipal solid waste compost as a plant growing media component, by applying mixture design. Bioresource Technology 98:3069-3075.

16- Ozoni, A., Esfahani, M. Sami Zadeh Lahiji, H. and Rabiee, M. 2007. Effect of planting pattern and plant density on grain yield and its components of apetalous and petalled rapeseed (Brassica napus L.) cultivars. Iranian Journal of Crop Sciences 9(1):60-76. (In Persian with English abstract)

17- Patel, B. A., Patel, R. H. Amin, A. U. and Patel, M. V. 1991. Response of Fenugreek to nitrogen, phosphorus and potash. Agronomy 36:389-391.

18- Pouryousef, M., Mazaheri, D. Chaiechi, M. R. Rahimi, A. and Tavakoli, A. 2010. Effect of different soil fertilizing treatments on some of agro morphological traits and mucilage of Isabgol (Plantago ovata Forsk). Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources 3(2):193-213. (In Persian with English abstract)

19- Ramadass, K., and Palaniyandi, S. 2007. Effect of enriched municipal solid waste compost application on soil available macronutrients in the rice field. Agronomy and Soil Science 53:497-506.

20- Rezvani Moghaddam, P., Mohammad Abadi, A. and Moradi, R. 2010. Effects of chemical and organic fertilizers on yield and components yield of sesame (Sesamum indicum L.) under different plant density. Journal of Agroecology 2(2):256-265.

21- Rezvani Moghaddam, P., Mohsenzadeh, R. and Ahifar, H. 2002. A survey of quality and chemical characteristics of six tobacco cultivars (Nicotiana tabaccum). Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources 8(4):85-96. (In Persian with English abstract)

22- Sabeti Amirhandeh, M. A., Fallah Nosratabad, A. R. Norouzi, M. Amiri, E. and Azarpour, E. 2012. Effect of nitrogen fertilizer and Azotobacter on some quantitative and qualitative characteristics of (flue-cured) tobacco (Nicotiana tabacum L.). Water and Soil Science 22(2):135-149. (In Persian with English abstract)

23- Sabokrow, K., Beigloi, M. H. Barzegarkho, M. H. Daneshyan, J. Esimi, M. H. and Sabokrow, K. 2009. A Study of nitrogen and Furrow Irrigation interaction on quality and quantitative yield of fluecured tobacco (Cultivar Coker 347). Modern Findings of Agriculture 4(2):143-155. (In Persian)

24- Sarmadnia, GH. and Koochaki, A. 2003. Physiology of crop plants. Mashhad University Jahad, mashhad. (In Persian)

25- Shirani Raad, A. H. 2005. Physiology of crop plants. Tehran Dibagaran, Tehran. (In Persian)

26- Sikora, L. J., and Enkiri, N. K. 1999. Growth of tall fescue in compost/fertilizer blends. Soil Science 56:125-137

27- Varis, E., Pietila, L. and Koikkalainen, K. 1996. Comparison of conventional, integrated and organic potato production in field experiments in Finland. Plant Soil Science 46(1):41-48.

28- Wilson, V. E., and Teare, I. D. 1972. Effect of between and within row spacing on components of lentil yield. Crop science 12:557-585.

29- Zamani, P. 2010. Agronomy and curing of tobacco. Tehran Behandishan, Tehran. (In Persian)

30- Zand, N., Shakiba, M. R. Moghaddam, M. and Dabbagh Mohammadinasab, A. 2012. Effect of different nitrogen fertilizer levels on net assimilation rates and specific leaf area of grain sorghum. 12th Iranian Crop Sciences Congress, 4-6 september 2012. Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran.