تأثیر برخی از عناصر پرمصرف بر فعالیت نماتد ریشه‌گرهی، Meloidogyne javanica در بادمجان (Solanum melongena L.)

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 4، دوره 33، شماره 4 - شماره پیاپی 46، اسفند 1398، صفحه 397-408   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v33i4.80082

نویسندگان

سمانه مظفریان؛ حبیب اله چاره گانی^* ؛ محمد عبدالهی؛ رسول رضائی

یاسوج

چکیده

استفاده از روش‌هایی ایمن در مهار نماتدهای ریشه‌گرهی امری اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. در مطالعه حاضر تأثیر سطوح مختلف عناصر پرمصرف نیتروژن و فسفر بر فعالیت نماتد ریشه‌گرهی Meloidogyne javanica روی بادمجان رقم دلمه‌ای در شرایط گلخانه مطالعه گردید. در این مطالعه از سطوح انتخابی صفر، 50، 100 و 200 میلی‌گرم نیتروژن و صفر، 25، 50 و 100 میلی‌گرم فسفر در کیلوگرم خاک، به ترتیب از منابع نانو‌کود‌ کلات نیتروژن و نانو‌کود‌ کلات فسفر استفاده گردید. بذر بادمجان رقم دلمه‌ای در گلدان‌های پلاستیکی حاوی دو کیلوگرم بستر کشت شامل نسبت مساوی از ماسه، خاک مزرعه و کود دامی در شرایط کنترل شده گلخانه کشت گردید. در مرحله چهار برگی مایه‌زنی نماتد با افزودن پنج تخم و لارو سن دوم نماتد در گرم خاک انجام و 10 روز پس از مایه‌زنی سطوح مختلف نیتروژن و فسفر همراه با آب آبیاری (100 میلی‌لیتر در گلدان) به گلدان‌ها اضافه گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار انجام شد. 60 روز پس از مایه‌زنی شاخص‌های رشدی گیاه و جمعیتی نماتد اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد استفاده از 100 میلی‌گرم نیتروژن و 100 میلی‌گرم فسفر در کیلوگرم خاک از منابع نانوکود ‌کلات نیتروژن و نانو‌کود‌ کلات فسفر به عنوان بهترین تیمار مورد استفاده در این آزمایش بود که علاوه بر افزایش شاخص‌های رویشی گیاه، باعث کاهش شاخص‌های جمعیتی نماتد شامل تعداد تخم، گال، کیسه تخم و فاکتور تولیدمثل به ترتیب به میزان 53، 52، 62 و 55 درصد گردید.

کلیدواژه‌ها

مدیریت؛ نانوکود ‌کلات نیتروژن؛ نانو‌کود‌ کلات فسفر؛ نماتد ریشه‌گرهی

مراجع

1- Ahmadi Mansourabad M., Kargar Bideh A., and Abdollahi M. 2016. Effects of some micronutrients and macronutrients on the root-knot nematode, Meloidogyne incognita, in greenhouse cucumber (Cucumis sativus cv. Negin). Journal of Crop Protection 5(4): 507-517.

2- Arnon D.J. 1953. The physiology and biochemistry of phosphorus in green plants. Agronomy 4: 1-42.

3- Bakhsh A., Khan R., Gumani A.R., Khan M., Nawaz M.S., Haq F., and Farid A. 2008. Residual/direct effect of phosphorus application on wheat and rice yield under rice-wheat system. Gomal University of Research 24: 29-35.

4- Byrd D.W., Kirkpatrick T., and Barker K.R. 1983. An improved technique for clearing and staining plant tissues for detection of nematodes. Journal of Nematology 15(1): 142-143.

5- Charehgani H., Karegar Bideh A., and Hamzehzarghani H. 2010. Effect of chemical fertilizers on root-knot nematode (Meloidogyne incognita) in greenhouse cucumber cultivation. Iranian Journal of Plant Pathology 46: 263-274. (In Persian with English abstract)

6- Cui H.C., Sun Q., Liu J., and Jiang G.U. 2006. Applications of Nanotechnology in Agrochemical Formulation, Perspectives, Challenges and Strategies. Chinese Academy of Agricultural Sciences, Beijing.

7- Entesari M., Haydari N., Khayrabi J., Alaei M., Farshi A.A. and Vaziri Zh. 2007. Water Use Efficiency in Greenhouse Cultivation. Iranian National Committee on Irrigation and Drainage Publications, Tehran. (In Persian)

8- Esmail A., Sediq Yasin O.H., and Jalal Mahmoud B. 2014. Effect of levels phosphorus and iron on growth, yield and quality of flax. Journal of Agriculture and Veterinary Science 7: 7-11.

9- Ghahremani A., Akbari K., Yousefpour M., and Ardalan H. 2014. Effects of nano-potassium and nano-calcium chelated fertilizers on qualitative and quantitative characteristics of Ocimum basilicum. International Journal for Pharmaceutical Research Scholars 3(2): 235-241.

10- Giannakou I.O., Karpouzas D.G., and Prophetou-Athanasiadou D. 2009. A novel non-chemical nematicide for the control of root-knot nematodes. Applied Soil Ecology 26: 69-79.

11- Hartman K.M., and Sasser J.N. 1985. Identification of Meloidogye species on the basis of differential host test and perineal-pattern morphology. p. 69-76. In K.R. Barker, C.C. Carter, and J.N. Sasser (Eds.). An Advanced Treatise on Meloidogyne, vol. 2. Methodology. North Carolina State University Graphics, Raleigh.

12- Hussey R.S., and Barker K.R. 1973. Comparison of methods for collecting inocula of Meloidogyne spp., including a new technique. Plant Disease Reporter 57: 1025–1028.

13- Hussey R.S., and Janssen G.S. 2002. Root-knot nematodes: Meloidogyne species. p. 43-70. In J.L. Starr, R. Cook, and J. Brige (Eds.). Plant Resistance to Parasitic Nematodes. CAB international, Wallingford, UK.

14- Kaplan M., and Noe J.P. 1993. Effects of chicken-excrement amendments on Meloidogyne arenaria. Journal of Nematology 25: 71-77.

15- Lai R. 2007. Soil Science in the Era of Hidrogen Economy and 10 Billion People. The Ohio State University, USA.

16- Malnoua C.S., Jaggard K.W., and Sparkes D.L. 2008. Nitrogen fertilizer and the efficiency of the sugar beet crop in late summer. European Journal of Agronomy 28: 47–56.

17- Munnoli M.P., Teixeira da Selva J.A., and Saroj B. 2010. Dynamics of soil-earthworm-plant relationship: A review. Dynamic Soil, Dynamic Plant, 4 (Special Issue): 1-21.

18- Naderi M.R., and Danesh Shahraki A.R. 2011. Application of nanotechnology to optimize the formulation of chemical fertilizers. Nano Technology 65(4): 20-22. (In Persian with English abstract)

19- Nicol J.M., Turner S.J., Coyne D.L., den Nijs L., Hockland S., and Tahna Maafi Z. 2011. Current nematode threats to world agriculture. p. 21-43. In Jones, J., Gheysen, G., and Fenoll, C (Eds.). Genomics and Molecular Genetics of Plant Nematode Interactions. Springer, Netherlands.

20- Oka Y., and Pivonia S. 2002. Use of ammonia-releasing compounds for control of the root-knot nematode Meloidogyne javanica. Journal of Nematology 4: 65–71.

21- Reazaei M., Daneshvar M., and Shirani A.H. 2014. Effect of iron nano chelated fertilizers foliar application on three wheat cultivars in Khorramabad climatic conditions. Scientific Journal of Crop Science 3(2): 9-16.

22- Riegel C., Fernandez F.A., and Noe J.P. 1996. Meloidogyne incognita infested soil amended with chicken litter. Journal of Nematology 28: 369-378.

23- Salardini A.A. 2005. Soil fertility. University of Tehran Press, Tehran. (In Persian)

24- Sarathchandra S.U., Ghani A., Yeates G.W., Burch G., and Cox N.R. 2001. Effect of nitrogen and phosphate fertilizers on microbial and nematode diversity in pasture soils. Soil Biology and Biochemistry 33: 953–964.

25- Santana-Gomez S.M., Dias-Arieira C.R., Roldi M., Dadazio T.S., Marini P.M., and Barizao D.A.O. 2010. Mineral nutrition in the control of nematodes. African Journal of Agricultural Research 8: 2413-2420.

26- Sasser J.N., and Carter C.C. 1985. An overview of the International Meloidogyne Project 1975-1984. p. 19-24. In J.N. Sasser and C.C. Carter (Eds.). An Advanced Treatise on Meloidogyne. Vol. 1: Biology and Control. Raleigh. North Carolina State University Graphics, Raleigh.

27- Siddiqui M.R. 2000. Tylenchida, Parasites of Plants and Insects. CABI Publishing, Wallingford, Oxon, UK.

28- Silva R.V., Oliveira R.D.L., Nascimento K.J.T. and Rodrigues F.A. 2010. Biochemical responses of coffee resistance against Meloidogyne exigua mediated by silicon. Plant Pathology 59: 586-593.

29- Zareabyaneh H., and Bayatvarkeshi M. 2015. Effects of slow-release fertilizers on nitrate leaching, its distribution in soil profile, N-use efficiency, and yield in potato crop. Environmental Earth Sciences 74(4): 3385–3393.

30- ‭Zarrinkafsh M. 1989. Fertility and Production. University of Tehran Press, Tehran.‬ (In Persian)

31- Zheng Y., Duan Y., Chen S., Sun J., and Chen L. 2010. Responses of soybean cyst nematode Heterodera glycines to macroelement and microelement compounds. Bulgarian Journal of Agricultural Science 16: 172-18.