ارزیابی کارایی روش ژئومرفولوژی در برآورد ابعاد هیدروگراف واحد لحظه‏ای و مقایسه آن با روش‏های اشنایدر، SCS و مثلثی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز جنگ کارده)

آب و خاک

مقاله 19، دوره 28، شماره 2، تیر 1393، صفحه 440-450   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.21102

نویسندگان

علی گلکاریان^{* 1}؛ سید امیر نقیبی²؛ داود داودی مقدم²

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

یکی از مهم‏ترین اهداف در مطالعات هیدرولوژیکی، برآورد کمی فرایند بارش-رواناب در حوزه آبخیز است. روش‏ها و مدل‏های متعددی به‏منظور شبیه‏‏سازی فرآیند بارش-‏رواناب ساخته شده‏اند که هر یک مزایا و معایب خود را دارد. هدف از تحقیق حاضر، بررسی کارایی مدل هیدروگراف واحد لحظه‏ای ژئومرفولوژی 4(GIUH) در تهیه هیدروگراف سیلاب و مقایسه‏ی عملکرد آن با مدل‏های اشنایدر، 5(SCS) و مثلثی است. به‏منظور اجرای روش‏های مذکور، اطلاعات بارش و رواناب مربوط به 14 رخداد گرد‏آوری گردید و هیدروگراف مستقیم به‏دست آمد. با توجه به شاخص‏های آماری RMSE، MAE و ضریب ناش-‏ساتکلیف، مقایسه‏ی هیدروگراف‏های مشاهده‏ای و برآوردی نشان داد که روش GIUH کارآمد‏ترین مدل در برآورد دبی اوج بوده و بعد از آن روش‏های مثلثی، SCS و اشنایدر دارای مراتب بعدی هستند. همچنین بر اساس نتایج به‏دست آمده، به‏ترتیب روش‏های اشنایدر، GIUH، مثلثی و SCS دارای بیشترین کارایی در برآورد زمان تا اوج هستند. علاوه بر این نتایج بیان‏گر کم برآوردی روش‏های GIUH و مثلثی در برآورد دبی اوج و بیش ‏برآوردی روش اشنایدر و کم‏ برآوردی روشGIUH در برآورد زمان تا اوج می‏باشد.

کلیدواژه‌ها

هیدروگراف واحد؛ ژئومرفولوژی؛ اشنایدر؛ SCS؛ مثلثی