تحلیل شاخص‌های ارزیابی با استفاده از فرصت نفوذ در آبیاری جویچه‌ای

آب و خاک

مقاله 5، دوره 28، شماره 3، شهریور 1393، صفحه 513-522   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.26538

نویسندگان

رضا لاله زاری^{* 1}؛ فریده انصاری سامانی²؛ سعید برومند نسب³

¹دانشگاه آزاد اسلامی اهواز

²دانشگاه شهید چمران اهواز

³استاد گروه آبیاری وزهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز.

چکیده

روش‌های ارزیابی برای طراحی و مدیریت مؤثر سامانه‌های آبیاری توسعه یافته‌اند. آبیاری جویچه‌ای یکی از روش های اصلی کاربرد آب در مزرعه است. در تحقیق حاضر روشی جدید برای ارزیابی میدانی توزیع آب در آبیاری جویچه‌ای ارائه شده است. بدین منظور راندمان کاربرد (Ea)، راندمان نیاز آبی (Er)، نفوذ عمقی (DP) و نسبت رواناب انتهایی (TWR) بر اساس مقادیر میانگین بدون بعد عمق نفوذ یافته استخراج شده است. روابط میان ضریب یکنواختی (CU) و یکنواختی توزیع (DU) توسط مدت زمان نفوذ در هر چارک از طول مزرعه و استفاده از معادله خطی بجای تابع نفوذ تشریح می گردد. روش پیشنهادی با سایر روش‌های موجود توسط 9 سناریو از داده‌های مزرعه‌ای با دبی‌ها و طول‌های مختلف مقایسه شده است. نتایج نشان می‌دهد شاخص‌های ارزیابی آبیاری جویچه‌ای با استفاده از پارامترهای بدون بعد زمان و ضرایب جدید معادله خطی نفوذ قابل محاسبه است. همچنین اختلاف معنی‌داری بین مقادیر شاخص‌های پیشنهاد شده و پارامترهای کارایی موجود مشاهده نگردید.

کلیدواژه‌ها

آبیاری جویچه‌ای؛ راندمان کاربرد؛ یکنواختی؛ توزیع

مراجع

1- امینی نجف‌آبادی م. 1387. ارزیابی سامانه‌های آبیاری بارانی منطقه شهرکرد. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شهرکرد.

2- سهراب ف.، و عباسی ف. 1388. ارزیابی بازده آبیاری در کشور و ارائه نقشه هم بازده آبیاری. همایش ملی مدیریت آبیاری در ایران، چالش-ها و چشم اندازها. کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران.

3- سهراب ف.، و عباسی ف. 1390. مدیریت آب در مزرعه: فرصت ها و چالش ها. کنفرانس ملی هواشناسی و مدیریت آب در کشاورزی. پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران.

4- Abbasi F., and Sohrab F. 2011. Evaluating irrigation efficiency and iso-efficiency maps in Iran. ICID 21st International Congress on Irrigation and Drainage. Tehran, Iran. pp. 213-220.

5- Azmi M., Liaghat A.M., and Sarmadi F. 2012. Evaluation of surface irrigation system performance using system dynamics (SD) approach. Irrigation and Drainage Systems, doi: 10.1007/s10795-011-9123-0.

6- Burguete J., Zapata N., Garcia-Navarro P., Maikaka M., Playan E., and Murillo J. 2009. Fertigation in furrow and level furrow system. II. Model calibration, and practical application. Irrigation and Drainage Engineering, ASCE, 135:413 –420.

7- Christiansen J.E. 1942. Irrigation by sprinkling. California Agriculture Experiment Station Bulletin, No. 670. University of California, USA.

8- Ebrahimian H., and Liaghat A.M. 2011. Field evaluation of various mathematical models for furrow and border irrigation systems. Soil and Water Res., 6(2):91-101.

9- Elliot R.L., and Walker W.R. 1982. Field evaluation of furrow infiltration and advance functions. Trans, ASAE. 25(2):396–400.

10- Gillies M.H., Smith R.J., and Raine S.R. 2007. Accounting for temporal inflow variation in the inverse solution for infiltration in surface irrigation. Irrigation Science, 25(1):87-97.

11- Holzapfel E.A., Leiva C., Marino M.A., Paredes J., Arumi J.L., and Billib M. 2010. Furrow irrigation management and design criteria using efficiency parameters and simulation models. Chilean Journal of Agricultural Research, 70(2):287–296.

12- Mateos L., and Oyonarte N.A. 2005. A spreadsheet model to evaluate sloping furrow irrigation accounting for infiltration variability. Agricultural Water Management. 76:62-75.

13- Mostafazadeh B., and Walker W.R. 1981. Furrow geometry under surge and continuous flow. Iran Agricultural Research, 6(2):57-71.

14- Ortiz J.N., de Juan J.A., and Tarjuelo J.M. 2010. Analysis of water application uniformity from a center pivot irrigator and its effect on sugar beet (Beta vulgaris L.) yield. Biosystems Engineering, 105:367–379.

15- Oyonarte N.A., Mateos L., and Palomo M.J. 2002. Infiltration variability in furrow irrigation. Journal of Irrigation and Drainage Engineering, 128(1):26-33.

16- Tarjuelo J.M., Montero J., Honrubia F.T., Ortiz J.J., and Ortega J.F. 1999. Analysis of uniformity of sprinkle irrigation in a semi-arid area. Agricultural Water Management, 40:315-331.

17- Walker W.R., and Skogerboe G.V. 1987. Surface Irrigation. Theory and Practice. Prentice-Hall Inc., Englewood Cliffs, New Jersey, p.386.