تأثیر روش‌های مدیریتی بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در بوم‌نظام‌های کشاورزی استان اصفهان

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 1، دوره 13، شماره 4 - شماره پیاپی 50، دی 1400، صفحه 581-592   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v1i1.38375

نویسندگان

مجید کریمیان کلیشادرخی¹؛ علیرضا کوچکی^{* 2}؛ مهدی نصیری محلاتی²

¹گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

²گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

به‌منظور بررسی تأثیر روش‌های مدیریتی بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در بوم­نظام‌های کشاورزی تحقیقی در سال زراعی 91-1390 در سطح مزارع شهرستان­های استان اصفهان انجام گرفت. ابتدا در هر یک از 23 شهرستان استان اصفهان، شش مزرعه انتخاب و به‌منظور گروه‌بندی مزارع موردمطالعه، پرسش‌نامه­ای تنظیم و از طریق مراجعه به زارعین تکمیل گردید. سپس براساس اطلاعات پرسش‌نامه­ها، مزارع به سه گروه (مزارع کم نهاده، متوسط نهاده و پرنهاده) طبقه‌بندی شدند. در هر شهرستان دو مزرعه از هر گروه نهاده انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. عملیات نمونه‌برداری خاک مزارع به‌ازای هر هکتار، ازچهار نقطه مزرعه به‌صورت تصادفی انجام و خاک تا عمق 30 سانتی‌متری نمونه‌برداری گردید. سپس با اختلاط نمونه‌های هر مزرعه، یک نمونه مرکب از هر مزرعه تهیه و با هدف تعیین خصوصیات فیزیکی وشیمیایی به آزمایشگاه منتقل گردید. نتایج نشان داد که پایداری خاک‌دانه‌ها، هدایت الکتریکی محلول خاک و میزان ماده آلی در بین سه نظام کشت (کم نهاده، متوسط نهاده و پرنهاده) مقادیر متفاوتی داشت و این تفاوت از لحاظ آماری معنی‌دار (p<0.01) بود. پایداری خاک‌دانه‌ها در نظام­های زراعی کم نهاده دارای بیشترین مقدار (72/0) و در نظام­های زراعی پرنهاده دارای کمترین مقدار (42/0) بود. خاک نظام‌های کم نهاده و پرنهاده به‌ترتیب دارای بیشترین وکمترین درصد ماده آلی (05/2% و 1%) بود. pH نمونه‌ها در بین سه نظام زراعی تفاوت آماری معنی‌داری نشان نداد.

کلیدواژه‌ها

پایداری خاک‌دانه؛ ماده آلی؛ نهاده؛ هدایت الکتریکی

مراجع

Azizi, G., 2009. Evaluation of nutrient resource and crop diversity interaction on agrobiodiversity in different mixed cropping systems, Ph.D. Dissertation, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Iran. (In Persian with English Summary)

Bo-jie, F.U., Shi-Liang, L.I.U., YI-he, C., Li-ding, M.A., K.A and Guo-hua, L., 2003. Comparing the soil quality changes of different land uses determined by two quantitative methods. Journal of Environmental Science 15: 167-172.

Fraz, A.J., Langdale, G.W., and Schomberg, H.H., 2009. Soil carbon, nitrogen, and aggregation in response to type and frequency of tillage. Soil Science Society of America Journal 63: 349-355.

Gabriel, D., Roschewits, I., Tscharntke, T., and Thies, C., 2006. Beta diversity at different spatial scales: Plant communities in organic and conventional agriculture. Applied Ecology 16: 2011-2021.

Gamfelde, L., HHillebrand, H., and Jonsson, P.R., 2008. Multiple functions increase the importance of biodiversity for overall ecosystem functioning. Ecology 89: 1223-1231.

Gibson, R.H., Pearce, S., Morris, R.J., Symondson, W.O.C., and Memmott, J., 2007. Plant diversity and land use under organic and conventional agriculture: A whole-farm approach. Journal of Applied Ecology 44: 792-803.

Karimi, H., 2008. Investigation effect of organic matter on aggregate stability in region of Fars, M.Sc. Thesis, Faculty of Agriculture, Industrial University of Esfahan, Iran. (In Persian with English Summary)

Koocheki, A., and Ghorbani, R., 2005. Traditional agriculture in Iran and development challenges for organic agriculture. International Journal of Biology Science and Management 11: 1-7.

Li, X.G., Wang, Z.F., Ma, Q.F., and Li, F.M., 2007. Crop cultivation and intensive grazing effect organic C pools and aggregate stability in arid grassland. Soil and Tillage Research 95: 172-181.

Lupwayi, N.Z., Clayton, G.W., Odonovanl, J.T., Harker, K.N., Turkington, T.K., and Soon, Y.K., 2005. Nitrogen release during decomposition of crop residue under conventional and zero tillage. Canadian Journal Science, 86: 11-19.

Nassiri Mahallati, M., Koocheki, A., and Mazaheri, D., 2005. Agrobiodiversity in Iran. Desret 10(1): 32-50.

Sattar, D., 2012. The effect of management practices on soil properties, M.Sc. Thesis, Faculty of Agriculture, Industrial University of Esfahan, Iran. (In Persian with English Summary)

Shahab, H., 2011. Evaluation of soil physical index in Mashhad, M.Sc. Thesis, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Iran. (In Persian with English Summary)

Swift, M.J., Izac, A.M.N., and Noordwijk, M., 2004. Biodiversity and ecosystem services in agriculture landscapes are we asking the right questions? Agric Ecosyst. Environ. 104: 113-134.

Wardle, D.A., 2006. Communities and Ecosystems: Linking the Aboveground and Belowground Components. Princeton University Press, Oxford.pp:382.

Zarrin Kafsh, M., 2002. Soil Fertility and Product, Tehran University press, pp: 217. (In Persian).