بررسی مقاومت بیوتیپ‌های یولاف وحشی زمستانه به علف‌کش‌های بازدارندهACCase در مزارع گندم شهرستان رامیان

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 10، دوره 34، شماره 3 - شماره پیاپی 49، مهر 1399، صفحه 385-399   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v34i3.86187

نویسندگان

مهتاب هروی؛ جاوید قرخلو^* ؛ آسیه سیاهمرگویی؛ حسین کاظمی؛ سعید حسن پور بورخیلی

دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

به‌منظور بررسی بروز مقاومت یولاف وحشی زمستانه (Avena ludoviciana Dur.) به علف­کش­های بازدارنده ACCase، آزمایش­هایی در سال 1396 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. بیوتیپ­های مشکوک به مقاومت از مزارع گندم شهرستان جمع­آوری گردید. یک بیوتیپ حساس نیز از مزارعی که هیچ‌گونه سابقه سمپاشی نداشتند جمع­آوری شد. ابتدا بیوتیپ­های مشکوک با غلظت تفکیک­کننده به دست آمده، مورد غربال قرار گرفتند. سپس واکنش بیوتیپ­های مقاوم و حساس این علف هرز در مقابل دزهای مختلف علف­کش بررسی شد. نتایج این تحقیق، بروز مقاومت به علف‏کش‏های کلودینافوپ­پروپارژیل، فنوکساپروپ­پی­اتیل و دیکلوفوپ­متیل در 58 بیوتیپ را تأیید نمود. درجه مقاومت به علف­کش­های فنوکساپروپ­پی­اتیل، دیکلوفوپ­متیل و کلودینافوپ­پروپاژیل به ترتیب بین 69/48 تا 33/851<، 57/52 تا 57/752< و 27/310 تا 90/1443< بود. جهت بررسی بیشتر واکنش بیوتیپ­های مقاوم، سه علف­کش هالوکسی­فوپ-­آر متیل­استر، کلتودیم و پینوکسادن جهت آزمون پتری دیش انتخاب شدند. دو مورد از بیوتیپ­های با شاخص مقاومتی بالا (ram1, ram18) و دو مورد از بیوتیپ­های با کمترین شاخص مقاومتی ram4) ram15,) به عنوان نمونه مورد مطالعه قرار گرفتند. در تیمار هالوکسی­فوپ-آر متیل­استر، بیشترین و کمترین درجه مقاومت در بیوتیپ ram1 به میزان 35/424 و بیوتیپ ram 15 به میزان 50/284 به دست آمد. در دو علف‌کش دیگر درجه مقاومت تفاوت معنی­داری با 1 نداشت. نقشه پراکنش مزارع آلوده به علف­های هرز مقاوم با استفاده ازسامانه اطلاعات جغرافیایی ترسیم و مشخص شد. برآورد بالای درجات مقاومت گویای مدیریت انفعالی در کنترل یولاف وحشی زمستانه می­باشد. نتایج این تحقیق می­تواند جهت اجرای برنامه­های مدیریت علف­های­هرز مقاوم و ممانعت از توسعه آن­ها به سایر مناطق به کار رود.

کلیدواژه‌ها

آزمایش غلظت-پاسخ؛ درجه مقاومت؛ مقاومت به علف‌کش؛ نقشه پراکنش

مراجع

1- Banakashani F., Zand E., and Alizadeh H.M., 2007. Resistance of wild oat (Avena ludoviciana) biotypes to clodinafop-propargil herbicide. Applied Entomology and Phytopathology 74: 127-149. (In Persian with English abstract)

2- Bourgeois L., and Morrison I.N. 1997. Mapping risk areas for resistance to ACCase inhibitor herbicides in Manitoba. Canadian Journal of Plant Science 77: 173-179.

3- Burke I.C., Thomas W.E., Burton J.D., Spears J.F., and Wilcut J.W. 2006. A seedling assay to screen aryloxyphenoxypropionic acid and cyclohexanedione resistance in johnsongrass (Sorghum halepense). Weed Technology 20(4): 950-955.

4- Gherekhloo J., Osuna M.D., and De Prado R. 2012. Biochemical and molecular basis of resistance to ACCase‐inhibiting herbicides in Iranian Phalaris minor populations. Weed Research 52: 367-372.

5- Gherekhloo J., Oveisi M., Zand E., and De Prado R. 2016. A review of herbicide resistance in Iran. Weed Science 64:551-561.

6- Heap I. 2020. International survey of herbicide resistance weeds. www.weedscience.com. Accessed: 10 Jan 2019.

7- Kalami R. 2014. Identification of resistant weeds to ACCase and ALS inhibitors in wheat fields of Kordkuy. MSc Thesis, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources. (In Persian)

8- Koller M., and Lanini W.T. 2005, Site-specific herbicide applications based on weed maps provide effective control. California Agriculture 59: 182-187.

9- Maneechote C., Preston C., and Powles S.B. 1997. A diclofop‐methyl‐resistant Avena sterilis biotype with a herbicide‐resistant acetyl‐coenzyme a carboxylase and enhanced metabolism of diclofop‐methyl. Pesticide Science 49: 105-114.

10- Maxwell B.D., Roush M.L., and Radosevich S.R. 1990. Predicting the evolution and dynamics of herbicide resistance in weed populations. Weed Technology 4: 2-13.

11- Montazeri M., Zand E., and Baghestani M.A. 2005. Weeds and their control in wheat fields of Iran. Advances in Agronomy 58: 57-93.

12- Mueller T.C., Mitchell P.D., Young B.G., and Culpepper A.S. 2005. Proactive versus reactive management of glyphosate-resistant or -tolerant weeds. Weed Technology 19(4): 924-933.

13- Najjari Kalantari. 2013. Identification of resistant weeds to ACCase and ALS inhibitors in wheat fields of Aq Qala and preparing their distribution map. MSc Thesis, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources. (In Persian)

14- Prather T.S., Ditomaso J.M., and Holt J.S. 2000. Herbicide resistance, definition and management strategies. Publication of Division of Agriculture and Natural Resources. UC Davis USA. Publication 8012.

15- Rastgoo M. 2007. Detecting of Avena ludoviciana resistant to aryloxyphenoxypropionate herbicides in wheat fields of Khuzestan province. PhD Thesis, Ferdowsi University of Mashhad. (In Persian)

16- Razghandi A. 2016. Identification of resistant biotypes to aryloxy phenoxy propionate and asetolactate synthase inhibitors in wheat fields of Aliabad-e katool and preparing their distribution map. MSc Thesis, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources. (In Persian)

17- Retrum J., and Forcella F. 2002. Giant foxtail (Seteria faberi) seedling assay for resistance to sethoxydim. Weed Technology 16(2): 464-466.

18- Ritz C., and Streibig J.C. 2005. Bioassay analysis using R. Journal of Statistical Software 12(5): 1-22.

19- Soofizadeh T. 2015. Identification of resistant biotypes to aryloxy phenoxy propionate and asetolactate synthase inhibitors in wheat fields of Kalaleh and preparing their distribution map. MSc Thesis, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources. (In Persian)

20- Tatari S., Gherekhloo J., Siahmarguee A., and Kazemi H. 2018. Identification of resistant Avena ludoviciana Dur accessions to ACCase inhibitor herbicides in Gonbad-E Kavus wheat fields and mapping their distribution. Plant Productions 41(2): 103-116.

21- Zand E., and Baghestani M.A. 2002. Weed resistance to herbicides. Jihad-e-Daneshgahi Press, 176pp.

22- Zand E., Baghestani M., Nezamabadi N., and Shimi P. 2017. Application guide of registered herbicides in Iran. Jihade-e-Daneshgahi Press, Mashhad, 223 pp.

23- Zhang Y., Li W., Zhou W., Jia H., Liu L., Li B., Han Y., and Qi S. 2020. Dissipation dynamics and dietary risk assessment of pyraclonil residues in rice (Oryza sativa L.). Microchemical Journal 152: 104440.