تأثیر ارقام مختلف سیب‌زمینی روی جمعیت تریپس پیاز، Thrips tabaci Lindeman و دشمنان طبیعی آن در شرایط مزرعه‌ای استان اردبیل

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 6، دوره 34، شماره 3 - شماره پیاپی 49، مهر 1399، صفحه 347-356   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v34i3.42196

نویسندگان

سید علی اصغر فتحی^* ؛ مهدیه جعفری جاهد

گروه گیاه‌پزشکی، دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

تریپس پیاز، Lindeman Thrips tabaci یکی از آفات مهم سیب­زمینی در استان اردبیل می­باشد که با تغذیه از شیره­ سلولی و انتقال عوامل بیمارگر به محصول سیب­زمینی خسارت می­زند. در این پژوهش تراکم جمعیت این آفت تنوع گونه­ای ­دشمنان طبیعی آن و نیز تراکم­ جمعیت دشمنان طبیعی غالب آن روی  چهار رقم سیب­زمینی به نام­های Agria، Savalan، Arensa و Fantasia در شرایط مزرعه­ای طی دو سال 1390 و 1391 مطالعه شد. در هر دو سال، کمترین تراکم لاروها و حشرات کامل روی رقم Agria مشاهده گردید. در این تحقیق، 21 گونه شکارگر جمع­آوری و شناسایی شدند که از میان آن‏ها Aeolothrips intermedius Bagnall و Orius niger (Wolff) بیشترین درصد فراوانی نسبی را روی هر چهار رقم سیب­زمینی مورد مطالعه داشتند. بیشترین شاخص تنوع شانون برای جامعه‏ی شکارگرها روی رقم­ Agria محاسبه گردید. همچنین، بیشترین شاخص شباهت تنوع گونه­ای موریسیتا- هورن (989/0 در سال 1390 و 986/0 در سال 1391) شکارگرها روی رقم­های Arensa و Fantasia و کمترین مقدار این شاخص (948/0 در هر دو سال) روی رقم­های Agria و Savalan مشاهده شد. در هر دو سال، تراکم دو گونه شکارگر A. intermediusو O. nigerروی رقم­های Agria و Savalan به طور معنی­داری از رقم­های Arensa و Fantasia  بیشتر بود. همچنین، بیشترین درصد ماده­های هر دو گونه شکارگر روی بوته‏های رقم Agria مشاهده گردید. بنابراین، می­توان نتیجه­گیری کرد که کشت رقم Agria می‌تواند در کاهش جمعیت تریپس پیاز و حفاظت و حمایت از دشمنان طبیعی در مزارع سیب­زمینی مفید باشد.
 

کلیدواژه‌ها

تریپس پیاز؛ دشمنان طبیعی؛ تراکم جمعیت؛ سیب‏زمینی؛ تنوع زیستی

مراجع

1-       Alston D.G., and Drost D. 2008. Onion thrips (Thrips tabaci). Utah State University Extension and Utah Plant Pest Diagnostic Laboratory, USA.

2-       Aukema B., and Rieger C. 1995. Catalogue of the Heteroptera of the palaearctic region. Netherlands Entomological Society.

3-       Babaei M.R., Fathi S.A.A., Gilasian G., and Varandi H.B. 2018. Floral preferences of hoverflies (Diptera: Syrphidae) in response to the abundance and species richness of flowering plants. Zoology in the Middle East 64: 1-10. (In Persian with English abstract)

4-       Bei-Bienko G.Y., Blagoveshchenskii D.I., Chernova O.A., Dantsing E.M., Emilianov A.F., Kerzhner I.M., Loginova M.M., Martinova E.F., Shaposhnikov G.K., Sharov A.G., Spuris Z.D., Yaczewski T.L., Yakhontov V.V., and Zhiltsoo L.A. 1967. Keys to the insects of the Europian USSR. Academy of Sciences of the USSR, Zoological Institute.

5-       Deligeorgidis P.N. 2002. Predatory effect of Orius niger (Wolff) (Hem., Anthocoridae) on Frankliniella occidentalis (Pergande) and Thrips tabaci Lindeman (Thys., Thripidae). Journal of Applied Entomology 126: 82-85.

6-       Deligeorgidis P.N., Ipsilandis C.G., Vaiopoulou M., Kaltsoudas G., and Sidiropoulos G. 2005. Predatory effect of Coccinella septempunctata on Thrips tabaci and Trialeurodes vaporariorum. Journal of Applied Entomology 129: 246-249.

7-       Dirimanov M., and Dimitrov A. 1975. Role of useful insects in the control of Thrips tabaci Lind. and Myzus persicae Sulz. on tobacco. VIII International Plant Protection Congress, Moscow, pp. 71-72.

8-       Disney R.H.L. 1999. Insect biodiversity and demise of alpha taxonomy. Antenna23: 84-88.

9-       Fathi S.A.A. 2009. The abundance of Orius niger (Wolf.) and O. minutus)L.) in potato fields and their life table parameters when fed on two prey species. Journal of Pest Science 82: 267-272.

10-   Fathi S.A.A. 2014. Screening of the susceptibility of newly released genotypes of potato to thrips infestation under field conditions in northwest Iran. Crop Protection 62: 79-85.

11-   Fathi S.A.A. 2017. Effect of intercropping systems of green bean and clover on biodiversity of natural enemies of Thrips tabaci Lindeman. Plant Protection (Scientific Journal of Agriculture) 40: 13-25. (In Persian with English abstract)

12-   Fathi S.A.A., Gholami F., Nouri-Ganbalani G., and Mohiseni A. 2011. Life history parameters of Thrips tabaci (Thysanoptera: Thripidae) on six commercial cultivars of canola. Applied Entomology and Zoology 46: 505-510.

13-   Fekrat L., Shishehbor P., Manzari S., Soleiman-Nejadian E. 2009. Comparative development, reproduction and life table parameters of three populations of Thrips tabaci (Thysanoptera: Thripidae) on onion and tobacco. Journal of Entomological Society of Iran29: 11-23. (In Persian with English abstract)

14-   Fellowes M.D.E., van Alphen J.J.M., and Jervis M.A. 2005. Foraging behaviour. In: Jervis M.A. (ed.). Insects as Natural Enemies: A Practical Perspective. Springer, Netherlands, pp: 1-71.

15-   Hsu J.C., Horng S.B., and Wu W.J. 2001. Spatial distribution and sampling of Aulacaspis yabunikkei (Homoptera: Diaspididae) in camphor trees. Plant Protection 43: 69-81.

16-   Kelton L.A. 1978. The Anthocoridae of Canada and Alaska: Heteroptera, Anthocoridae, part 4. Agriculture Canada: available from Print. and Pub., Supply and Services Canada.

17-   Kethley J. 1990. Acarina: Prostigmata (Actinedida). In: Dindal D. L. (ed.). Soil biology guide. John Wiley and Sons, New York, USA, pp. 667-753.

18-   Koschier E.H., Sedy K.A., and Novak J. 2002. Influence of plant volatiles on feeding damage caused by the onion thrips Thrips tabaci. Crop Protection 21: 419–425.

19-   Lewis T. 1997. Thrips As Crop Pests. CAB International, Wallingford, UK.

20-   Loomans A.J.M., Van-Lenteren J.C., Tommasini M.G., Maini S., and Riudavets J. 1995. Biological Control of Thrips Pests. Wageningen Agricultural University, USA.

21-   Magurran A.E. 2004. Measuring Biological Diversity. Oxford, Blackwell publishing, 254 pp.

22-   Minaei K., and Mound L.A. 2008. The Thysanoptera Haplothripini (Insecta: Phlaeothripidae) of Iran. Journal of Natural History 42: 2617-2658.

23-   Mound L.A., and Gillespie P.S. 1997. Identification Guide To Thrips Associated With Crops In Australia. CSIRO Entomology, Canberra, Australia.

24-   Mound L.A., and Kibby G. 1998. Thysanoptera: An Identification Guide, 2nd edition. CAB International, Wallingford, UK.

25-   Pourrahim R., Golnaraghi A.R., and Farzadfar S. 2012. Occurrence of Impatiens necrotic spot virusand Tomato spotted wilt virus on potatoes in Iran. Plant disease 96: 771-778.

26-   Price P.W. 1997. Insect Ecology, Third edition. John Willey and Sons, Inc. New York.

27-   Price P.W., Bouton C.E., Gross P., McPheron B.A., Thompson J.N., and Weis A.E. 1980. Interactions among three trophic levels: influence of plants on interaction between insect herbivores and natural enemies. Annual Review of Ecology, Evolution, and Systematics 11: 41–65.

28-   Raspudic E., Ivezic M., Brmez M., and Trdan S. 2009. Distribution of Thysanoptera species and their host plants in Croatia. Acta agriculturae Slovenica 93: 275-283.

29-   Riley D.G., Joseph S.V., Srinivasan R., and Diffie S. 2011. Thrips vectors of tospoviruses. Journal of Integrated Pest Management 22: 1-10.

30-   SAS Institute, 1999. SAS/Stat user guide. SAS Institute, Cary, NC, USA.

31-   Seaby R.M.H., and Henderson P.A. 2007. SDR-IV Help Measuring and Understanding Biodiversity. Pisces Conservation Ltd., Lymington, Hampshire.

32-   Sedaratian A., Fathipour Y., Talebi A.A., and Farahani S. 2010. Population density and spatial distribution pattern of Thrips tabaci (Thysanoptera: Thripidae) on different soybean varieties. Journal of Agricultural Science and Technology 12: 275-288.

33-   Shelton A.M., Plate J., and Chen M. 2008. Advances in control of onion thrips (Thysanoptera: Thripidae) in cabbage. Journal of Economic Entomology 101: 438-443.

34-   Sorenson J.T., Kinn D.N., Doutt R.L., and Cate J.R. 1976. Biology of the mite, Anystis agilis (Acari: Anystidae): a California vineyard predator. Annals of the Entomological Society of America 69: 905-910.

35-   Southwood T.R.E., and Henderson P.A. 2000. Ecological Methods. Blackwell Science, USA.

36-   Tajmiri P., Fathi S.A.A., Golizadeh A., and Nouri-Ganbalani G. 2017. Strip-intercropping canola with annual alfalfa improves biological control of Plutella xylostella (L.) and crop yield. International Journal of Tropical Insect Science 37: 208-216.

37-   Zarei E., Fathi S.A.A., Hassanpour M., and Golizadeh A. 2019. Assessment of intercropping tomato and sainfoin for the control of Tuta absoluta (Meyrick). Crop Protection 120: 125-133.