اثر روغن‌های گیاهی بر کارایی علف‌کش ستوکسیدیم در کنترل یولاف‌وحشی (Avena ludoviciana Durieu.)

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 8، دوره 34، شماره 3 - شماره پیاپی 49، مرداد 1399، صفحه 361-371   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v34i3.30343

نویسندگان

حسین حمامی^{* 1}؛ محمد حسن راشد محصل²؛ مهدی پارسا²؛ محمد بنایان اول²؛ اسکندر زند³

¹گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

²گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

³مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

به منظور بهبود کارایی علف‌کش ستوکسیدیم در کنترل یولاف‌وحشی، آزمایش گلخانه‌ای پاسخ به مقدار با نه روغن گیاهی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1391 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی شامل غلظت‌های صفر، 44/23، 87/46، 75/93، 5/187، 25/281 و 375 گرم ماده موثره در هکتار علف‌کش ستوکسیدیم با و بدون روغن‌های گیاهی منداب، زیتون، سویا، ذرت، آفتابگردان، کلزا، کنجد، کرچک و پنبه‌دانه انجام شد. علاوه بر این یک آزمایش دیگر برای تعیین ترکیب اسیدهای چرب روغن‌های گیاهی انجام شد. همه روغن‌های گیاهی کارایی ستوکسیدیم در کنترل یولاف‌وحشی را بهبود دادند و آن‌ها را می‌توان بر اساس مقادیر پتانسیل نسبی به ترتیب منداب> زیتون> سویا> ذرت> آفتابگردان> کلزا> کنجد> کرچک> پنبه‌دانه درجه‌بندی کرد. نتایج کلی نشان داد که با افزایش محتوای اسیدهای چرب غیر‌اشباع روغن‌های گیاهی کارایی علف‌کش ستوکسیدیم بهبود می‌‌یابد. منداب و پنبه‌دانه به ترتیب با بیش‌ترین (17/71) و کمترین (65/20) درصد اسیدهای چرب غیر‌اشباع بیش‌ترین و کمترین کارایی را دارا بودند. در میان اسیدهای چرب غیر‌اشباع تشکیل‌دهنده روغن‌های گیاهی، محتوای اسید چرب لینولئیک نقش کلیدی در کارایی داشت. همچنین یک رابطه منفی بین محتوای اسید لینولئیک و کارایی روغن‌های گیاهی وجود داشت. کاربرد ستوکسیدیم روی چغندر قند و پیاز اثرات سمی معنی‌داری نداشت.

کلیدواژه‌ها

اسیدهای چرب غیر‌اشباع؛ روغن‌های گیاهی؛ ستوکسیدیم؛ لینولئیک اسید

مراجع

1-       Andersen R.N. 1968. Germination and Establishment of Weeds for Experimental Purposes. A Weed Science Society of America Handbook. Urbana, USA.

2-       Beattie A., Watson D., Stevens M., Rae D., and Spooner- Hart R. 2012. Sustainable pest and disease Management.

3-       Baghestani M.A., Zand E., Soufizadeh S., Jamali M., and Maighani F. 2007. Evaluation of sulfosulfuron for broadleaved and grass weed control in wheat (Triticum aestivum L.) in Iran. Crop Protection 26: 1385-1389.

4-       Cabanne F., Gaudry J., and Streibig J.C. 1999. Influence of alkyl oleates on efficacy of phenmedipham applied as an acetone:water solution on Galium aparine. Weed Research 39: 57-67.

5-       Cabanne F. 2000. Increased efficacy of clodinafop-propargyl by terpineols and synergistic action with esterified fatty acids. Weed Research 40: 181-189.

6-       Carvalho F.P. 2006. Agriculture, pesticides, food security and food safety. Environmental Science and Policy 9: 685-692.

7-       Cousens R.D., Weaver S.E., Martin T.D., Blair A.M., and Wilson J. 1991. Dynamic of competition between wild oat (Avena fatua) and winter cereals. Weed Research 31: 203-210.

8-       DeRuiter H., Uffing A.J.M., and Meinen E. 1997. Influence of emulsifiable oils and emulsifier on the performance of phenmedipham, metoxuron, sethoxydim, and quizalofop. Weed Technology 11: 290-297.

9-       Ejim C.E., Fleck B.A., and Amirfazli A. 2007. Analytical study for atomization of biodiesels and their blends in a typical injector: surface tension and viscosity effects. Fuel 86: 1534-1544.

10-    Ghorbani R., Rashed Mohasel M.H., Hosseini A., Mosavi K., and Haj Mohammadnia ghalibaf K. 2009. Sustainable weed management. Published by Ferdowsi university of Mashhad.

11-    Hammami H., Rashed Mohassel M.H., and Aliverdi A. 2011. Surfactant and rainfall influenced clodinafop-propargyl efficacy to control wild oat (Avena ludoviciana Durieu.). Australian Journal of Crop Science 5: 39-43.

12-    Hazen J.L. 2000. Adjuvants terminology, classification and chemistry. Weed Technology 14: 773-784.

13-    Hsiao A.I., Liu S.H., and Quick W.A. 1996. Effect of ammonium sulfate on the phytotoxicity, foliar uptake, and translocation of Imazamethabenz in wild oat. Plant Growth Regulation 15: 115-120.

14-    Izadi-Darbandi E., Aliverdi A., and Hammami H. 2013.  Behavior of vegetable oils in relation to their influence on herbicides’ effectiveness. Industrial Crops and Products 44: 712-717.

15-    Jordan D.L., Vidrine P.R., Griffin J.L., and Reynolds D.B. 1996. Influence of adjuvants on efficacy of clethodim. Weed Technology 10: 738-743.

16-    Kazemi H., and Shimi P. 2005. Determination of the host range of Fusarium moniliforme isolated from winter wild oat (Avena ludoviciana) in Iran. Iranian Journal of Weed Science 1: 67-72.

17-    Kemper T.G.  2005. Industrial Oil and Fat Products, Oil Extraction. Sixth Edition, John Wiley & Sons, Inc.

18-    Kim J., Kim D.N., Lee S.H., Yoo S.H., and Lee S. 2010. Correlation of fatty acid composition of vegetable oils with rheological behavior and oil uptake. Food Chemistry 118: 398-402.

19-    Kudsk P., and Mathiassen S.K. 2004. Joint action of amino acid biosynthesis inhibiting herbicides. Weed Research 44: 313-322.

20-    Matysiak R., and Nalewaja J.D. 1999. Temperature, adjuvants, and UV light affect sethoxydim phytotoxicity. Weed Technology 13: 94-99.

21-    Manthey F.A., Nalewaja J.D., and Szeleziank E.F. 1989. Esterifed seed oils with herbicides. In: Adjuvants and Agrochemicals, Vol. II (eds Chow, P.N.P., Ggrant, C.A., Hinshalwood, A.M. and Simundsson, E.). 139-148 pp. CRC Press, Boca Roton, FL.

22-    Manthy F.A., and Nalewaja J.D. 1992. Relative wax solubility and phytotoxicity of oil to green foxtail. In: foy CL,ed, Adjuvants for Agrochemical. Boca Raton, Florida, USA: CRC press. 463-471.

23-    Mehmood S., Orhan I., Ahsan Z., Aslan S., and Gulfraz M. 2008. Fatty acid composition of seed oil of different Sorghum bicolor varieties. Food Chemistry 109: 855-859.

24-    Nandula V.K., Curran W.S., Roth G.W., and Harting N.L. 1995. Effectiveness of adjuvants with nicosulfuron and primisulfuron for wirestem muhly (Muhlenbergia frondosa) control in no-till corn (Zea mays). Weed Technology 9: 525-530.

25-    Nandula V.K., and Messersmith C.G. 2003. Imazamethabenz-resistant wild oat (Avena fatua L.) is resistant to diclofop-methyl. Pestcide Biochemistry and Physics 74: 53-61.

26-    Nalewaja J.D., Praczyk T., and Matysiak R. 1995. Surfactants and oils adjuvants with nicosulfuron. Weed Technology 9: 689-695.

27-    Rafalowski R., Zegarska Z., Kuncewicz A., and Borejszo Z. 2008. Fatty acid composition, tocopherols and beta-carotene content in polish commercial vegetable oils. Pakistan Journal of Nutrition 7: 278-282.

28-    Rashed- Mohassel M.H., Rastgo M., Mousavi S.K., Valiolahpour R., and Haghighi A. 2006. Principles of weed science (translation). Ferdowsi University of Mashhad Press. (In Persian)

29-    Rashed-Mohassel M.H., Aliverdi A., Hammami H., and Zand E. 2010. Optimizing the performance of diclofop-methyl, cycloxydim, and clodinafop-propargyl on littleseed canarygrass (Phalaris minor) and wild oat (Avena ludoviciana) control with adjuvants. Weed Biology and Management 10: 57-63.

30-    Rashed-Mohassel M.H., Aliverdi A., and Rahimi S. 2011. Optimizing dosage of sethoxydim and fenoxaprop-p-ethyl with adjuvants to control wild oat. Industrial Crops and Products 34: 1583-1587.

31-    Rubio J.C. 2008. Olive Oil History and Facts. Acites Toledo SA. Pp 20.

32-    Salehian H., and Eshaghi O. 2012. Growth analysis some weed species. International Journal of Agriculture Crop Science 4: 730-734.

33-    Sharma S.D., and Singh M. 2000. Optimizing foliar activity of glyphosate on Bidens frondosa and Panicum maximum with different adjuvant types. Weed Research 40: 523-533.

34-    Shibahara A., Yamamoto K., and Kinoshita A. 2008. High-speed analysis of the major components of fatty acid methyl esters by capillary gas chromatography. Lipid Technology 20: 88-90.

35-    Soler L., Caiiellas J., and Saura-Calixto F. 1988. Oil content and fatty acid composition of developing almond seeds. Journal of Agriculture and Food Chemistry 36: 695-697.

36-    Tilman D., Cassman K.G., Matson P.A., Naylor R., and Polasky S. 2002. Agricultural sustainability and intensive production practices. Nature 418:671- 677.

37-    Tind T., Mathiesen T.J., Jensen J.E., Ritz C., and Streibig J.C. 2009. Using a selectivity index to evaluate logarithmic spraying in grass seed crops. Pest Management Science 65: 1257-1262.

38-    Tonks D.J., and Eberlein C.V. 2001. Postemergence weed control with rimsulfuron and various adjuvants in potato (Solanum tuberosum). Weed Technology 15: 613-616.

39-    Tu Y.Q., Lin Z.M., and Zhang J.Y. 1986. The effect of leaf shape on the deposition of spray droplets in rice. Crop Protection 5: 3-7.

40-    Were B.A., Onkware A.O., Gudu S., Welander M., and Carlsson A.S. 2006. Seed oil content and fatty acid composition in east African sesame (Sesamum indicum L.) accessions evaluated over 3 years. Field Crop Research 97: 254-260.

41-    46-Young B.G., and Hart S.E. 1998. Optimizing foliar activity of isoxaflutole on giant foxtill (Setaria faberi) with various adjuvants. Weed Science 46: 397-402.

42-    Zand, E. and Baghestani M. A. 2002. Weed Resistance to Herbicide. Published by Jahad Daneshgahi of Mashhad, Mashhad.

43-    Zand A., Mosavi K., and Heidari A. 2015. Herbicides and their Application. Published by Jahad Daneshgahi of Mashhad, Mashhad.

44-    Zand E., Nezamabadi N., Baghestani M.A., Shimi P., and Mousavi S.K. 2017. A Guide to Chemical Control of Weeds in Iran. Published by Jahad Daneshgahi of Mashhad, Mashhad.