اثرمدیریت های مختلف کم آبیاری بر طول ریشه گیاه ذرت

آب و خاک

مقاله 3، دوره 28، شماره 5، آذر 1394، صفحه 890-898   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.27891

نویسندگان

مهدی قیصری^{* 1}؛ محمد مهدی مجیدی¹؛ سیدمجید میرلطیفی²؛ محمد جواد زارعیان³؛ سمیه امیری³؛ سید محمد بنی فاطمی³

¹دانشگاه صنعتی اصفهان

²دانشگاه تربیت مدرس

³صنعتی اصفهان

چکیده

عکس العمل ریشه به کم آبی یکی از مهم ترین پارامترهای مورد توجه محققان است. مطالعه نحوه رشد و توزیع ریشه گیاه در
مدیریت های آبیاری مختلف به درک بهتر از مقدار آب خاک، و نحوه دسترس پذیری آب و موادغذایی در شرایط کم آبی کمک می کند. به منظور بررسی اثر چهار سطح آبیاری در دو مدیریت مختلف کم آبیاری بر طول ریشه گیاه ذرت، مطالعه ای در سال 1388 انجام شد. مدیریت های آبیاری شامل دور آبیاری ثابت-عمق آبیاری متغیر (M1) و دور آبیاری متغیر-عمق آبیاری ثابت (M2) بودند. گیاه ذرت در 120 گلدان بزرگ 110 لیتری به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار، کشت شد. داده برداری از ریشه گیاه پس از شستشوی ریشه در پنج مرحله از رشد گیاه انجام شد. نتایج نشان داد اثر سطوح آبیاری روی طول ریشه در هر دو مدیریت معنی دار (P

کلیدواژه‌ها

تنش آبی؛ ذرت؛ ریشه؛ کارائی مصرف آب؛ دور آبیاری

مراجع

1- امام ی. و رنجبر غ.ح. 1379. تأثیر کم آبیاری در زمان رشد رویشی قبل از ظهور گل تاجی بر ویژگی های ظاهری، شاخص برداشت، کارایی استفاده از آب، عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت دانه ای سینگل کراس 704. مجموعه مقالات اولین کنفرانس ملی بررسی راهکارهای مقابله با کم آبی و خشکسالی. دانشگاه شهید باهنر کرمان. ایران.

2- جزایری ا.، نادری ا.، علوی م. و گوهری م. 1387. اثر تنش کمبود آب در برخی مراحل رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت هیبرید 704 در تراکم های مختلف بوته. یافته های نوین کشاورزی. شماره 9، صفحه 23-13.

3- حاج عباسی م.ع. 1378. فیزیک خاک و ریشه گیاه. انتشارات غزل. اصفهان.

4- سپاسخواه ع.ر.، توکلی ع.ر. و موسوی س.ف. 1385. اصول و کاربرد کم آبیاری. انتشارات کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران. تهران.

5- قیصری م.، میرلطیفی س.م.، همایی م. و اسدی م.ا. 1385. تعیین نیاز آبی ذرت علوفه ای و ضریب گیاهی آن در مراحل مختلف رشد. تحقیقات مهندسی کشاورزی. شماره 7، صفحه 142-125.

6- ملکوتی م.ج. و غیبی م.ن. 1379. تعیین حد بحرانی عناصر غذایی مؤثر در خاک، گیاه و میوه. مرکز نشر آموزش کشاورزی. کرج.

7- نخجوانی مقدم م.، نجفی م.ا.، صدرقائن س.ح. و فرهادی ا. 1390. اثر سطوح مختلف آبیاری و تراکم بوته بر عملکرد و اجزاء عملکرد دانه و کارایی مصرف آب در ذرت دانه ای سینگل کراس 302. به زراعی نهال و بذر.شماره 27، صفحه 90-73.

8- Allen R.G., Pereira L.S., Raes D. and Smith M. 1998. Crop evapotranspiration (guidelines for computing crop water requirements). FAO irrigation and drainage paper, No. 56.Rome, Italy, 300 pp.

9- Alisha L.P., Frank P.D., Daniel B.S. and Stover B. 2009. Fine root biomass estimates fromminirhizotron imagery in a shrub ecosystem exposed to elevated CO2. Plant and Soil, 317 (1-2):145-153.

10- Anderson E.L. 1987. Corn root growth and distribution as influenced by tillage and nitrogen fertilization. Agronomy Journal, 79:544-545.

11- Bingru H. and Hongwen G. 2000. Root physiological characteristics associated withdrought resistance in tall fescue cultivars. Crop Science, 40:196-203.

12- Bo Z., Renkuan L., Yunkai L., Tao G., Peiling Y., Ji F., Weimin X. and Zhichao Z. 2012. Water absorption characteristics of organic inorganic composite superabsorbent polymers and its effect on summer maize root growth. Journal of Applied Polymer Science, 126:423-435.

13- Bohm W. 1979. Method of studying root systems. Springer-Verlag, New York.

14- Caixia L., Jingsheng S., Fusheng L., Xinguo Zh., Zhongyang L. and Xiaoman Q. 2011. Response of Root Morphology and Distribution in Maize to Alternate Furrow Irrigation. Agricultural Water Management, 98:1789-1798.

15- Dodd I.C., Egea G. and Davies W.J. 2008. Accounting for sap flow from different parts of the root system improves the prediction of xylem ABA concentration in plants grown with heterogeneous soil moisture. Journal of Experimental Botany, 59:4083-4093.

16- Ellis F.B. and Barnes B.T. 1980. Growth and development of root system of winter cereals grown after different tillage methods including direct drilling. Plant and Soil, 55:283-288.

17- English M.J. and Raja S.N. 1996. Perspectives on deficit irrigation. Agricultural waterManagement, 32:1-14.

18- Feddes R.A. and Raats P.A. 2004. Parameterising the soil-water-plant-root system. WageningenFrontis Series, 6:95-141.

19- Fiscus E.L. and Markhart A.H. 1979. Relationships between root system water transport properties and plant size in Phaseolus. Plant Physiology, 64:770-773.

20- Follett R.F., Allmaras R.R. and Reichman G.A. 1978. Distribution of corn roots in sandy soil with a declining water table. Agronomy Journal, 66:288-292.

21- Gheysari M., Mirlatifi S.M., Bannayan M., Homaee M. and Hoogenboom G. 2009. Interaction of water and nitrogen on maize grown for silage. Agricultural Water Management, 96:809-821.

22- Hu X.T., Chen H., Wang J., Meng X.B. and Chen F.H. 2009. Effects of soil water content on cotton root growth and distribution under mulched drip irrigation. Agricultural Sciences in China, 8:709-716.

23- McElgunn J.D. and Harrison C.M. 1969. Formation, elongation and longevity of barely root hairs. Agronomy Journal, 61:79-81.

24- Mehrvarz S., Chaichi M.R., Hashemi M., and Parsinejad M. 2013. Yield and Growth Response of Maize (Zea mays L.S.C. 704) to Surfactant under Deficit Irrigation. International Journal of Plant and Animal Sciences, 1(3):42-48.

25- Oliveira M.R.G., Serralheiro R.P., Reis M.P.Z. and Santos F.L. 1998. Maize Root System Response to Furrow Irrigation in a Mediterranean Brown Soil: Root Growth Related to Water Distribution.Journal of Agricultural Engineering Research, 71:13-17.

26- Panda R., Behera S. and Kashyap P.S. 2004. Effective management of irrigation water for maize under stressed conditions. Agricultural Water Management, 66:181-203.

27- Smith W., Betran J. and Runge E. 2004. Corn, origin, history, technology, and production. John Wiley and Sons, New Jersey.

28- Snyman H.A. 2009. Root studies on grass species in a semi-arid South Africa along a soil-water gradient Agriculture. Ecosystems and Environment, 130:100-108.

29- Taylor H.M. and Klepper B. 1975. Water uptake by cotton root systems: an examination of assumptions in the single root model. Soil Science, 120:57-67.

30- Tiantian Hu., Shaozhong K., Fusheng Li. and JianhuaZh. 2011. Effects of partial root-zone irrigation on hydraulic conductivity in the soil–root system of maize plants. Journal of experimental botany, 62:4163-4172.

31- Wang Z., Liu F., Kang S. and Jensen C.R. 2012. Alternate partial root-zone drying irrigation improves nitrogen nutrition in maize (Zea mays L.) leaves. Environmental and Experimental Botany, 75:36-41.

32- Yang G., Aiwang D., Xinqiang Q., Wanga Z. and Jingsheng S. 2010. Distribution of roots and root length density in a maize/soybean strip intercropping system. Agricultural water Management, 98:199-212.

33- Yavuz M., Cakır R., Kavdır Y., Deveciler M. and Bahar E. 2012. Irrigation Water Management for Sprinkler Irrigated Corn Using Rooting Data Obtained by the MinirhizotronTechnique.International Journal of Agriculture & Biology, 14 (1):11-19.