اثر کشت مخلوط سه تیپ رشدی لوبیا در سری های جایگزینی بر عملکرد و اجزای عملکرد آنها

بوم شناسی کشاورزی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 دی 1402

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v1i1.72962

نویسندگان

یونس رامش جان^{* 1}؛ علیرضا کوچکی²؛ مهدی نصیری محلاتی²؛ سرور خرم دل²

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²فردوسی مشهد

چکیده

چکیده
به منظور بررسی اثر ترکیب های مختلف کشت مخلوط بر عملکرد و اجزای عملکرد سه تیپ رشدی لوبیا شامل چیتی (Phaseolus vulgaris L.)، بلبلی (Vigna unguiculata L.) و قرمز (Phaseolus vulgaris L.) در سری های جایگزینی، آزمایشی در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با نه تیمار و سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 96-1395 اجرا شد. تیمارهای کشت مخلوط شامل 75%قرمز + 25%چیتی، 75%قرمز + 25%بلبلی، 25%قرمز+75%چیتی، 25%قرمز+ 75%بلبلی، 75%چیتی+ 25% بلبلی و 75%بلبلی+25% چیتی و کشت خالص هر سه تیپ رشدی بود. صفات مورد مطالعه شامل عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و اجزای عملکرد شامل تعداد شاخه جانبی در بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه، طول بوته و وزن دانه در بوته بود. نتایج نشان داد که تعداد شاخه جانبی در بوته، تعداد غلاف در بوته، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت برای لوبیا چیتی تحت تأثیر نسبت‌های کشت مخلوط تیپ‌های رشدی قرار گرفت. برای لوبیا چشم بلبلی طول بوته، تعداد غلاف در بوته، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت و برای لوبیا قرمز فقط عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک به طور معنی داری تحت تأثیر نسبت های کشت مخلوط تیپ های رشدی قرار گرفت. بیشترین عملکرد دانه و بیولوژیک از کشت خالص تیپ های رشدی لوبیا بود. و کمترین عملکرد بیولوژیک و دانه برای لوبیا چیتی از تیمار 25%چیتی+ 75%بلبلی(به ترتیب با 1660 و 262 کیلو گرم در هکتار)، لوبیا قرمز از تیمار 25%قرمز + 75%بلبلی(به ترتیب با 2453 و 597 کیلو گرم در هکتار) و لوبیا بلبلی از تیمار 25%بلبلی+ 75%چیتی(به ترتیب با 4333 و 1015 کیلو گرم در هکتار) حاصل شد. بجز تیمار های 75%قرمز + 25%بلبلی و 75%چیتی + 25%قرمز در کلیه نسبت های مخلوط LER بالاتر از ۱ بود و تیمار 75% بلبلی + 25% چیتی با 20/1LER= در بالاترین سطح قرار گرفت که این امر نشان دهنده افزایش کارایی و سودمندی زراعی نسبت های مختلف کشت مخلوط دو تیپ حاضر نسبت به کشت خالص است.

کلیدواژه‌ها

واژه های کلیدی: بقولات؛ سری جایگزینی؛ سودمندی زراعی؛ کشت مخلوط؛ نسبت برابری زمین

مراجع