تأثیر دور آبیاری، مالچ پلاستیک سیاه و کودهای زیستی بر ویژگی های کمی و کیفی کدوی تخمه کاغذی

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 7، دوره 15، شماره 2 - شماره پیاپی 46، تیر 1396، صفحه 399-412   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v15i2.51667

نویسندگان

هومن عباسی¹؛ مجید آقاعلیخانی^{* 1}؛ جواد حمزه ئی²

¹دانشگاه تربیت مدرس

²دانشگاه بوعلی سینا همدان

چکیده

ارزش غذایی و سودمندی های دارویی روغن کدوی تخمه کاغذی (Cucurbita pepo var. Styriaca) در گرو عملکرد دانه، نوع و میزان اسیدهای چرب موجود در آن است. در این آزمایش پاسخ گیاه به دور آبیاری، مالچ پلاستیک سیاه و منبع کودی به‌صورت اسپلیت- فاکتوریل بر پایه-ی بلوک های کامل تصادفی، با سه تکرار در تابستان 1392 در مزرعه دانشگاه همدان بررسی شد. کرت‌های اصلی، دور آبیاری (هفت و 12روزه) و کرت‌های فرعی فاکتوریل مالچ (کاربرد و عدم کاربرد) و رژیم کودی (25% کودهای شیمیایی (اوره و سوپر فسفات تریپل)+ کودهای زیستی (نیتروکسین و بیوفسفات)، 50% شیمیایی+ کودهای زیستی، 75% شیمیایی+ کودهای زیستی و مصرف 100% کودهای شیمیایی) بود. نتایج نشان داد که بیوماس کل، عملکرد میوه، دانه، شاخص برداشت، درصد و عملکرد روغن دانه تحت تأثیر برهمکنش فاکتورهای مورد بررسی و درصد و عملکرد پروتئین نیز تحت تأثیر اثرات اصلی فاکتورهای آزمایش قرار گرفتند. لینولئیک و اولئیک اسید به‌ترتیب 35/43 و 5/34 درصد از اسیدهای چرب روغن دانه را تشکیل دادند. تیمار آبیاری 12 روزه، کاربرد مالچ پلاستیک سیاه و مصرف 75 درصد کودهای شیمیایی+ کودهای زیستی، علاوه بر کاهش 25% کودهای شیمیایی و مصرف آب کمتر، با تولید 59554، 1559 و 731 کیلوگرم در هکتار میوه، دانه و روغن به‌عنوان تیمار برتر معرفی می شود. روغن تولید شده تحت این تیمار با داشتن 89/33% اولئیک اسید و 9/44% لینولئیک اسید از کیفیت بالایی برخوردار بود. بر این اساس با مدیریت صحیح نهاده های مصرفی، ضمن دستیابی به عملکرد مطلوب، زمینه های پایداری منابع تولید و توسعه پایدار فراهم خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

اسید چرب؛ بیوفسفات؛ خاکپوش؛ شاخص برداشت

مراجع

1. Abdel-Fattah, M. A., and Sorial, M. E. 2000. Sex expression and productivity responses of summer squash to bio-fertilizer application under different nitrogen level. Zagzig Journal of Agricultural Research 27:255-281.

2. Aghaei Okhchelar, R., and Hasanzadeh Ghurt Tappeh, A. 2013. Effect of bio-fertilizers on yield, yield components, oil and protein content of naked-seeds pumpkin (Cucurbita pepo var. Styriaca). Agronomy Journal (Pazhuhesh va Sazandegi) 99: 99-111. (in Persian with English abstract).

3. Alikhani, H., and Saleh Rastin, N. 2001. The Necessity of production of biological fertilizers (PGPR) in order to achieve sustainable agriculture. Nashre Azmoon Press, Karaj. (in Persian).

4. Aroiee, H., and Omidbaigi, R. 2004. Effects of nitrogen fertilizer on productivity of medicinal pumpkin. Acta Horticulturae 629: 415-419.

5. Bennet, O. L., Ahley D. A., and Doss, B. D. 2006. Cotton response to black plastic mulch. Agronomy Journal 58: 57-60.

6. Clarkson, V. A. 1960. Effect of black polyethylene mulch on soil and microclimate temperature and nutrient level. Agronomy Journal 52(6): 307-309.

7. Danaei, M. 2007. Effect of nitrogen fertilizer treatments on yield and oil components in naked-seed pumpkin. Ph.D. Thesis in Agronomy. Islamic Azad University of Roodehen. (in Persian with English abstract).

8. Easson, D. L., and Fearnehough, W. 2000. Effects of plastic mulch, sowing date and cultivar on the yield and maturity of forage maize grown under marginal climatic conditions in Northern Ireland. Grass and Forage Science 55 (3): 221-231.

9. Ebadi, A., Gholipoor, A., and Nik Khah, R. 2008. Effect of pruning and interplant space on yield and yield components of naked-seed pumpkin. Agronomy Journal (Pazhuhesh va Sazandegi) 78: 43-47. (in Persian with English abstract).

10. Eydi Zadeh, Kh., Mahdavi Damghani, A. A., Sabbahi, H., and Soufizadeh, S. 2010. Effects of biological and chemical fertilizers on corn growth in Shoushtar region. Journal of Agroecology 2 (2): 292-301. (in Persian with English abstract).

11. Fruhwirth, G. O., and Hermetter, A. 2008. Production technology and characteristics of Styrian pumpkin seed oil. European Journal of Lipid Science and Technology 110: 637-644.

12. Habibi, A., Heydari, G. H., Sohrabi, Y., Badakhshan, H., and Mohammadi, K. H. 2011. Influence of bio, organic and chemical fertilizers on medicinal pumpkin traits. Journal of Medicinal Plants Research 5: 5590-5597. (in Persian with English abstract).

13. Harvath, S., and Bedo, Z. 1988. Another possibility in treatment of hyperlipidemia with peponen of natural active substance. Mediflora 89: 7-8.

14. Jaafari, P., Mollahoseini, H., and Seilsepoor, M. 2005. Investigation of planting pattern of melon in traditional method and cultivation using plastic mulch. Journal of Research in Agricultural Sciences 2 (2): 61-71. (in Persian).

15. Jahan, M., Nasiri Mahallati, M., Salari, M. D., and Ghorbani, R. 2009. Effects of manure time of application and different kinds of bio-fertilizers on qualitative and quantitative characteristics of naked-seeds pumpkin (Cucurbita pepo var. Styriaca). Iranian Journal of Field Crops Research 8 (4):726-737. (in Persian with English abstract).

16. Karthikeyan, K., Abdul Jaleel, C., and Azooz, M. M. 2009. Individual and combined effects of Azospirillum brasilense and Pseudomonas fluorescens on biomass yield and ajmalicine Production in Catharanthus roseus. Academic Journal of Plant Sciences 2 (2): 69-73.

17. Kasem, M. M., and Mesilby, M. A. 1992. Effect of application treatment of nitrogen fertilizer on sunflower (Heliuntus annus) growth characters. Annals of Agricultural Science 30: 653-663.

18. Kasirajan, S., and Ngouajio, M. 2012. Polyethylene and biodegradable mulches for agricultural applications: a review. Agronomy for sustainable development 32: 501-529.

19. Lamont, W. J. 2005. Plastics: modifying the microclimate for the production of vegetable crops. Horticultural Technology 15: 477-481.

20. Maleki Khezerlou, S., Tahmasebi Sarvestani, Z., and Modarres Sanavi, S.A.M. 2015. Assessment of quantitative and qualitative traits in the pumpkin (Cucurbita pepo L.) under water deficit stress induction and nitrogen fertilizer. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants 31(5): 853-863. (in Persian with English abstract).

21. McDonald, G. K. 1992. Effect of nitrogen fertilizer on the growth, grain yield and grain protein concentration of wheat. Crop Science 17: 791-793.

22. Mehdipour Afra R., Amiri R. and IranNezhad H. 2014. The effect of polyethylene and organic mulches under irrigation intervals on oil content and fatty acids types of sunflower. Journal of Water Research in Agriculture 28 (1): 129-136. (in Persian).

23. Mehdipour Afra, R., Amiri, R. and IranNezhad, H. 2012. The effect of polyethylene and organic mulches under irrigation intervals on morphological characteristics and seed yield of sunflower. Journal of Agroecology 4 (3): 246-254. (in Persian).

24. Metcalf, L. D., Schmitz, A. A., and Pelka, J. K. 1966. Rapid preparation of fatty acid esters from lipids for gas chromatography analysis. Analytical Chemistry 38: 514-515.

25. Moazzen, Sh., Daneshian J., Valad Abadi S. A., and Baghdadi, H., 2006. Study of plant density and phosphorous rate on some agronomic characters, seed and fruit yield of naked-seed pumpkin (Cucurbita pepo L.). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants 22 (4): 397-409. (in Persian with English abstract).

26. Najjari, S. 2012. Effect of mycorrhiza, phosphate solubilizing biofertilizer and mineral phosphorus on growth, yield and some seed quality characteristics of naked-seed pumpkin (Cucurbita pepo L.). M.Sc. Thesis in Agronomy. Bu Ali Sina University, Hamedan. (in Persian with English abstract).

27. Narula N., Kumar V., Bel R. K., Deubel A., Gransee A., and Merbach W. 2000. Effect of P-solubilizing Azotobacter chroococcum on N, P and K uptake in P-responsive wheat genotypes grown under greenhouse conditions. Journal of Plant Nutrition 163: 393-398.

28. Nastari Nasrabadi, H., Nemmati, S. H., Sobhani, A., and Aroiee, H. 2008. Effect of mulch and irrigation interval on yield and fruit quality of two melon cultivars in Khorasan Razavi province. Journal of Horticultural Science 26 (3): 327-333. (in Persian).

29. Omidbaigi, R. 2011. Processing of Medicinal Plants. Astan Quds Razavi Press. Mashhad. (in Persian).

30. Rahimi, M. M., Noor Mohammadi, Gh., and Ayene Band, A. 2009. The effect of sowing date and nitrogen on yield, yield components and active substances of flaxseed. Seed and Plant Production Journal 25 (2): 79-91. (in Persian).

31. Rahmani, N., ValadAbadi, S. R., Daneshian, J. and Bigdeli, M. 2008. The effects of water deficit stress and nitrogen on oil yield of Calendula officinalis. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants 24 (1):101-108. (in Persian with English abstract).

32. Sheikh Mohammadi, M. 2012. Effect of colored plastic mulches on yield and quality of sweet corn and weed competitive ability. M.Sc. Thesis in Agronomy. Islamic Azad University of Varamin. (in Persian).

33. Venkatachalam, M., and Sathe, S. K. 2006. Chemical composition of selected edible nut seeds. Journal of Agricultural and Food Chemistry 13: 4705-4714.