تحلیل شاخص‌های رشدی شنبلیله تحت تأثیر سطوح مختلف نیتروژن و تراکم بوته

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 2، دوره 15، شماره 4 - شماره پیاپی 48، دی 1396، صفحه 747-760   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v15i4.39505

نویسندگان

لیلا بذرکار خطیبانی^* ؛ براتعلی فاخری

دانشگاه زابل

چکیده

به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف نیتروژن و تراکم بوته بر شاخص‌های فیزیولوژیک شنبلیله، آزمایشی مزرعه‌ای در سال زراعی 91-90 در استان گیلان (شهرستان شفت) به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. کود نیتروژن در چهار سطح (شاهد، 25، 50 و 75 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) به‌عنوان عامل اصلی و تراکم بوته شامل (60، 80، 100 و 120 بوته در متر مربع) به‌عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که شاخص‌های فیزیولوژیک تحت تأثیر تیمارهای مذکور قرار گرفتند. بالاترین شاخص سطح برگ با کاربرد 50 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار و در تراکم 120 بوته در متر مربع به‌دست آمد. بیشترین تجمع ماده خشک و سرعت رشد محصول مربوط به تیمار نیتروژن 75 کیلوگرم در هکتار و تراکم 120 بوته در متر مربع بود. حداکثر سرعت رشد نسبی پس از دریافت 3/294 درجه روز رشد در تیمار 50 کیلوگرم نیتروژن در هکتار با تراکم 80 بوته در متر مربع مشاهده شد.

کلیدواژه‌ها

تراکم بوته؛ شاخص‌های فیزیولوژیک؛ شنبلیله؛ کود نیتروژن

مراجع

1. Bavec, M., Vuković, K., Grobelnik, S., Rozman, Č., and Bavec, F. 2008. Leaf area index in winter wheat: response on seed rate and nitrogen application by different varieties. Journal of Central European Agriculture 8 (3): 342-377.

2. Bazzazi, N., Khodambashi, M., and Mohammadi, S. 2013. The Effect of Drought Stress on Morphological Characteristics and Yield Components of Medicinal Plant Fenugreek. Journal of Crop Production and Processing 3 (8): 11-23.

3. Diepenbrock, W. 2000. Yield analysis of winter oilseed rape (Brassica napus): a review. Field Crops Research 67 (1): 35-49. doi: 10.1016/S0378-4290(00)00082-4.

4. Karimi, M. M., and Siddique, K. H. M. 1991. Crop growth and relative growth rates of old and modern wheat cultivars. Australian Journal of Agriculture Research 42 (1): 13-20.

5. Khiriya, K. D., Sheoran, R. S., and Singh, B. P. 2001.Growth analysis of fenugreek (Trigonella foenum- graecum L.) under various levels of farmyard manure and phosphorous. Journal of Spices and Aromatic Crops 10 (2): 105-110.

6. Lebaschy, M. H., and Sharifi, E. 2003. Application of physiological growth indices for suitable harvesting of Hypericum perforatum. Pajouhesh & Sazandegi 65: 65-75.

7. Mehta, R. S., Patel, B. S., Singh, R. K., Meena, S. S., and Malhotra, S. K. 2010. Growth and yield of fenugreek (Trigonella foenum-graecum L.) as influenced by irrigation levels and weed management practices. Journal of Spices and Aromatic Crops 19 (1&2): 14-22.

8. Mirhashemi, S. M., Koocheki, A., Parsa. M., and Nassiri Mahallati, M. 2009. Evaluation of growth indices of Ajowan and Fenugreek inpure culture and intercropping based on organic agriculture. Iranian Journal of Field Crops Research 7: 685-694. (in Persian with English abstract).

9. Mousavi Boogar A. A., Jahansouz, M., Mehrvar, M., Sadeghi Shoae, M., and Hosseinipur, R. 2013.The study of growth analysis in irrigated wheat cultivars under different tillage systems. Iranian Journal of Agronomy and Plant breeding 9 (3): 15-23.

10. Petropoulos, G. A. 2002. Fenugreek—the genus Trigonella. Taylor & Francis, London.

11. Sadeghi, H., and Bahrani, M. G. 2001. Effect of plant density and nitrogen rates on physiological indices of corn (Zea myse L.). Iranian Journal of Crop Sciences 3 (1): 13-25.

12. Samsam-Shariat, H. 2007. Collection of Medicinal Plants, Mani Publication, Tehran, Iran.

13. Yano, T., Aydin, M., and Haraguchi, T. 2007. Impact of climate change on irrigation demand and crop growth in a Mediterranean environment of Turkey. Sensors 7 (10): 2297-2315. doi: 10.3390/s7102297.

14. Zandi, P., Basu, S. K., Bazrkar Khatibani, L., Balogun, M. O., Aremu, M. O., Sharma, M., Kumar, A., Sengupta, R., Li, X., Li, Y., Tashi, S., Hedi, A., and Cetzal-Ix, W. 2015. Fenugreek (Trigonella foenum-graecum L.) seed: a review of physiological and biochemical properties and their genetic improvement. Acta Physiologiae Plantarum 37: 1714. doi: 10.1007/s11738-014-1714-6.

15. Zandi, P., Shirani Rad, A. H., Daneshian, J., and Bazrkar Khatibani, L. 2013. Evaluation of nitrogen fertilizer and plant density effects on yield and yield components of Fenugreek in double cropping. The Plant Production (Scientific Journal of Agriculture) 35 (4): 85-91.