تأثیر قارچ آربسکولار میکوریز (گلوموس موسیه) بر وزن خشک و غلظت عناصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم شبدر برسیم تحت استرس کادمیم

آب و خاک

مقاله 8، دوره 29، شماره 2، خرداد 1394، صفحه 466-476   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.29331

نویسندگان

هاشم آرام^* ؛ احمد گلچین

دانشگاه زنجان

چکیده

به منظور بررسی تأثیر قارچ آربسکولار میکوریز بر وزن خشک و غلظت عناصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم شبدر برسیم در یک خاک آلوده یه کادمیم، یک آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل سطوح مختلف آلودگی خاک به کادمیم (0، 5، 10، 20، 40 و 80 میلی گرم کادمیم در کیلو گرم خاک) و سطوح تلقیح با قارچ آربسکولار میکوریز گونه گلوموس موسیه (با و بدون تلقیح با میکوریز) بود. نتایج نشان داد که تأثیر قارچ آربسکولار میکوریز بر تمامی صفت‌های اندازه‌گیری شده در سطح آماری یک درصد معنی‌دار گردید. با افزایش غلظت کادمیم در خاک، وزن خشک 37 درصد و 39 درصد غلظت نیتروژن 35 درصد و 28 درصد، غلظت پتاسیم 9/27 درصد و 37 درصد و غلظت فسفر 37 درصد و 39 درصد به ترتیب در ریشه و اندام‌های هوایی کاهش یافت. همچنین نتایج نشان داد که قارچ آربسکولار میکوریز، وزن خشک، غلظت نیتروژن، غلظت پتاسیم و غلظت فسفر را در ریشه و اندام‌های هوایی به ترتیب 42 درصد و 26 درصد، 3/40 درصد و 30 درصد، 6 درصد و 4/15 درصد، 54 درصد و 2/91 درصد افزایش داد. اثر متقابل سطوح کادمیم و میکوریز بر وزن خشک اندام‌های هوایی، غلظت نیتروژن اندام های هوایی و ریشه و غلظت پتاسیم ریشه گیاه در سطح یک درصد معنی دار گردید.

کلیدواژه‌ها

آلودگی خاک؛ فلزات سنگین؛ قارچ آربسکولارمیکوریز

مراجع

Ghasemi Z., and Shahabi A.A. 2010. Effects of Cadmium on physiological parameters, growth factors and nutrient concentrations in tomato (Lycopersicon esculentum) in soilless culture. Journal of Science and Technology of Greenhouse Culture, 1(2): 55-65. (in Persian with English abstract).

2-Al-Karaki G.N. 2000. Growth of mycorrhizal tomato and mineral acquisition under salt stress. Mycorrhiza, 10:51–54.

3-Al-Karaki G.N., and Clark R.B. 1998. Growth, mineral acquisition and water use by mycorrhizal wheat grown under water stress. Journal of Plant Nutrition, 21: 263-276.

4-Azcon R., and El-Atrash F. 1997. Influence of arbuscular mycorrhizae and phosphorus fertilization on growth , nodulation and fixation (N15) in Medicago sativa at four salinity levels. Biology and Fertility of Soils, 24: 81-86.

5-Bardgett R.D. 2005. The Biology of Soil. Oxford University Press. PP. 69-70.

6-Bolan, N.S., Adriano, B.C., and Mani, P.A. 2003. Immobilization and phytoavailibility of cadmium in variable charge soils. II. Effect of lime addition. Plant and Soil, 251: 187 - 198.

7-Dennis T. 2000. A reaport of the uptake of metal from fertilizer. J. Environ. Qual.33:497- 504.

8-Dushenkov S., Kapulnik Y., Blaylock M., Sorochinsky B., Raskin I., and Ensley B.1997. Phytoremediation: a novel approach to an old problem. Global Environmental Biotechnology. D. L. Wise. Amsterdam, Elsevier Science B.V.: 563-572.

9-Glick R.B. 2003. Phytoremediation: synergistic use of plants and bacteria to clean up the environ- ment. Biotechnol. Adv 21:383–393.

10-Hamel C.A., and Smith D.L., 1991. Interspecific N- transfer and plant development in mycorrhiza field- grown moisture. Soil Biology and Biochemistry, 23:661-665.

11-Johansen A., Jakobsen I., and Jensen E.S. 1994. Hyphal N transport by a vesicular-arbuscular mycorrhiza fungus associated with cucumber grown at three nitrogen levels . Plant and Soil, 160: 1-9.

12-Khan A.G. 2005. Role of soil microbes in the rhizospheres of plants growing on trace metal contaminated soils in phytoremediation. J Trace Elem Med Biol, 18:355–364.

13-Kothari S.K., Marschnnere H., and Romheld U. 1991. Contribution of VA mycorrhizal hyphe in acquisition of phosphorus and zinc by maize. New Phytologist, 117:649-665.

14-Li X., George E., and Marschner H. 1991. Extension of the phosphorus depletion zone in VA-mycorrhizal white clover in a calcareous soil, (a). Plant and Soil, 136: 41–48.

15-Lu S., and Miller M.H. 1988. The role of mycorrhizae in the absorbtion of P and Zn by Maize in field and growth chamber experiments. Canadian Journal of Soil Science, 69: 97-109.

16-Marschner H., and Dell B. 1994. Nutrient uptake in mycorrhizai symbiosis. Plant and Soil, 159:89–102.

17-Raju P.S., R.B. Clark, J.R. Ellis and J.W. Maranville. 1990. Effects of species of VA mycorrhizal fungi on growth and mineral uptake of sorghum at different temperatures. Plant and Soil, 121: 165–170.

18-Ravnskov S., and Jakobsen I. 1999. Effects of pseudomonas fluoresences DF 57 on growth and P uptake of two arbuscular mycorrhizal fungi in symbiosis with cucumber. Mycorrhizae, 8: 329- 334.

19-Rosas I., Carbajal M.E., Gomez-Arroyo S., Belmont R., Villalogos-Pietrini R. 1984. Cytogenetic effects on cadmium accumulation on water hyacinth (Eichornia crassipes). Environmental Research, 33 386-395.

20-Rubio R., Borie F., Schalchli C., Castillo C., and Azcon R. 2003. Occurance and effect of arbuscular mycorrhizal propagules in wheat as affected by the source and amount of phosphorous fertilizer and fungal inoculation. Applied soil Ecology, 23: 245-255.

21-Sharifi M., Ghorbanli M., Ebrahimzadeh H. 2007. Improved growth of salinity-stressed soybean after inoculation with pre-treated mycorrhizal fungi. Journal of Plant Physiology, 164: 1144–1151.

22-Smith S.E., and Read D.J. 1997. Mycorrhizal symbiosis. Academic Press. San Diego, 159:89–102.

23-Varvara P.G, Brendan.Filby B., Glick R. 2000. Increased ability of transgenic plants expressing the bacterial enzyme ACC deaminase to accumulate Cd, co, Cu, Ni, Pb and Zn. journal of Biotechnology, 81(1): 45- 53.

24-Vassilev A., Vangronsveld J., and Yordanov I. 2002. Cadmium phytoextraction: Present state, biological backgrounds and research needs. Bulgarian Journal of Plant Physiology, 28: 68–95.

25-Verma P., Gorge K.V., singh H.V., and Singh R.N. 2004. Modeling cadmium accumulation in radish, carrot, spinach and cabbage. National Geophysical Research Institute, Uppal Road, Hydrabad, India, 1652-1661.

26-Weissenhorn I., Leyval C., Belgy G., Berthelin J. 1995 Arbuscular mycorrhizal contribution to heavy metal uptake by maize (Zea mays L.) in pot culture with contaminated soil. Mycorrhiza, 5(4): 245 – 311.

27-ZhuY.G., Christie P., and Laidlaw A.S. 2001. Uptake of Zn by arbuscular mycorrhizal white clover from Zn-contaminated soi. Chemosphere, 42: 193- 199.