برآورد ضریب گیاهی زیره سبز در مراحل مختلف رشد به روش لایسیمتری در منطقه بیرجند

آب و خاک

مقاله 1، دوره 29، شماره 5، دی 1394، صفحه 1047-1056   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v29i5.24171

نویسندگان

نرجس ریحانی^* ؛ عباس خاشعی سیوکی

دانشگاه بیرجند

چکیده

آب یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده ی توسعه کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک جهان می باشد. برای جلوگیری و خروج از بحران آب به مدیریت مناسب کشاورزی و منابع آب نیاز است. یکی از پارامترهای مهم در این راستا، تعیین تبخیر- تعرق محصولات کشاورزی می باشد. برای تهیه برنامه ی مناسب آبیاری و اعمال مدیریت بهینه مصرف آب، تعیین نیاز آبی و ضرایب گیاهی در مراحل مختلف رشد امری ضروری به نظر می رسد. ضریب گیاهی را می توان از طریق تقسیم تبخیر- تعرق واقعی بر تبخیر- تعرق پتانسیل به دست آورد. در این تحقیق به‌منظور تعیین ضرایب گیاهی گیاه زیره که از جمله گیاهان دارویی مهم می باشد، آزمایشی در مدت یک فصل زراعی در دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند با استفاده از لایسیمتر انجام شد. برای اجرای این طرح از سه عدد لایسیمتر استفاده و نیاز آبی زیره به روش بیلان آب محاسبه گردید. برای محاسبه تبخیر- تعرق مرجع نیز از چمن مورد استفاده برای فضای سبز با ارتفاع 12 سانتیمتر به‌عنوان گیاه مرجع استفاده شد. درنهایت در پایان فصل رشد، مقادیر مربوط به ضرایب گیاهی زیره در مراحل مختلف رشد شامل مرحله ابتدایی، توسعه، میانی و مرحله انتهایی، به ترتیب برابر 65/0، 92/0، 21/1 و 85/0 به دست آمد. با استفاده از مقادیر به دست آمده برای ضریب گیاهی زیره، برآورد نیاز آبی و مدیریت آبیاری این گیاه امکان‌پذیر خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

بحران آب؛ بیلان آبی؛ تبخیر و تعرق؛ نیاز آبی

مراجع

1- Allen R.G., Pereira L.S., Raes D. and Smith M. 1998. Crop evapotranspiration: guidelines for computing crop water requirements. In: Proceedings of the Irrigation and Drainage Paper No. 56. Food and Agricultural Organization, United Nations, Rome, Italy, 300 P.

2- Alizadeh A. 2010. Principles of Applied Hydrology. The twenty-eighth edition. Publication of Imam Reza (AS), 866 pages.

3- Azizi Zohan A., Kamgar Haghighi A.A. and Sepaskhah A.R. 2008. Crop and pan coefficients for saffron in a semi-arid region of Iran. Arid Environments. 72(3): 270-278.

4- Boroumand Nasab S., Kashkouli H. and Khaledian M. 2006. Determination of water requirement and coefficient of sugarcane in the agro-industrial fields of Haft Tappeh, Khuzestan. National Conference of irrigation and drainage networks management, April 14-12. Water Science Engineering Department, Shahid Chamran University, Ahvaz.

5- Cronquist , A. 1981; An integrated system of classification of flowering plants. Columbia University Press. New York.34(2): 270-268.

6- Ghamarnia H. and Jalili Z. 2013. Water stress effects on different Black cumin (Nigella sativa L. components in a semi-arid region). International journal of Agronomy and Plant Production. 4(3): 545-554.

7- Ghamarniya H.,Jafarizadeh M., Miri E. and Gobadi M. 2011. Coriandrum sativum L. crop coefficient determination in a semi-arid climate. Journal of Water and Irrigation Management, 1(2) : 73 – 83.

8- Ghamarniya H.,Jafarizadeh M., Miri E. and Gobadi M. 2011. Coriandrum sativum L. crop coefficient determination in a semi-arid climate. Journal of Water and Irrigation Management, 25(2) : 73 – 83.

9- Jangir R.P. and Singh R. 1996. Effect of irrigation and nitrogen on seed yield of cumin (Cuminum cymimum). Indian J. Agron. 41:140-143.

10- Kaafi M. and Keshmiri A. 2011. Yield Components of landraces and varieties of Hindi cumin (Cuminum cyminum) in drought and salinity. Journal of Horticultural Science (Agricultural Science and Technology), 25 (3): 334-327.

11- Kordavani P. 2002. Water resources and issues in Iran. first volume. Sixth edition. Tehran University Press, 290 pages.

12- Liu Y. and Luo Y. 2010. A consolidated evaluation of the FAO-56 dual crop coefficient approach using the lysimeter data in the North China Plain. Agricultural Water Management. 97(1): 31-40.

13- Patel K.S., Patel J.C., Patel B.S. and Sadaria S.G. 1992. Water and Nutrient Management in Cumin (Cuminum cyminum). Indian J. Agron. 36:627-629.

14- Rahimian Mashhadi H. 1991. Effect of planting date and irrigation on growth and yield of cumin. Scientific and Industrial Research Organization of Iran, Khorasan center.

15- Sadeqi B. 1991. Effect of nitrogen and water in the production of cumin. Scientific and Industrial Research Organization of Iran, Khorasan center.

16- Salami M. H., Safarnezhad A. and Hamidi H. 2006. Effect of salinity stress on morphological characteristics of cumin and valerian. Research and development 72: 83-77.

17- Vaziri Zh., Salamat A., Entesari M., Maschi M., Heydari N. and Dehqani Sanych H. 2008. evapotranspiration (water consumption required instructions in Plants), Working Group on the sustainable use of water resources for agricultural production. National Committee on Irrigation and Drainage, Publication No. 122, 362 pp.