تبدیل آبیاری سطحی به سامانه‌های آبیاری تحت فشار و اثر آن بر عملکرد درختان مرکبات (مطالعه موردی: منطقه شمال خوزستان)

آب و خاک

مقاله 5، دوره 29، شماره 5، آذر 1394، صفحه 1131-1142   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v29i5.32574

نویسنده

محمد خرمیان^*

استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی

چکیده

شمال استان خوزستان یکی از مهم‌ترین مناطق مستعد پرورش مرکبات به شمار می‌رود. این مطالعه با هدف ارزیابی اثر تبدیل آبیاری سطحی رایج منطقه به آبیاری تحت فشار بر عملکرد درختان پرتقال مارس و والنسیا به مدت 3 سال در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی‏آباد اجرا شد. 5 روش آبیاری بارانی بالا درختی، بارانی زیر درختی، قطره‌ای، بابلر، میکروجت با آبیاری سطحی (تیمار شاهد) در قالب طرح کاملا تصادفی مقایسه شدند. نتایج تجزیهآماری نشان داد که بین تیمارهای آبیاری از نظر تاثیر بر عملکرد، کارایی مصرف آب و خصوصیات کیفی میوه اختلاف معنی‌داری در سطح 5 و 1درصد وجود داشت، به طوریکه عملکرد پرتقال مارس و والنسیا در روش‌های میکرو و سطحی در یک سطح و بالاتر از آبیاری بارانی بود. اندازه و وزن پرتقال مارس در روش بارانی بالادرختی، و پرتقال والنسیا در روش‌های بالادرختی، سطحی و میکروجت بر روش‌های دیگر آبیاری برتری داشت. تجمع املاح روی برگ، در روش بارانی بالادرختی باعث ریزش برگ درختان درفصل برداشت شد. کارایی مصرف آب آبیاری روش‌های قطره‌ای به دلیل کاهش 50 درصدی میزان مصرف آب تفاوت معنی‌داری در سطح 1درصد باتیمارهای آبیاری سطحی، بارانی بالادرختی و زیر‌درختی نشان داد. نتایج کلی این مطالعه نشان داد که تبدیل روش آبیاری سطحی به آبیاری قطره‌ای در باغ‌های پرتقال منطقه شمال خوزستان با کمترین تاثیر بر عملکرد و کیفیت میوه امکان پذیر است.

کلیدواژه‌ها

آبیاری بارانی؛ آبیاری قطره‌ای؛ کارایی مصرف آب آبیاری؛ پرتقال مارس؛ پرتقال والنسیا

مراجع

1- Alizadeh A. 2007.Irrigation system design, volume2:pressurized irrigation system design. Imam Reza university, Mashhad.(in Persian)

2- Ashrafi S., Haidari N., and Abbasi F. 1997. Design,construction and calibration of W.S.C. flumes.Proceedings of the2nd Iranian congress on soil and water issues.Tehran,Iran.206-216.(in Persian)

3- Brewer R.F., Opitz K., Aljibury F., and Hench K. 1979.The effects of cooling by overhead sprinding on June drop of power oranges. In Proceedings of the International society of citriculture. March 1979.Colifornia. 3: 1045 – 1048.

4- Daryashenas A. 1999. Comparison of irrigation methods on yield and quality of local citrus variety (Siavaraz variety). Scientific and agro-economical magazine of water, soil and machine.37:38-42. (in Persian)

5-Falivene S., Giddings J., Hardy S. and Sanderson G. 2006.Managing citrus orchards with less water. NSW Department of Primary Industries, p.1-12.

6- Jifon J.L., and Syvertsen J.P. 2001. Effects of moderate shade on citrus leaf gas exchange fruit yield and quality. Proceedings of the Florida State Horticultural Society.114:177-181.

7- KallsenC. E., and Sanden B. 2011. Early Navel Orange Fruit Yield,Quality, and Maturity in Responseto Late-season Water Stress. Hortscience 46(8):1163–1169.

8- Koor C.J. 1985. Response of marsh grapfruit trees to drip, Under tree spray and sprinker irrigation of the florida state. Proceeding of Florida stateHorticultural society, 98: 29- 32.

9- Ladaniya M. 2008.Citrus Fruit, Biology, Technology and Evaluation.first edition. Available at http://www.Elsevier.com/locate/permissions (visited 4 February 2015).

10- Mamanpoush A.R., Abbasi F., and Mousavi S.F. 2002. Evaluation of application efficiency in surface irrigation of some fields in Isfahan province.Journal of Agricultural Engineering Research.2(9):43-58. (in Persian with English abstract)

11- Punnuzio A., Genoud J., Covatta F., Texidor B., and Agulla A. 2000. Orange response at different percentage of wetted soil. Proceeding of 6th International Micro-irrigation Congress,South Africa. 22-27 October 2000.

12- Rodney D.R., Roth R.L., and Gardner B.R. 1977. Citrus responses to irrigation methods. Proceedings of the International Society of Citriculture.1:106-110.

13- Roth R.L., Gardner B.R. and Rodney D.R. 1978. Comparison of irrigation methods, rootstocks, and fertilizer elements on Valenciaorange trees. University of Arizona Citrus Report Series. 44:35-49.

14-Roth R.L., Sanchez C.A. and Gardner B.R. 1995. Growth and yield of mature “valencia” oranges converted to pressurized irrigation systems.Applied Engineering in Agriculture. 11(1): 101 – 105.

15-Sepaskhah A.R., and Kashefipour S.M. 1994. Relationship between leafwater potential, CWSI, yield and fruit-quality of sweet lime under drip irrigation. Agricultural water management.25(1):13-22.

16-Uckoo R.M., Nelson S.D., Enciso J.M., and Shantidas K.J. 2005. Irrigation and fertilizer efficiency in south Texas grapefruit production. Subtropical Plant Science. 57:23-28.

17-Zekri M., and Parsons J.R. 1989. Grapefruit leaf and fruit growth in response to, microsprinkler, and overhead sprinkler irrigation. Journal of the American Socityof Horticultural Science. 114(1): 25-29.