بررسی ظرفیت نگه‌داشت آب مالچ‌های نیشکری برای تثبیت شن‌های روان اهواز

آب و خاک

مقاله 10، دوره 29، شماره 5، دی 1394، صفحه 1278-1287   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v29i5.32270

نویسندگان

تارا جمیلی^{* 1}؛ بیژن خلیل مقدم¹؛ احسان شهبازی²

¹دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

²دانشگاه شهرکرد

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر مالچ آلی بر میزان نگه‌داشت آب شنهای روان حمیدیه اهواز می باشد. از جمله مواد آلی که می‌توان برای تولید مالچ آلی استفاده نمود، ویناس و فیلتر کیک (ضایعات نیشکر) می‌باشند و در حال حاضر به عنوان آلاینده آب اهواز محسوب می‌شوند. ویناس و فیلترکیک به همراه خاک رسی منطقه حمیدیه اهواز به عنوان مواد اولیه مالچ پاشی و شن روان به عنوان بستر در نظر گرفته شدند. سپس مخلوط این مواد با مقداری مشخص آب به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در آزمایشگاه با استفاده از مالچ پاش بر روی بستر شنهای روان پاشیده شد. با نمونه برداری از هر تیمار ظرفیت نگه داشت آب در لایه سطحی در مکش‌های 100، 333، 1000، 5000، 10000 و 15000 هکتو پاسکال با دستگاه صفحات فشاری اندازه گیری گردید. همچنین با استفاده از دستگاه پره برشی میزان مقاومت برشی خاک هر تیمار قرائت شد. نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری (در سطح یک درصد) در میزان نگه‌داشت آب لایه سطحی بین تیمارها در مکش‌های مختلف وجود داشت. ولی در همه مکش‌ها میزان نگه‌داشت آب لایه سطحی تیمار 7 (250 گرم ویناس) تفاوت معنی داری با شن بستر نداشت و با افزایش مقدار ویناس میزان نگه‌داشت آب لایه سطحی کاهش و میزان مقاومت خاک افزایش یافت. بنابراین ویناس دلیل افزایش نگه‌داشت آب در لایههای زیر سطحی و مقاومت بیشتر در برابر نیروهای فرساینده به عنوان مالچ برتر برای تثبیت شن‌های روان اهواز توصیه گردیده است.

کلیدواژه‌ها

فرسایش بادی؛ فیلتر کیک؛ ویناس

مراجع

1- Alamanesh P., Mosaddeghi M. R., and Mahboubi A.A. 2009. Investigation of environmental matter of organic matter in repellency soil in some part of Hamedan Province. National congress on Human, Enviromental and Sustainable Extention.

2- Alimardani A., Delaver M.A., Gholchin A. 2011. The effects of organic and inorganic materials on some physical properties of a sodic soil. Gorgan, Journal of Soil Management and Sustainable Production. 1(2):21-38. (in Persian with English abstract).

3- Ahmadi H., Ekhtesasi M.R., Feiznia S., and Ghanei Bafghi M.J. 2002. Control methods of wind erosion for Railroads protection (Case study: Bafgh Region). Iranian Journal of Natural Resources.55(3): 327-339.

4- Beaton Jones J. and Case V.W. 1990. Sampling, Handling and analysing plant tissue samples. P 784, In: Westerman, R.L. (eds.). Soil testing and plant analysis. 3rd ed. SSSA, Inc. Madison Wisconsin, USA.

5- Bijanpoor H., Ansari M.S., Hosseininejad A.L., and Abedinzadeh M. 2012. Study of using Filter Cake in sugarcane field and its effect on yield. 5th National congress Sugercane technology of Iran, 21-23 Feb .2012. 65-69. (in Persian).

6- Bresler E., McNeal B.L. and Carter D.L. 1982. Saline and Sodic soils: Principles, Dynamics, Modeling. Springer, Berlin.

7- Bond A.J., Morrison-Saunders A. 2011. Re-evaluating sustainability assessment: aligning the vision and the practice. Environ Impact Assess Rev, 31. 1-7.

8- Busato J.G., Zandonadi D.B., Dobbss L.B., Façanha A.R. and Canellas L.P. 2010. Humic substances isolated from residues of sugar cane industry as root growth promoter. Sci. Agric. (Piracicaba, Braz.), 67:2. 206-212.

9- Collis-George N. and Figueroa B.S. 1984. The use of high energy moisture characteristic to assess soil stability. Australian Journal of Soil Research. 22: 349-356.

10- Demattê J.A.M., Silva M.L.S., Rocha G.C., Carvalho L.A., Formaggio A.R. and Firme L.P. 2005. Variações espectrais em solos submetidos à aplicação de torta de filtro. Revista Brasileira de Ciência do Solo. 29: 317-326.

11- Dexter A. R. 2004. Soil physical quality. Part 1. unsaturated hydraulic conductivity and general conclusions about S-theory. Geoderma. 120:201.

12- Emami H., Astaraee A.R., Mohajerpor M., and Farah Bakhsh A. 2012. The effects of soil conditioners on water retention content at different matric suctions in a saline-sodic soil. Journal of Agroecology. 4(2):104-111. (in Persian).

13- Gee G.W. and Bauder, J.W. 1986. Method of soil analysis. Particle size analysis. In: A. klute (ed). Soil Sci. Soc. Am. 383-411.

14- Genis A., Vulfson L. and Ben-Asher J. 2013. Combating wind erosion of sandy soils and crop damage in the coastal deserts: Wind tunnel experiments. Journal of Aeolian Research. 9:69–73.

15- Glab T. and Kulig B. 2008. Effect of mulch and tillage system on soil porosity under wheat (Triticum aestivum). Journal of Soil & tillage research. 99:169-178.

16- Hanay A., Büyüksönmez F., Kızıloglu F.M. and Canbolat M.Y. 2004. Reclamation of saline-sodic soils with gypsum and MSW compost. Compost Science Utility. 12:175–179.

17- Jamshidsafa M., Investigatin of filter cake as adopted enviromental mulch using for sand dune stabilization in Ahvaz. 2014. University of Agriculture and Natural Resources of Ramin.

18- Khalili Moghadam B. Afyuni,M. Jalalian, A. Abbaspour K. C., and Dehghani A. A. 2011. Estimation Surface Soil Shear Strength by Pedo-Transfer Functions and Soil Spatial Prediction Functions. Journal of Water and Soil. 25(1): 187-195. (in Persian with English abstract).

19- Linsay.W.L. and Norvel W.A. 1978. Development of a DTPA soil test for Zinc, Iron, Manganese and Copper. Soil Science Society of America Journal.42:421-428.

20- Lyles L. and Schrandet R. L. 1971. Wind erodibility as influence by rainfall and salinity. Soil Sci, 114: 367-372.

21- Majdi H. Karimian eghbal M. Karimzade H. R., and Jalalian A. Effect of clay mulches on amount of aeolian dust. 2006. Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resource. 10(3): 137-148. (in Persian).

22- Martins S.I.F.S. and Van Boekel M.A.J.S. 2004. A kinetic model for the glucose/glycine Maillard reaction pathways. Food Chemistry, 90 (1-2): 257-269.

23- Olsen S.R., Cole C.V., Watanabe F.S. and Dean L.A. 1954. Estimation of available phosphorus in soils by extraction with sodium bicarbonate. U.S. Dept. of Agric. Circ. 939p.

24- Refahi H. 1999. Wind Erosion and Control. Tehran University. Press, 320 p.

25- Rezaie S.A. 2009. Comparison between Polylatice polymer and petroleum mulch on seed germination and plant establishment in sand dune fixation. Iranian journal of Range and Desert Reseach. 16(1):124-136. (in Persian with English abstract).

26- Rhoades J. D. 1996. Methods of soil analysis. salinity: Electrical Conductivity and Total Dissolved Solid. Part 3-Chemical Methods. In: sparks, D. L. (Ed). Soil Sci. Soc. Am. Inc. Book series, No. 5, Madison, WI. ISBN: 0-89118-825-8. 417-435.

27- Seyed Dorraji S., Golchin A., and Ahmadi SH. 2010. The Effects of Different Levels of a Superabsorbent Polymer and Soil Salinity on water Holding Capacity with three Textures of Sandy, Loamy and clay. Journal of Water and Soil. 24(2):306-316. (in Persian with English abstract).

28- Taban M. and Movahedi Naeini S. A. R. 2006. Effect of aquasorb and organic compost amendments on soil water retention and evaporation whit different evaporation potentials and soil textures. Communications in Soil Science and Plant Analysis. 37: 2031-2055.

29- Thomas G. W. 1996. Soil pH and soil Acidity. In: sparks, D. L. (Ed). Methods of soil analysis. Part 3- Chemical Methods. Soil Sci. Soc. Am. Inc. Book series, Madison, WI. No. 5. pp: 475-490.

30- Vaccaria G., Tamburinia E., Sgualdinoa G., Urbaniecb K. and Klemes J. 2005. Overview of the environmental problems in beet sugar processing: possible solutions. Journal of Cleaner Production. 13:499-507.

31- Zolfaghari A. A., and Hajabassi M. A. 2009. The effects of land use change on physical properties and water repellency of soils in Lordegan forest and Freidunshar pasture. Journal of Water and Soil. 22(2). (in Persian with English abstract).