اثرات نوع و مقدار نیتروژن و آبیاری بر جذب نیتروژن ذرت علوفه ای و نیترات باقی مانده خاک

آب و خاک

مقاله 11، دوره 29، شماره 6، اسفند 1394، صفحه 1640-1650   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v29i6.35254

نویسندگان

محمدعلی خودشناس^{* 1}؛ جواد قدبیک لو¹؛ مسعود دادیور²

¹مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی

²مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی

چکیده

بهبود مدیریت نیتروژن در رابطه با تولید ذرت رابطه تنگاتنگی با مقدار رطوبت خاک دارد. در این مطالعه اثرات نوع و مقادیر کود نیتروژنی و آب آبیاری بر تولید ذرت علوفه ای مورد بررسی قرار گرفت. این تحقیق بصورت کرتهای دوبار خرد شده با سه تکرار به مدت سه سال در ایستگاه کشاورزی اراک به اجرا در آمد. کرت اصلی شامل دور آبیاری پس از 70 ، 100 و 130 میلیمتر تبخیر تجمعی از تشتک کلاس A و کرت فرعی شامل دو منبع کود اوره و نیترات آمونیم و کرت های فرعی فرعی 5 مقدار نیتروژن (0، 100، 200، 300 و 400 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) بود. نتایج نشان داد که تنش آبی تولید علوفه خشک را در سطح یک درصد، به صورت منفی و معنی دار کاهش داده ولی مقدار نیتروژن در این راستا دارای تاثیر مثبت و معنی دار بود. مقدار نیتروژن در سطح یک درصد بر روی غلظت نیتروژن گیاه، تاثیر مثبت و معنی دار داشت، بطوریکه مقدار آن از 97/0 درصد در تیمار شاهد به 36/1 درصد در تیمار 300 کیلوگرم نیتروژن در هکتار رسید. جذب کل نیتروژن گیاه در شرایط رطوبتی متفاوت به صورت مثبت و معنی دار تحت تاثیر مقدار نیتروژن قرار گرفت. همچنین اثرات متقابل آبیاری، مقدار و منبع نیتروژن در سالهای مختلف، بر نیترات باقیمانده در هر دو عمق 0 تا 30 و 30 تا 60 سانتیمتر در سطح یک درصد مثبت و معنی دار بود. معادلات رگرسیون خطی نشان داد که با افزایش مقدار کود نیتروژن، نیترات باقیمانده در هر دو عمق 30-0 و 60-30 سانتیمتری زیاد شد و با مصرف 400 کیلوگرم نیتروژن در هکتار، این مقدار در عمق های یاد شده به ترتیب به 7/24 و 1/26 میلی گرم در کیلوگرم رسید. بنابراین با در نظر گرفتن راندمان جذب کل نیتروژن، مقدار نیترات باقیمانده در خاک و عملکرد بهینه، مقدار 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار از منبع اوره و آبیاری پس از 100 میلی متر تبخیر برای ذرت علوفه ای در شرایط مشابه این آزمایش ، قابل توصیه می باشد.

کلیدواژه‌ها

ذرت سیلویی؛ تنش آبی؛ نیاز کودی

مراجع

1- Anderson E. L. 1987. Corn root growth and distribution as influenced by tillage fertilization. Agronomy journal. 79: 544-549.

2- Anghinoni I., and Barber S. A. 1988. Corn growth and nitrogen uptake as affected by ammonium placement. Agronomy journal. 80: 799-802.

3- Batchelor W. D. 1998. Role of water stress in yield variability.Available at: http:// www.Ipm. Iastate. Edu/ ipm/ icm. 1998/ 4-9- 1998 yield var. html.

4- Davis j., and Scharf P. 2003. Site-specific nitrogen management for reducing soil residual nitrate. Agricultural research service. USDA.

5- Dwyer L.M., Ma B.L., Gregorich E., and Tollenaar M. 1993. Field maize N levels and relationships to growth and yield. P. 133. In Agronomy abastract. ASA, Madison, WI

6- Gholinezhad E., Aynaband A., Hassanzade Ghorthapeh A., Noormohamadi G. and Bernousi I. 2009. Study of the effect of drought stress on yield, yield components and harvest index of sunflower hybrid iroflor at different levels of nitrogen and plant population.Water and Soil Science.1:27-45. (in Persian with English abstract).

7- Hamidi A., Dabbagh mohammady nasab A. 2001.The effect of various plant density and nitrogen use levels on phenology of two medium- maturity corn (Zea mays L.) hybrids.Iranian Journal of Agriculture Science. Vol.32, No.4. (in Persian with English abstract)

8- Hatfield J., and Prueger j. 2001. Intraction of water and nitrogen in corn production systems.Available at: http://www. nps. Ars. USDA. Gopublications.

9- Imark S., Haman D.Z., and Bastug R. 2000. Determination of crop water stress index for irrigation timing and yield estimation of corn. Agronomy Journal. 92 : 1221-1227.

10- Kucharik C.J., and Brye K.R. 2003. Integrated biosphere simulator (IBIS) yield and nitrate loss predictions for Wisconsin maize recieving varied amounts of nitrogen fertilizer. Journal of Environmental Quality. 32: 247-268.

11- Ma B.L., Dwyer M., and Gregorich E.G. 1999. Siol nitrogen amendment effects on nitrogen uptake and grain yield of Maize. Agronomy Journal. 91: 650-656.

12- Maghtooli M., Chaeichi M.R., Hadadchi Gh.R. 2001. The Effect of Nitrogen Fertilizer and Drought Stress at Different Growth Stage on Quantitative and Qualitative Forage Characteristics of Sorghum. Journal of Agriculture Science and Natural Resources.1:103-113. (in Persian with English abstract).

13- Malakouti M.J and Gheibi, M. N. 2000. Determining the critical limit for nutrients effective upon the soil, plants and fruits.Education and Human Resources Equipment Deputy, Karaj, Iran.

14- Mulvaney R.L., khan S.A., Hoest R.G., and Brown A. 2001. A soil organic nitrogen fraction that reduces the need for nitrogen fertilization. Soil Science Society of America Journal. 65: 1164-1172.

15- Mustafa M. A., and Abdolmajid E. 1982. Inter relation ships of irrigation frequency, urea nitrogen and gypsum on forage sorghum growth on a saline sodic clay soil. Agronomy Journal. 74: 447-450.

16- Nabavi, S. M., and Mazaheri, D. 1998. Effect of N rate on intercropping corn and soybean.Iranian Journal of Agricultural Sciences. 29: 455-467. (in Persian with English abstract)

17- Olfati M. 2000. Effect of Nitrogen, Phosphoruse and Potassium Levels on Corn Production in Bakhtaran.Jornal of Soil and Water. 7: 35-46.

18- Onken A.B., Matheson R.L., and Nesmith D.M. 1985. Fertilizer nitrogen and residual nitrate-nitrogen effects on irrigated corn yield. Soil Science Society of America Journal. 49: 134-139.

19- Reeves D.W., and Touchton J.T. 1986. Subsoiling for nitrogen applications to corn grown in a conservation tillage system. Agronomy Journal. 78: 921-926.

20- Russelle M.P., Hauck R.D., and Olson R.A. 1983. Nitrogen accumulation rates of irrigated maize. Agronomy Journal. 75: 593 – 598.

21- Sexten B.T., Moncrief J.F., Rosen C.J., Gupta S.C., and Cheng H.H. 1996. Optimizing nitrogen and irrigation inputs for corn based on nitrate leaching and yield on a coarse – textured soil. Journal of Environmental Quality. 25: 983-992.

22- Singh.J.P. 1988. A rapid method for determination of nitrate in soil and plant extract.Plant and soil. 110: 137-139.

23- Tarighaleslami M., Zarghami R., Mashhadi Akbar Boojar M., and Oveysi M. 2012. Effects of Drought Stress and Different Nitrogen Levels on Morphological Traits of Proline in Leaf and Protein of Corn Seed (Zea mays L.).Am-Euras. Journal of Agricultural and Environmental Science. 12(1): 49-56.

24- Thomson P. 2002. Drought and heat stress effects on corn Yield potential.Available at: http://www.seedtoday.com.

25- Tisdal S. L., Nelson W. L., and Beaton j. D. 1985. Soil. 4 th ed., Mcmillan Publishing co., New ork, NY. fertility and fertilizers