بررسی تمرکز زمانی و روند بارش زمستانی ایستگاه های مرزی ایران طی نیم قرن اخیر

آب و خاک

مقاله 4، دوره 30، شماره 4 - شماره پیاپی 48، مهر 1395، صفحه 1309-1321   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v30i4.45639

نویسندگان

کیوان خلیلی¹؛ محمد ناظری تهرودی²؛ رسول میرعباسی نجف آبادی³؛ فرشاد احمدی^{* 4}

¹دانشگاه ارومیه

²دانشگاه بیرجند

³دانشگاه شهر کرد

⁴دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

جنبه های مختلف پدیده بارندگی به عنوان یکی از مهم ترین عوامل هواشناسی که به صورت مستقیم، دسترسی به منابع آب را تحت تأثیر قرار می دهد از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این مطالعه شاخص تمرکز زمانی بارش (PCI) با استفاده از داده های بارش ماهانه ایستگاه های سینوپتیک مرزی ایران در دوره آماری 2010- 1961 محاسبه و روند تغییرات آن مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت بررسی دقیق تر تغییرات PCI، دوره آماری مورد نظر به دو زیربازه 25 ساله تقسیم گردید. نتایج حاصله نشان داد که شاخص PCI در مناطق جنوبی کشور، شامل ایستگاه های بندرعباس، زاهدان، بیرجند، بوشهر و اهواز نشان دهنده وجود بی نظمی زیاد و پراکندگی بالا در ریزش های جوی بوده و در هیچ یک از ایستگاه های مورد مطالعه، تمرکز زمانی یکنواخت (PCI

کلیدواژه‌ها

ایران؛ شاخص تراکم بارش؛ روند؛ زمستان؛ من– کندال

مراجع

1- Adegun O., Balogun I., and Adeaga O. 2012. Precipitation Concentration Changes in Owerri and Enugu. Hydrology for Disaster Management, Special Publication of the Nigerian Association of Hydrological Sciences, 391- 383.

2- Alijani B., O’Brien J., and Yarnal B. 2008. Spatial analysis of precipitation intensity and concentration in Iran. Theoretical and Applied Climatology, 94: 107- 124.

3- Asakereh H., and Razmi R. 2012. Analysis of annual precipitation changes in Northwest of Iran. Geography and Environmental Planning, 23(3): 147- 162. (In Persian with English abstract).

4- Chen j., Wu X., Finlayson B., Webber M., Wei T., and Li M. 2014. Variability and trend in the hydrology of the Yangtze River, China: Annual precipitation and runoff. Journal of Hydrology, 513: 403- 412.

5- Dinpashoh Y., Mirabbasi R., Jhajharia D., Zare Abianeh H., and Mostafaeipour A. 2014. Effect of short term and long-term persistence on identification of temporal trends. Journal of Hydrologic Engineering, 19(3): 617- 625.

6- Duhan D., and Pandy A. 2013. Statistical analysis of long term spatial and temporal trends of precipitation during 1901–2002 at Madhya Pradesh, India. Atmospheric Research, 122: 136- 149.

7- Gozzini B., Bartolini G., and Torrigiani T. 2012. Precipitation concentration patterns in Tuscany (central Italy) 1955-2010. European Annual Meetings, 9: 339/ 9th ECAC.

8- Hamed K.H., and Rao A.R. 1998. A modified Mann–Kendall trend test for autocorrelated data. Journal of Hydrology, 204: 182– 196.

9- Hirsch R.M., Slack J.R., and Smith R.A. 1982. Techniques of trend analysis for monthly water quality data. Water Resources Research, 18(1): 107- 121.

10- Jain S.K., Kumar V., and Saharia M. 2013. Analysis of rainfall and temperature trends in northeast India. International Journal of Climatology, 33: 968- 978.

11- Jiang T., Su B., and Hartmann H. 2007. Temporal and spatial trends of precipitation and River flow in the Yangtze River basin, 1961-2000. Geomorphology, 85: 143- 154.

12- Kendall MG. 1975. Rank Correlation Measures, Charles Griffin, London.

13- Khalili K., Nazeri Tahrudi M., and Khanmohammadi N. 2014. Trend Analysis of Precipitation in Recent Two Decade over Iran. Journal of Applied Environmental and Biological Science. 4(1s) 5-10.

14- Khalili, K., Nazeri Tahoudi, M., Mirabbasi, R., and Ahmadi, F. 2015. Investigation of spatial and temporal variability of precipitation in Iran over the last half century. Stochastic Environmental Research and Risk Assessment, 1-17, Doi: 10.1007/s00477-015-1095-4

15- Kumar S., Merwade V., Kam J., and Thurner K. 2009. Stream flow trends in Indiana: Effects of long term persistence, precipitation and subsurface drains. Journal of Hydrology, 374: 171- 183.

16- Luis Mde., Gonz´alez-Hidalgo J.C., Brunetti M., and Longares L.A. 2011. Precipitation concentration changes in Spain 1946–2005. Natural Hazards and Earth System Sciences, 11: 1259– 1265.

17- Mann HB. 1945. Nonparametric test against trend. Econometrica, 13: 245- 259.

18- Mirabbasi R., and Dinpashoh Y. 2012. Trend analysis of precipitation of NW of Iran over the past half of the century. Journal of Irrigation Science and Engineering, 35(4): 59- 73. (In Persian with English abstract).

19- Oliver JE. 1980. Monthly precipitation distribution: a comparative index. The Professional Geographer, 32: 300–309.

20- Pal Al-Tabbaa A. 2009. Trends in seasonal precipitation extremes—an indicator of ‘climate change’ in Kerala, India. Journal of Hydrology, 367: 62– 69.

21- Saboohi R., Soltani S., and khodagholi M. 2012. Trend analysis of temperature parameters in Iran. Theoretical and Applied Climatology, 109: 529– 547.

22- Tabari H., Marofi S., Aeini A., Talaee P.H., and Mohammadi K. 2010. Trend analysis of reference evapotranspiration in the western half of Iran. Agricultural and Forest Meteorology, 151(2): 128- 136.

23- Vali M., Shanti sree K., and Iyyanki V.M.K. 2013. Analysis of precipitation concentration index and rainfall prediction in various agro-climatic zones of Andhra Pradesh, India. International research journal of environment Sciences, 2(5): 53- 61.

24- Yang X.L., Xu L.R., Li C.h., Hu J., and Xia X.H. 2012. Trends in temperature and precipitation in the Zhangweinan River basin during last 53 years. Procedia Environmental Sciences, 13: 1966- 1774.