تأثیر عمق جایگذاری نوار آبیاری و میزان آب کاربردی بر عملکرد و بهره‌وری آب سیب زمینی در دشت دهگلان

آب و خاک

مقاله 11، دوره 30، شماره 5 - شماره پیاپی 49، آذر 1395، صفحه 1394-1402   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i0.45453

نویسندگان

زینب فتحی تیلکو؛ پرویز فتحی^* ؛ فرزاد حسین پناهی

دانشگاه کردستان

چکیده

بحران آب یکی از مسائل اساسی در مناطق خشک و نیمه خشک مانند ایران است. در این مناطق توجه به افزایش بهره‌وری آب در بخش کشاورزی ضرورتی اجتناب‌ناپذیر محسوب می‌شود. با استفاده از روش‌های نوین آبیاری نظیر آبیاری قطره‌ای نواری و نیز کاربرد استراتژی‌های آبیاری همچون کم‌آبیاری می‌توان بهره‌وری آب را افزایش داد. هدف از تحقیق حاضر بررسی تأثیر عمق جایگذاری نوار آبیاری قطره‌ای و سطح آب آبیاری بر عملکرد و بهره‌وری آب آبیاری محصول سیب‌زمینی (رقم آگریا) در دشت دهگلان، استان کردستان می‌باشد. آزمایش‌های مزرعه‌ای این ‌تحقیق در قالب کرت‌های خرد شده بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار انجام شد. کرت‌های اصلی و فرعی این طرح، به ترتیب، شامل سطح آب آبیاری ( 100،80،60و 120 درصد نیاز آبی گیاه ) و عمق جایگذاری نوار آبیاری قطره ای (0، 5، 10 و 15 سانتی متر) بود. نتایج نشان داد که اثر عمق آب آبیاری و عمق جایگذاری نوار آبیاری قطره‌ای بر عملکرد و بهره‌وری آب در سطح آماری یک درصد معنی دار می‌باشد. بیشترین عملکرد و بهره‌وری آب آبیاری به ترتیب مربوط به تیمارهای آبی 120 درصد و 60 درصد نیاز آبی گیاه می‌باشد. نتایج همچنین نشان داد که عمق جایگذاری نوار آبیاری برابر 15 سانتی‌متر، بهترین عمق جایگذاری نوار در شرایط استفاده از سیستم آبیاری قطره‌ای نواری در دشت دهگلان می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

آبیاری میکرو؛ بحران آب؛ کارایی مصرف آب؛ کم آبیاری

مراجع

1. Akhavan S., Mosavi S. F., Mostafazadefard B., and ghadami firozeabadi A. 2007. Assess tape and furrow irrigation on yield and water use efficiency in agriculture potato. Science and Technology of agriculture and Natural Resource, 41: 15-27. (In Persian)

2. Allen R., Pereira L. A., Raes D., and Smith M. 1998. FAO Irrigation and Drainage Paper No. 56. FAO, Rome, Italy.

3. Anonymous. 2012. The results of the inventory of agriculture crops, Statistics information of Agriculture Organization, Kurdistan province.

4. Badr M.A., Abou Hussein S.D., El-Tohamy W.A., and Gruda N. 2010. Efficiency of Subsurface Drip Irrigation for Potato Production under Different Dry Stress Conditions. Gesunde Pflanzen, 62: 63-70.

5. Baghani J., Alizadeh A., and Faridhosseini A. 2012. The Effect of Surface and Subsurface Drip Irrigation on Quantity and Quality Potato. Iranian Journal of lrrigation and drainage, 3(6): 238-244. (in Persian with English abstract)

6. Cantore V., Wassar F., Yamaç S.S., Sellami M.H., Albrizio R., Stellacci A.M., and Todorovic M. 2014. Yield and water use efficiency of early potato grown under different irrigation regimes. International Journal of Plant Production, 8(3): 409-428.

7. Doorenbos J., and Pruitt W.O. 1977. Guidelines for predicting crop water requirements. FAO Irrigation and Drainage. Paper No. 24, FAO, Italy, Rome.

8. El Mokh F., Nagaz K., Masmoudi M.M., and Mechlia, N. B. 2015. Yield and water productivity of drip-irrigated potato under differentNitrogen levels and irrigation regime with saline water in arid tunisia. American Journal of Plant Sciences, 6: 501-510.

9. Fathi P., and Soltani M. 2012. Optimization of water use efficiency and yield in potato using marginal analysis theory. Soil and Water Resources Conservation, 2(2): 85-93. (in Persian with English abstract)

10. Fathi P. 2014. Optimization of water use efficiency and nitrogen potato crop in Dehgolan plain using elasticity index. The final report of the research project, faculty of agriculture, university of kurdistan. (In Persian)

11. Fabeiro C., Martin de Santa Olalla F., and de Juan J.A. 2001. Yield and size of deficit irrigated potatoes. Agricultural Water Management, 48: 255-266.

12. Ghaemi A.A., and Mehdi hossin abadi Z. 2003. Review of the water resources and pressurized irrigation. P. 9-20. Proceedings of the 3th Conference regional Committee on irrigation and drainage Khuzestan, Ahvaz, Iran. (In Persian)

13. Hiekal H.A.M. 2009. Maximizing water use efficiency with subsurface drip irrigation system. Misr Journal of Agricultural Engineering, 26(1): 132-148.

14. Kashyap P.S., and Panda R.K. 2003.Effect of irrigation scheduling on potato crop components under water stressed conditions. Agricultural Water Management, 59(1): 49–66.

15. Montajabi N., and Vaziri J. 2004. Effects of irrigation on the yield and water use efficiency of wheat in golpaygan. Water and Soil Science, 18(1): 56-62. (In Persian)

16. Mosavifazl H., and Faeznia, F. 2003. p. 273-294. Effect of water and nitrogen fertilizer on the quantity and quality of potatoes. Proceedings of the 11th Conference of the Iranian National Committee on Irrigation and Drainage, 23-24 December. 2003. Tehran, Iran. (In Persian)

17. Najafi P. 2006. Effect of using sub-surface drip irrigation to increasing WUE in irrigation of some crops. Pajouhesh and Sazandegi, 73: 156-162. (in Persian with English abstract)

18. Patel N., and Rajput T.B.S. 2007. Effect of drip tape placement depth and irrigation level on yield of potato. Agricultural Water Manage, 88(1-3): 209-223.

19. Romero P., Botia P., and Garcia F. 2004. Effects regulated deficit irrigation under subsurface drip irrigation conditions on water relations of mature almond trees. Plant Soil, 260:155–168.

20. Selim E.M., Mosa A.A., and El-Ghamry A.M. 2009. Evaluation of humic substances fertigation through surface and subsurface drip irrigation systems on potato grown under Egyptian sandy soil conditions. Agricultural Water Management, 96:1218–1222.

21. Smith M. 1992. CROPWAT, a computer program for irrigation planning and management. FAO irrigation and Drainage Paper No. 26. FAO. Italy. Rome.

22. Thompson T.L., and Doerge T.A. 1996. Nitrogen and water interactions in subsurface trickle irrigated leaf lettuce II. Agronomic, economic, and environmental outcomes. Soil Science Society of America Journal, 60: 168–173.

23. Yuan B.Z., Nishiyama S., and Kang Y. 2003. Effect of different irrigation regimes on the growth and yield of drip-irrigated potato. Agricultural Water Manage, 63(3): 153-167.