تأثیر قارچ کش کربوکسین تیرام بر روابط همیاری گونه های آزوسپیریلوم با گندم رقم چمران

آب و خاک

مقاله 3، دوره 30، شماره 6 - شماره پیاپی 50، بهمن 1395، صفحه 1941-1953   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v30i6.33522

نویسندگان

فرهاد رجالی^* ؛ اشرف اسمعیلی زاد؛ کبری ثقفی؛ ویدا همتی

مؤسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

چکیده

از مهمترین انواع باکتری های ریزوسفری محرک رشد گیاه، جنس آزوسپیریلوم می باشد. این باکتری ها از طریق مکانیسم های مختلف از جمله تولید هورمون های محرک رشد و افزایش سطح جذب ریشه و همچنین افزایش مقاومت گیاه به بیمارگرهای خاکزی موجب افزایش رشد و عملکرد گیاه میزبان می گردند. با انجام یک آزمون گلخانه ای، تأثیر قارچ کش کربوکسین تیرام در دو سطح مصرف (با غلظت 2 در هزار) و عدم مصرف بر همیاری پنج گونه آزوسپیریلوم (A.brasilense، A.lipoferum، A.halopraeferense، A.irakense، A.sp) در دو فرمولاسیون مایه تلقیح پودری و مایه تلقیح مایع، به طور جداگانه بر برخی شاخص های رشد گیاه گندم رقم چمران مورد بررسی قرار گرفت. اثر متقابل فرمولاسیون باکتری در قارچ کش اثر معنی داری را بر تعداد پنجه، فاصله میانگره ای، طول برگ پرچم، تعداد دانه در خوشه، وزن دانه در خوشه، وزن خشک اندام هوایی در سطح احتمال 1 درصد، و بر وزن تر اندام هوایی در سطح احتمال 5 درصد داشته است. در تیمارهای استفاده از قارچ کش، فاصله میانگره ای و وزن خشک اندام هوایی تحت تأثیر به کارگیریA. lipoferum با فرمولاسیون پودری بیشترین درصد افزایش ( به ترتیب %24/47 و %729/31) را نسبت به تیمار شاهد تلقیح نشده داشتند. طول برگ پرچم و وزن دانه در خوشه در تیمار به کارگیری A. halopraeferense با فرمولاسیون مایع بیشترین درصد افزایش ( به ترتیب %36/265 و %619/77 ) و تعداد دانه در خوشه و وزن تر اندام هوایی در تیمار به کارگیری A. halopraeferense پودری بیشترین درصد افزایش (به ترتیب %7/21 و %48/7) را نسبت به تیمار شاهد تلقیح نشده نشان دادند. در مجموع به کارگیری باکتری A.lipoferum و باکتری A.halopraeferense با هر دو فرمولاسیون پودری و مایع، سازگاری بالایی را با قارچ کش کربوکسین تیرام، در بروز تمامی صفات مورد مطالعه این بحث (به خصوص صفات عملکردی مهم مانند تعداد پنجه، وزن دانه در خوشه و وزن خشک اندام هوایی) از خود نشان دادند.

کلیدواژه‌ها

آزوسپیریلوم؛ فرمولاسیون مایه تلقیح؛ قارچ کش کربوکسین تیرام؛ گندم

مراجع

1- Ali Ehyayee M., and Behbahani Zadeh A. 1994. Description of soil chemical analysis methods. Soil and Water Research Institute. Vol. 893. 128p. (in Persian)

2- Bashan Y., Harrison K. and Witimoyer R. E. 1990. Enhanced growth of wheat and soybean plants inoculated with Azospirillum brasilense of mineral uptake. Applied and Environmental Microbiology. 56: 769-775.

3- Bertholet J., and Clark W. 1985. Effect of trifluralin and metribuzin on faba bean growth, development and symbiotic nitrogen fixation. Canadian Journal of Plant Sciences. 65:9-20.

4- Casida J. E. 2009. Pest toxicology: the primary mechanisms of pesticide action. Chemical Research in Toxicology. 22(4): 609-619.

5- Dobereiner J., and Day J. M. 1976. Associative symbiosis in tropical grasses: characterization of microorganisms and dinitrogen fixing sites. In Proceedings of the First International Symposium on Nitrogen Fixation. Edited by W.E. Newton and C.J. Nyman.Washington State University Press, Pullman, Wash. pp. 518.538.

6- Ebhin Masto R., Chhonkar P. K., Singh D., and Patra A. K. 2006. Changes in soil biological and biochemical characteristics in a long-term field trial on a sub-tropical inceptisoil. Soil Biology and Biochemistry. 38: 1577-1582.

7- http://damoonagri.persianblog.ir

8- Kalia A, and Gupta R. P. 2004. Disruption of soil foodweb by pesticides. Indian Journal of Ecology. 31(2):85-92.

9- Kloepper J. W., Lifshitz R., and Zablotwicz R. M. 1989. Free living inocula for enhancing crop producing. Trends in Biotechnology. 7: 39-43.

10- Lucy M., Reed E., and Glick B. R. 2004. Application of free living plant growth-promoting rhizobacteria. Antonie van Leeuwenhoek International Journal of General and Molecular Microbiology. 86: 1–25.

11- Lynch J. M. 2002. Resilience of the rhizosphere to anthropogenic disturbance. Biodegradation. 13: 21-27.

12- Magalhaes F. M., Baldani J. I., Souto S. M., Kuykendall J. R., and Dobereine J. 1983. A new acid-tolerant Azospirillum species. The Brazilian Academy of Sciences. 55: 417-430.

13- Mano D. M. S., Buff K., Clausen E., and Langenbach T. 1996. Bioaccumulation and enhanced persistente of the acaricide dicofol by Azospirillum lipoferum. Chemosphere. 33: 1609-1619.

14- Mubben F. 2004. Biochemical and molecular approaches to study the effect of pesticides (Fungicide) on root-associated bacteria in wheat. PhD. thesis, Faculty of Science, The University of Agriculture Faisalabad, Pakistan.

15- Mubeen F., Aslam A., Sheikh M. A., Iqbal T., Malik S., Hameed K. A., Hafeez F. Y. 2006. Response of wheat yield under combined use of fungicides and biofertilizer. . International Journal of Agricultural and Biology. 8:580–582.

16- Okan Y., and Labandera-Gonzalez C. A. 1994. Agronomic applications of Azospirillum: anevaluation of 20 years worldwide field inoculation. Soil Biology and Biochemistry. 26: 1591-1601.

17- Piotrowska-Seget Z., Engel R., Nowak E., and Kozdroj J. 2008. Successive soil treatment with Captan or oxytetracycline affects non-target microorganisms. World Journal of Microbiology and Biotechnology. 24: 2843-2848.

18- Saleh Rastin N. 1999. Biological fertilizers, Soil and Water science journal. 12: 1-36. (in Persian with English abstract)

19- Tilak K. V. B. R., Ranganayaki N., Pal K. K., De R., Saxena A. K., Shekhar Nautiyal C., Tripathi A. K., and Johri B. N. 2005. Diversity of plant growth and soil health supporting bacteria. Current Science. 89:136-150.

20- Wu S. C., Cao Z. H., Li Z. G., Cheung K. C., and Wong M. H. 2005. Effects of biofertilizer containing N-fixer, P and K solubilizers and AM fungi on maize growth: a greenhouse trial. Geoderma. 125:155-166.