مطالعه تطبیقی تبعات پدیده انسو (النینو، لانینا) بر دما و بارش مشهد

آب و خاک

مقاله 9، دوره 30، شماره 6 - شماره پیاپی 50، بهمن 1395، صفحه 2101-2114   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v30i6.56536

نویسندگان

وجیهه محمدی ثابت^{* 1}؛ محمد موسوی بایگی¹؛ حجت رضائی پژند²

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²آزاد اسلامی مشهد

چکیده

نوسانات جنوبی پدیده‏ای بزرگ مقیاس است که وضعیت نرمال الاکلنگی فشار هوا را در دو طرف اقیانوس آرام تغییر می‏دهد. این جریان شرایط عادی را بر هم زده و در الگوی بارش و دمای منطقه و سایر مناطق جهان تغییراتی ایجاد می‏کند. این پژوهش میزان تأثیرگذاری انسو را بر دما و بارش مشهد بررسی می‏کند. شدت پدیده انسو با شاخصی به نام شاخص انسو شناخته می‏شود. این شاخص معادل آنومالی (انحراف از میانگین، به‏هنجار) دمای سطح آب در اقیانوس آرام است. آمار طولانی مدت بارش (2016-1893) و دمای مشهد (2016-1885) برای هم سنگ‏شدن با شاخص انسو به ترتیب استاندارد و آنومالی (انحراف از میانگین) شدند. بارش مشهد بی‏روند، اما دما روند غیرخطی دارد (آزمون دیکی فولر، همبستگی سامانه خاکستری) که حذف روند انجام شده است. دما و بارش ماهانه مشهد با مقادیر حدی شاخص انسو در دوره‏های رخداد این پدیده مقایسه شده‏اند. علاوه بر این، همبستگی و همبستگی متقابل بین شاخص انسو- بارش و انسو- دما برای دوره‏های وقوع محاسبه شده است. نتایج تحلیل النینوهای شدید نشان داد که افزایش بارش ماهانه با تأخیر 3 تا 5 ماه و افزایش دما 1 تا 4 ماه وجود دارد. نتایج تحلیل لانیناهای شدید نشان داد که کاهش بارش ماهانه با تأخیر صفر تا 4 ماه و کاهش دما با تأخیر 2 تا 5 ماه وجود دارد. همچنین زمانی که شاخص انسو در بازه (1+,1-) قرار دارد، هماهنگی مشخصی با بارش و دمای مشهد ندارد.

کلیدواژه‌ها

النینو؛ بارش؛ دما؛ لانینا؛ مشهد

مراجع

1- Cordery I., and Opoku-Ankomah Y. 1994. Temporal variation of relations between sea surface, temperature and new south Wale rainfall. Aust. Met. 43:73-80.

2- Frederiksen C. S., and Balgovind R. C. 1994. The influence of the Indian ocean Indonesian SST gradient on the Australian winter rainfall and circulation in an Atmospheric GCM, Q. J. R. Meteorol. Soc, 120: 923- 952.

3- Friedman J. H. 1991. Multivariate Adaptive Regression Splines. The Annals of Statistics, 19(1): 1-67.

4- Farzandi M., Rezaee Pazhand H., and Seyyednejad N. 2014. Determine thechange point of annual temperature of Mashhad by using dependency gray system model foranalyzing the Mashhad heat island. Journal of environmental hazards, 4:49-59.)in Persian(

5- Farzandi M., Rezaee Pazhand H., and Seyyednejad N. 2014. Restoration and expansion of Statistics monthly temperature of 127Mashhad. Journal of Climatology, Fifth year, no 17, 18:123-135.

6- Farzandi M., and Seyyednejad N., Rezaee Pazhand H., and Faridhosseini A. 2016. The application of adaptive Arc Mars and spline regression to study nonlinear pattern in annual temperature in cities of Iran. 2nd International Conference of search in Engineering, Science and Technology. United Arab Emirates Dubai.

7- Hastie T., Tibshirani R., and Friedman J. 2009. The Elements of Statistical Learning Data Mining, Inference, and Prediction. Second Edition, Springer Series in Statistics.Stanford, California (in Persian).

8- Hazrati Sh., Abrishamchi A., Tachrishi M. 2004. First National Congress of Civil Engineering.

9- Mofidi Abbas. 2004. The El Nino and Southern Oscillation. Journal of Teaching Geography, 68:15-20. (in Persian)

10- Masoudi Sh., Marofi S., Sabziparvar A.A., and Tanian S. 2009."Second National Conference on Management of Irrigation and Drainage Networks.Ahwaz.

11- Nazemosadat S.M.J. 1999. The effect of the El Nino - Southern Oscillation (ENSO) on autumnrainfall in Iran.The second regional conference on climate change, Tehran, Iran Meteorological Organization, the National Center for climatology.

12- Nazemosadat M. J. 2001. Application of Elnino-southern oscillation indexintegrated method for investigation of the influence of this event on the drought and winter excess rainfall at the Fars and Khuzestan provinces. Proceedings of crop insurance, security and investment conference.

13- Nazemosadat M. J., Rahimi M., and Keshavarzi A.R. 2006. Assessing the impact of El Nino Southern Oscillation phenomenon on the yield and Hydrological drought (wet) year on important rivers in Fars province.Iran Agricultural Sciences, 37(2): 361-369.(in persian)

14- Priestley C.H. B., and Truup A.J. 1966. Droughts wet period and their association with Sea surface Temperature. Australian J. of Science. 29: 76-57.

15- Salau O., Fasuba A., Kelvin A., Adaskin G., and Fatigun A. 2016. Effect of changes in ENSO on seasonal Mean temperature and rainfall in Nigeria. Climate science Journal. 4 (1): 5-17.

16- Troup A.J. 1965. The Southern Oscillation. Q.J.R. Meteorol Soc.91:490-506.