تعیین حد بهینه عناصر غذایی و ارزیابی وضعیت تعادل تغذیه ای باغ های لیمو رقم لیسبون و نارنگی رقم پرل شهرستان دزفول با استفاده از روش DRIS

آب و خاک

مقاله 4، دوره 31، شماره 2 - شماره پیاپی 52، خرداد 1396، صفحه 570-580   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v31i2.54534

نویسندگان

سلمان میرزایی¹؛ میرحسن رسولی صدقیانی^{* 2}؛ ناصر میران²

¹دانشگاه شهرکرد

²دانشگاه ارومیه

چکیده

تغذیه متعادل یکی از عوامل مهم در افزایش عملکرد و بهبود کیفیت در محصولات باغی به ویژه مرکبات است. هدف از این پژوهش، تعیین حد بهینه عناصر غذایی و ارزیابی وضعیت تعادل تغذیه‌ای باغ‌های لیمو لیسبون و نارنگی پرل شهرستان دزفول بود. بدین منظور، به صورت تصادفی 30 باغ لیمو لیسبون و 30 باغ نارنگی پرل انتخاب و نمونه‌های برگ در اواخر شهریور ماه 1394 از برگ‌های غیربارده همان سال به صورت مرکب برداشت شد. باغ‌ها به دو گروه با عملکرد زیاد و کم تقسیم شدند. همه فرم‌های بیان و واریانس آنها در دو گروه و نسبت واریانس گروه عملکرد کم به زیاد در هر دو نوع باغ محاسبه گردید. سپس با استفاده از فرمول‌های کالیبراسیون دریس، شاخص‌های دریس برای عناصر غذایی در باغ‌های با عملکرد کم تعیین و شاخص تعادل غذایی (NBI) نیز محاسبه گردید. نتایج نشان داد که برای باغ‌های لیمو لیسبون مقدار بهینه عناصر غذایی پر مصرف N، P، K، Ca و Mg به ترتیب 97/2، 11/0، 85/1، 88/3 و 17/0 درصد و عناصر کم مصرف Fe، Zn، Mn، Cu و B به ترتیب 5/200، 9/24، 9/23، 8/68 و 9/32 میلی‌گرم بر کیلوگرم و برای نارنگی پرل نیز مقدار بهینه غلظت عناصر غذایی پر مصرف N، P، K، Ca و Mg به ترتیب 97/2، 09/0، 57/1، 44/3 و 34/0 درصد و عناصر کم مصرف Fe، Zn، Mn، Cu و B به به ترتیب 2/167، 7/32، 1/26، 0/28 و 4/48 میلی‌گرم بر کیلوگرم به دست آمد. در مجموع بر اساس شاخص‌های DRIS ترتیب اولویت بندی عناصر غذایی برای باغ‌های لیمو لیسبون به صورت Fe>N>B>K>Mn>Ca>Mg=P>Cu>Zn و برای نارگی پرل به صورت B>Fe>K>Cu>N>Ca>Mg>Mn>Zn>P بود. شاخص تعادل تغذیه‌ای در کلیه باغ‌های با عملکرد پایین بالاتر از صفر بود که بیان‌گر عدم تعادل تغذیه‌ای در این باغ‌ها است.

کلیدواژه‌ها

حد بحرانی؛ عملکرد؛ مرکبات؛ نرم

مراجع

1- Alloway B.J. 2008. Zinc in soils and crop nutrition. The second edition, published by IZA and IFA Brussels, Belgium and Paris, France, 137p.

2- Baldock J.O., and Schulte E.E. 1996. Plant analysis with standardized scores combined with DRIS and Sufficiency ranges approaches incorn. Agronomy. J, 88: 448-456.

3- Beaufils E.R. 1973. Diagnosis and recommendation integrated system (DRIS). Pietermaritizburg: University of Natal,.132 p. (Soil Science Bulletin, 1).

4- Bhargava B.S., and Chadha K.L. 1988. Developing leaf nutrient guide in fruit crops. Fertilizer News, 33: 21-29.

5- Daryashenas A., and Rastagar H. 2002. Determination of the nutrient norms for citrus in southern Iran with DRIS approach. Soil and Water Research Institute,technical publication No. 1132, Tehran, Iran, 26p. (In Persian)

6- Emami P., Dordipour E., and Daryashenas A.M. 2013. Evaluation of nutritional balance through DRIS methodin peach orchards of Golestan Province. J. of Water and Soil Conservation. 20(2): 161-177.(In Persian with English abstract)

7- Emami A. 1996. Methods of plant analysis. Soil and Water Research Institute, technical publication No. 982, Tehran, Iran, 128p. (In Persian)

8- Esmaeli M., Golchin A., and Doroudi M.S. 2000.Determination of the nutrient norms for apple with DRIS method. Iranian journal of soil and water sciences, 12: 8. 22-29.

9- Filho F.A.A.M. 2004. DRIS: concepts and applications on nutritional diagnosis in fruit crops. Sci. Agric, 61(5): 550-560.

10- Goudarzi K., and Hosseinifarahi M. 2008. Evaluation of nutritional balance in vineyards of Kohgiluyeh and Boyerahmad Province via DRIS method. Iran. J. Hort. Sci. and Technol, 9: 1. 45-58. (In Persian)

11- Heshmati Rafsanjani M., and Malakouti M.J. 1998. Determination of DRIS pre norms for 9 nutrients in pistachio leaf. Iran. J. Agric. Sci, 29: 2. 345-351. (In Persian with English abstract)

12- Hundal H.S., Singh D., and Brar J.S. 2005. Diagnosis and recommendation integratedsystem for monitoring nutrient status of mango trees in Submountainous area of Punjab, India. Commun. Soil Sci. Plant Anal, 36: 2085-2099.

13- Letzsch W.S., and Sumner M.E. 1984. Effect of population size and yield level in selectionof Diagnosis and Recommendation Integrated System (DRIS) norms. Commun. Soil Sci. Plant Anal, 15: 997-1006.

14- Malakouti M.J., and Gheibi M.N. 1997. Determination of nutrients critical level for strategic crops and correct fertilizer recommendation in the country. Publication of agricultural education, Soil and Water Research Institute, technical publication No. 11, Karaj, Iran, 56p. (In Persian)

15- Malakouti M.J. 1997. Diagnosis integrated systemand optimum use ofchemical fertilizers. TarbiatModarres University Press, Tehran, Iran. (In Persian)

16- Malakouti M.J. 2004. Sustainable agriculture and increasing yield with optimizing of fertilizer application in Iran. Sana Press, Tehran, Iran. (In Persian)

17- Malakouti M.J., and Tehrani M.M. 2005. Effect of micronutrients on the yield and quality of agriculture products” Micro-Nutrients with Macro effects”. TarbiatModarres University Press. (In Persian)

18- MouraoFilho F.A.A. 2004. DRIS: Concepts and applications on nutritional diagnosis infruit crops. Scientia Agricola, 61: 550-560

19- Pearson R.C., and Goheen A.C. 1998. Compendium of Grape Diseases. 4th Edition. The American Phytopathological Society, USA.

20- Poorgholamreza H., and Malakouti M.J. 1995. Determining DRIS norms and fertilizer recommendation for mulberry trees in Guilan province. Soil and water research institute, Tehran, Iran. (In Persian)

21- Regar K.L., and Singh, Y.V. 2014. Fertilizer recommendation based on soil testing for the targeted yield of rice in Eastern Plain Zone of Utter Pradesh. The Bioscan, 9(2): 531-534.

22- Sajjadi A. 1996. Nutrients balance levels for sugar beet with DRIS approach. Technical issue No. 984. Soil and water research institute, Tehran, Iran, 40p.(In Persian)

23- Sharma J., Shikhamany S.D., Singh R.K., and Raghupathi H.B. 2005. Diagnosis ofnutrient imbalance in Thompson seedless grape grafted on Dog Ridge rootstock byDRIS. Commun. Soil Sci. Plant Anal, 36: 2823-2838.

24- Silveria C.P., NachtigallG.R., and Monteiro F.A. 2005. Norms for the diagnosis andrecommendation integrated system for signal grass. Sci. Agric, 62: 513-519.

25- Sumner M.E. 1979. Intevrpretation of foliar analysis for diagnostic purposes. Agron. J, 71: 343-348.

26- Sumner M.E.1997. Application of Beaufils diagnosis indices to corn data published in literature irrespective of age and condition. Plant soil, 46: 359-363.

27- Tadaion M.S., and Rastegar H. 2002. Determination of the nutrient norms for sweet lime trees in Fars province by DRIS. Journal of Iran Horticultural Science and Technology, 6(1): 39-50. (In Persian with English abstract)

28- Walworth J.L., and Sumner M.E. 1987. The Diagnosis and Recommendation Integrated System (DRIS). Advances in Soil Science, 6: 149-188.