مطالعات میکرومورفولوژی و مینرالوگرافی نوری خاک مرداب جنگلی سوته در استان گلستان

آب و خاک

مقاله 1، دوره 31، شماره 3 - شماره پیاپی 53، شهریور 1396، صفحه 863-873   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v31i3.55119

نویسندگان

تیمور اسلام کیش^* ؛ میلاد کردی

دانشگاه صنعتی امیرکبیر

چکیده

در این مطالعه به بررسی ویژگی‌های میکرومورفولوژیکی و مینرالوگرافی نوری نمونه‌های خاک حاصل از مرداب سوته در استان گلستان پرداخته‌شده است. در این مطالعه، مرداب جنگلی سوته به‌عنوان یک مرداب حاوی آلی و معدنی در قسمت جنوبی استان گلستان جهت نمونه‌برداری انتخاب گردید. نمونه‌برداری از عمق سطح زمین تا 40 سانتی‌متری به شعاع 10 سانتی‌متر در اردیبهشت‌ماه سال 1393 انجام گرفت. بدین منظور، از نمونه‌های خاک تهیه شده و خشک شده به روش استاندارد، مقاطع میکروسکوپی به‌صورت مقاطع نازک و صیقل تهیه گردید و نمونه‌ها در آزمایشگاه مینرالوگرافی دانشگاه صنعتی امیرکبیر موردمطالعه قرار گرفت. نتایج مطالعات کانی‌شناسی نوری نشان می‌دهد که کوارتز، اورتوز، مسکویت، بیوتیت، کلسیت، پیروکسن‌های اپاسیتی شده و کانی‌های اپاک مهم‌تری نکانی‌هایتشکیل‌دهنده این مرداب می‌باشند. نتایج مطالعات مقاطع صیقلی حاکی از وجود آهن فراوان در نمونه‌هامی‌باشد که درواقع همان کانی‌های اپاک فراوان است. نتایج مطالعات میکرومورفولوژی نشان‌دهنده حضور ریشه گیاهان و دیگر ارگان‌های باقی‌مانده به‌صورت ترکیبی با مواد آلی است. حضور فسیل بریوزوآ می‌توان بیانگر سن احتمالی این مرداب در عهد حاضر باشد. همچنین مطالعات مینرالوگرافی نوری نشان داد که اکثر ذرات ویژگی‌های سنگ مادر را از خود نشان می‌دهند.

کلیدواژه‌ها

خاک آلی- معدنی؛ مرداب زیارت؛ میکروسکوپی؛ میکرومورفولوژی خاک؛ کانی شناسی نوری

مراجع

1- Andriesse J. P. 1988. Nature and management of tropical peat soils (No. 59). Food & Agriculture Org.

2- Babel U. 1975. Micromorphology of soil organic matter. In Soil components. Springer Berlin Heidelberg.

3- Bottrell S., Coulson J., Spence M., Roworth P., Novak M., & Forbes L. 2004. Impacts of pollutant loading, climate variability and site management on the surface water quality of a lowland raised bog, Thorne Moors, E. England, and UK. Applied geochemistry, 19(3): 413-422.

4- Coggins A.M., Jennings S.G., & Ebinghaus R. 2006. Accumulation rates of the heavy metals lead, mercury and cadmium in ombrotrophic peatlands in the west of Ireland. Atmospheric Environment, 40(2): 260-278.

5- Damman A.W.H. 1978. Distribution and movement of elements in ombrotrophic peat bogs. Oikos. 30: 480–495.

6- Dellwig O., Watermann F., Brumsack H. J., Gerdes G., & Krumbein, W. E. 2001. Sulphur and iron geochemistry of Holocene coastal peats (NW Germany): a tool for palaeoenvironmental reconstruction. Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 167(3): 359-379.

7- Gallego J.L.R., Ortiz J.E., Sierra C., Torres T., & Llamas J. F. 2013. Multivariate study of trace element distribution in the geological record of Roñanzas Peat Bog (Asturias, N. Spain). Paleoenvironmental evolution and human activities over the last 8000calyr BP. Science of the Total Environment, 454: 16-29.

8- Gardea-Torresdey J. L., Tang, L., & Salvador, J. M. 1996. Copper adsorption by esterified and unesterified fractions of Sphagnum peat moss and its different humic substances. Journal of Hazardous Materials, 48(1): 191-206.

9- Goldberg P., & Macphail R. I., 2008. Practical and theoretical geoarchaeology. Blackwell publishing.

10- Gorgan Natural Resources Burea., 2011. http://golestan.frw.org.ir/01/En/.

11- Gorham E., & Janssens J. A. 2005. The distribution and accumulation of chemical elements in five peat cores from the mid-continent to the eastern coast of North America. Wetlands, 25(2):259-278.

12- Gosset T., Trancart J. L., and Thevenot D. R. 1986. Batch metal removal by peat. Kinetics and thermodynamics. Water Research, 20(1):21-26.

13- Grootjans A., Iturraspe R., Fritz C., Moen A., and Joosten H. 2014. Mires and mire types of Peninsula Mitre, Tierra del Fuego, Argentina. Mires and Peat, 14-1.

14- Ho Y. S., Wase D. J., & Forster C. F., 1995. Batch nickel removal from aqueous solution by sphagnum moss peat. Water Research, 29(5): 1327-1332.

15- La Daana K.K., Gobin J.F., Beckles D.M., Lauckner B., & Mohammed A. 2014. Metals in sediments and mangrove oysters (Crassostrea rhizophorae) from the Caroni Swamp, Trinidad. Environmental monitoring and assessment, 186(3): 1961-1976.

16- Leson G., & Winer A.M. 1991. Biofiltration: an innovative air pollution control technology for VOC emissions. Journal of the Air & Waste Management Association, 41(8): 1045-1054.

17- Malawska M., Ekonomiuk A., & Wiłkomirski B. 2006. Chemical characteristics of some peatlands in southern Poland. Mires and Peat, 1(02): 1-14.

18- Mandernack K.W., Lynch L., Krouse H.R., and Morgan M. D. 2000. Sulfur cycling in wetland peat of the New Jersey Pinelands and its effect on stream water chemistry. Geochimica et Cosmochimica Acta, 23: 3949–3964.

19- Punning J. M., & Alliksaar T. 1997. The trapping of fly-ash particles in the surface layers ofSphagnum-dominated peat. Water, air, and soil pollution, 94(1-2): 59-69.

20- Purmalis O., & Klavins M. 2013. Comparative study of peat humic acids by using UV spectroscopy. European Scientific Journal, 9(21).

21- Ramsar, Cop11. 2011. Ramsar and peatlands: the implementation of Res. VIII.17 on Global Action on Peatlands by Ramsar parties, Bucharest, July, 7, 2011.

22- Rothwell J. J., Evans M. G., & Allott T. E. H. 2006. Sediment-water interactions in an eroded and heavy metal contaminated peatland catchment, southern Pennines, UK. In The Interactions between Sediments and Water. Springer Netherlands.

23- Schnitzer M., & Khan S. U. (Eds.). 1975. Soil organic matter (Vol. 8). Elsevier.

24- Sharma D. C., & Forster C. F., 1993. Removal of hexavalent chromium using sphagnum moss peat. Water Research, 27(7):1201-1208.

25- Shotyk W. 1988. Review of the inorganic geochemistry of peats and peatland waters. Earth Sci. Rev. 25: 95–176.

26- Smieja-Krol B., Fiałkiewicz-Kozieł B., Sikorski J., & Palowski B. 2010. Heavy metal behaviour in peat–A mineralogical perspective. Science of the total environment, 408(23): 5924-5931.

27- Stanislawska-Glubiak E., Korzeniowska J., & Kocon A. 2014. Effect of peat on the accumulation and translocation of heavy metals by maize grown in contaminated soils. Environmental Science and Pollution Research, 1-9.

28- Steinmann P., & Shotyk W. 1997. Chemical composition, pH, and redox state of sulfur and iron in complete vertical porewater profiles from two Sphagnum peat bogs, Jura Mountains, Switzerland. Geochimica et Cosmochimica Acta, 61(6): 1143-1163.

29- Weiss D., Shotyk W., Rieley J., Page S., Gloor M., Reese S., & Martinez-Cortizas A. 2002. The geochemistry of major and selected trace elements in a forested peat bog, Kalimantan, SE Asia, and its implications for past atmospheric dust deposition. Geochimica et Cosmochimica Acta, 66(13):2307-2323.

30- Yu Z., Loisel, J., Brosseau D. P., Beilman D. W., & Hunt S. J. 2010. Global peatland dynamics since the Last Glacial Maximum. Geophysical Research Letters, 37(13).

31- Zulkifley M.T.M., Ng, T.F., Abdullah W.H., Raj, J.K., Shuib M.K., Ghani A.A., and Ashraf M.A. 2015. Geochemical characteristics of a tropical lowland peat dome in the Kota Samarahan-Asajaya area, West Sarawak, Malaysia. Environmental Earth Sciences, 73(4):1443-1458.