اثر هورمون‌های سیتوکینین و اکسین بر تجمع کلر و برخی عناصر پرمصرف در ذرت در الگوهای مختلف کاشت در شرایط شوری

آب و خاک

مقاله 4، دوره 32، شماره 1 - شماره پیاپی 57، فروردین 1397، صفحه 101-112   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v32i1.64801

نویسندگان

داوود دوانی^* ؛ مجید نبی پور؛ حبیب الله روشنفکر

دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

جهت بررسی اثر مصرف هورمون (عدم مصرف (شاهد)، مصرف سیتوکینین در مرحله V8-V10 و مصرف اکسین در زمان ظهور ابریشم) و الگوی کاشت (یک ردیفه، دو ردیفه و کف فارو) بر تجمع کلر و برخی عناصر پرمصرف در ذرت در شرایط شوری آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی بوشهر در سال 1393 اجرا شد. الگوی کاشت به عنوان عامل اصلی و مصرف هورمون به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که در الگوهای مختلف کاشت بیشترین میزان سدیم برگ بدون مصرف هورمون به دست آمد ولی کمترین میزان سدیم برگ با تیمار اکسین مشاهده شد. مصرف هورمون در هر سه الگوی کاشت منجر به افزایش پتاسیم بخش هوایی شد که البته بیشترین افزایش با مصرف سیتوکینین با الگوی کاشت کف فارو (46/1 برابر بیشتر از شاهد) بدست آمد. در کاشت کف فارو مصرف هورمون میزان کلر برگ را کاهش داد و بیشترین کلر برگ بدون مصرف هورمون بدست آمد در حالی که مصرف سیتوکینین و اکسین به ترتیب 86/6 و 24/21 درصد غلظت کلر را کاهش داد. مصرف هورمون در الگوهای مختلف کاشت کلر بخش هوایی را کاهش داد ولی بیشترین کاهش با سیتوکینین (22 درصد کاهش نسبت به شاهد) بود. به طور کلی نتایج نشان داد که مصرف سیتوکینین و اکسین به ویژه در الگوی کاشت کف فارو موجب کاهش غلظت سدیم، کلر و نسبت سدیم به پتاسیم و افزایش غلظت پتاسیم و کلسیم گیاه شد.

کلیدواژه‌ها

کاشت کف فارو؛ محلول پاشی؛ مرحله رشد؛ نسبت سدیم به پتاسیم

مراجع

1- Aqueel Ahmad M. S., Javed F., and Ashraf M. 2007. Iso osmotic effect of NaCl and PEG on growth, cations and free proline accumulation in callus tissue of two indica rice (Oryza sativa L.) genotypes. Journal of Plant Growth Regulation, 53: 53-63.

2- Argueso C. T., Ferreira F. J., and Kieber J. J. 2009. Environmental perception avenues: the interaction of cytokinin and environmental response pathways. Plant, Cell & Environment, 32: 1147-1160.

3- Ashraf M., Athar H. R., Harris P. J. C., and Kwon T. R. 2008. Some prospective strategies for improving crop salt tolerance. Advances in Agronomy, 97: 45-110.

4- Chapman H. D., and Pratt D. F., 1961. Methods of analysis for soil, plant and water. Univ. Calif., Div. Agriculture Science, p. 60-62.

5- Dodd I. C. 2003. Hormonal interactions and stomatal responses. Plant Growth Regulation, 22: 32-46.

6- Emam, Y., Karimzade- Soressjani, H., Mouri, S., and Maghsoudi, K. 2013. Reaction auxin and cytokinin concentrations of functional bread wheat and durum in terminal drought. Journal of Crop Production and Processing, 3 (8): 93-103. (in Persian).

7- Emami A. 1996. Methods of Plant Analysis. First volume, Technical Issue No. 982, Soil and Water Research Institute. TehranUniv. Press, 248p. (in Persian)

8- Esmaeili A., and Roshan A. 2006. Effects of nitrogen fertilizer on the environment. Zeiton, 18: 20-30. (in Persian with English Abstract).

9- Estefan G., Sommer R., and Ryan J. 2013. Methods of Soil, Plant, and Water Analysis: A manual for the West Asia and North Africa region, Third Edition. 243 p.

10- Fahad S., and Bano A. 2012. Effect of salicylic acid on physiological and biochemical characterization of maize grown in saline area. Pakistan Journal of Botany, 44 (4): 1433-1438.

11- FAO Statistical Yearbook. 2013. World food and agriculture. Pp 132. . http:// www. Fao. Org/ economic/ess/ess- publication/ ess- yearbook.

12- Ghanbari-Birgani D., Zand E., Barzegari M., and Khorramian M. 2010. The effect of planting pattern and the use of herbicides on weed population, grain yield and water use efficiency of Corn SC 704. Iranian Journal of Crop Sciences, 12 (1): 1-17. (in Persian with English Abstract).

13- Hadiarto T., and Tran L. S. 2011. Progress studies of drought-responsive genes in rice. Plant Cell Reports, 30: 297-310.

14- Ho L.C., and Adams P. 1995. Nutrient uptake and distribution in relation to crop quality. Acta Horticulturae, 396: 33-39.

15- Hoffman G.J., Howell T.A., and Solomon K.H. 1990. Management of farm irrigation system . American Society of Agricultural Engineers, USA.

16- Kaya C., Tuna A. L., and Okant A. M. 2010. Effect of foliar applied kinetin and indole acetic acid on maize plants grown under saline conditions. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 34: 529-538

17- Keshavarzi, M. S., Jafari- Haghighi, B., and Bagheri, A. R. 2013. Evaluation the effect of auxin and gibberellin on quantitative and qualitative characteristics of forage corn. Journal of Plant Ecophysiology, 5(15) 26-35. (in Persian).

18- Khavari-Khorasani S. 2012. The handbook of corn production. Gholami Press, 250 p. (in Persian).

19- Kusvuran S., Yasar F., and Abak K. 2007. Utilizing some of screening methods in order to determine of tolerance of salt stress in the melon (Cucumis melo L.). Research Journal of Agriculture and Biological Sciences, 3: 40-45.

20- Lacerda C. F., Cambraia J., Cano M. A. O., Ruiz H. A., and Prisco J. T. 2003. Solute accumulation and distribution during shoot and leaf development in two sorghum genotypes under salt stress. Environmental and Experimental Botany, 49:107-120.

21- Lauchi A., and Lynch J. 1985. Salt stress disturbs the Ca nutrition of barely. New Phytologist, 99: 345-354.

22- Lopez M. L., Peralta-Videa J. R., Benitez T., and Gardea-Torresdey J. L. 2005. Enhancement of lead uptake by alfalfa (Medicago sativa) using EDTA and a plant growth promoter. Chemosphere, 61: 595-598.

23- Manchanda G., and Garg N. 2008. Salinity and its effects on the functional biology of legumes. Acta Physiologiae Plantarum, 30: 595-618.

24- Marschner, H. 1995. Mineral nutrition of higher plants. Academic Press, London.

25- Munns R., and Tester M. 2008. Mechanisms of salinity tolerance. Annual Review of Plant Biology, 59: 651–681.

26- Najafi N., and Sarhanzade A. 2012. The effect of NaCl salinity and soil waterlogging on the growth characteristics of maize in the greenhouse. Journal of Greenhouse Culture Science and Technology, 3 (10): 1-15. (in Persian with English Abstract).

27- Noormohamadi Gh., Siadat A., and Kashani A. 2009. Cereal Agronomy. Shahid Chamran University of Ahvaz Press, 441 pp. (in Persian).

28- Norimoto M. 2014. Review: Plant growth hormone cytokinins control the crop seed yield. American Journal of Plant Sciences, (5): 2178-2187.

29- Parida A. K., and Das A. B. 2005. Salt tolerance and salinity effects on plants: a review. Ecotoxicology and Environmental Safety, 60: 324-349.

30- Peleg Z., and Blumwald E. 2011. Hormone balance and abiotic stress tolerance in crop plants. Current Opinion in Plant Biology, 14: 290–295.

31- Salardini, A. A. 2008. Soil fertility. University of Tehran press, Tehran. 434 p. (in Persian).

32- Shahkarami G., and Rafiee M. 2009. Response of corn (Zea mays L.) to planting pattern and density in Iran. American-Eurasian Journal of Agriculture and Environment Science, 5 (1): 69-73. (in Persian with English Abstract).

33- Soloman M., Geldalovich E., Mayer A. M., and Poljakoff M. A. 1986. Changes induced by salinity to the anatomy and morphology of excised pea roots in culture. Annals of Botany, 57: 811-818.

34- Tahmasebi, I., and Rashed-Mohassel M. H. 2009. Effect of plant density on yield and yield components of two hybrids of corn. Iranian Journal of Agricultural Research, 7 (1): 105-113. (in Persian with English Abstract).