تغییر در روابط قدرت بین کنشگران درونی و بیرونی نظام اداری از دیدگاه کارکنان نظام اداری

علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

مقاله 8، دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 5، فروردین 1384   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jss.v0i0.5253

نویسندگان

دکتر ناصر میر سپاسی^{* 1}؛ دکتر اکبر اعتباریان²

¹تهران، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، دفتر رئیس دانشکده اقتصاد و مدیریت

²اصفهان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان، دانشکده تحصیلات تکمیلی، گروه مدیریت دولتی.

چکیده

با استقرار الگوی بوروکراسی نوین در ایران،تصور می‌شد که نظم اداری به یک نظم منطقی و مبتنی بر عقلانیت قانونی استوار شود، ولی نه تنها این‌چنین نشد، بلکه این الگو به پایگاهی برای استمرار و تقویت مسایل و مشکلات گذشته مبدل گردید. علی‌رغم تلاش‌های گسترده به‌عمل آمده، نه تنها بهبودی در مشکلات و مسایل اساسی و ریشه‌ای نظام اداری حاصل نشد، بلکه بر شدت، گستره و وخامت آن نیز افزوده شده است. چرایی این موضوع، نخستین پرسش این تحقیق بوده است. برای دستیابی به یک تبیین نظری برای مشکلات اساسی و ریشه‌ای نظام اداری ایران، نخست مطالعه‌ای به شیوه اسنادی انجام گرفت. حاصل این مطالعه، شناسایی ساخت پاتریمونیال(آمریت - تابعیت) به‌عنوان ساخت مسلط بر نظم فرهنگی و اجتماعی ایران و البته کنش‌های اجتماعی است. نظام اداری ایران نیز به‌عنوان یک نهاد اجتماعی تحت تأثیر این ساخت، منشأ رفتارها و عملکردهایی است که نتیجه آن مشکلات تاریخی نظام اداری و ناکارآمدی آن است. هدف اصلی از ادامه مطالعه، بررسی میزان نیاز به تغییر ساخت پاتریمونیال به‌عنوان ساخت مسلط بر کنش‌های درونی و بیرونی نظام اداری در جهت دستیابی به توازن قدرت است.

کلیدواژه‌ها

کنش‌های درونی و بیرونی نظام اداری؛ تعادل قدرت؛ پاتریمونیال؛ ساخت «آمریت؛ تابعیت»؛ بوروکراسی؛ نظام اداری؛ نظام سیاسی؛ فاصله قدرت؛ قدرت متقابل

مراجع