تعداد نشریات | 48 |
تعداد شمارهها | 1,407 |
تعداد مقالات | 15,342 |
تعداد مشاهده مقاله | 1,052,416 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 580,779 |
ارزیابی آلودگی رودخانه آجیچای در محدوده دشت تبریز براساس تغییرات مکانی و زمانی شاخصهای کیفی NSFWQI و IRWQI | ||
آب و خاک | ||
مقاله 1، دوره 34، شماره 6 - شماره پیاپی 74، زمستان 1399، صفحه 1203-1218 اصل مقاله (2.42 MB) | ||
نوع مقاله: مقالات پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v34i6.80732 | ||
نویسندگان | ||
زینب پاشازاده لاله1؛ هادی جعفری ![]() | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد زمینشناسی زیست محیطی ، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود | ||
2دانشیار هیدروژئولوژی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود | ||
3دانشیار هیدروژئولوژی گروه علوم زمین، دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
رودخانه آجیچای از مهمترین رودخانههای جاری در استان آذربایجان شرقی و یکی از بزرگترین رودهای ورودی به دریاچه ارومیه میباشد که از دشت تبریز عبور مینماید. بهدلیل تمرکز صنایع مختلف، کشاورزی و مناطق شهری در این دشت، این رودخانه مهم مستعد آلودگی و تخریب کیفی میباشد. در این تحقیق به منظور ارزیابی آلودگی این رودخانه براساس تغییرات مکانی و زمانی شاخص بنیاد ملی بهداشت آمریکا در دو فرم ضربی (NSFWQIm) و افزایشی (NSFWQIa) و شاخص کیفی منابع آب سطحی ایران (IRWQISC)، تعداد 16 ایستگاه نمونهبرداری در طول مسیر رودخانه تعیین و طی دو فصل تر (اردیبهشتماه 95) و خشک (شهریورماه 95) اقدام به نمونهبرداری گردید. پارامترهای هدایت الکتریکی، دما، اکسیژن محلول و pH در صحرا و کل جامدات محلول، کدورت، یونهای اصلی، نیترات، فسفات، اکسیژنخواهی زیستی، اکسیژنخواهی شیمیایی و آلایندههای زیستی (کلیفرم مدفوعی) در آزمایشگاه اندازهگیری شد. مطابق نتایج، افزایش مقادیر شاخصهای کیفی در مسیر جریان رودخانه ضمن عبور از مناطق شهری، کشاورزی و صنعتی مشاهده شده که بیانگر آلودگی و تخریب کیفی آب رودخانه بهسمت پاییندست میباشد. میانگین مقادیر فرمهای افزایشی و ضربی شاخص بنیاد ملی بهداشت آمریکا در فصل تر به ترتیب برابر 8/39 و 8/25 و در فصل خشک برابر 5/29 و 8/16 و متوسط شاخص کیفیت منابع آب سطحی ایران برابر 5/14 در فصل تر و 8/14 در فصل خشک محاسبه شده که نشاندهنده کیفیت پایینتر رودخانه در فصل خشک نسبت به فصل تر ناشی از تغییرات در رژیم جریان و آبدهی آن میباشد. ارزیابی کیفی رودخانه آجیچای با استفاده از شاخصهای مورد بررسی نشاندهنده وضعیت بد تا خیلی بد رودخانه در اکثر ایستگاهها بهخصوص قسمتهای میانی دشت تبریز میباشد. این موضوع بیانگر تخریب کیفی رودخانه آجیچای در اثر ورود آلودگی از منابع آلاینده بهویژه فاضلاب شهری و پساب صنعتی بوده و لزوم مدیریت و بهبود کیفی این رودخانه مهم از طریق شناسایی، پایش و کنترل مستمر منابع آلاینده، جلوگیری از تخلیه فاضلاب خام به رودخانه، الزام به تصفیه فاضلابهای صنعتی قبل از تخلیه به رودخانه و نظارت بر عملکرد تصفیهخانههای موجود (نظیر تصفیهخانه شهرک صنعتی چرمشهر) را مشخص مینماید. | ||
کلیدواژهها | ||
آذربایجان شرقی؛ تخریب کیفی؛ فاضلاب؛ کلی فرم؛ طبقه بندی کیفی؛ نیترات | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 105 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 157 |