بررسی «من‌» سلینی در داستان سفر به انتهای شب با تکیه بر نظریه ژرژ پوله

مطالعات زبان و ترجمه

مقاله 3، دوره 54، شماره 1، فروردین 1400، صفحه 57-80   

نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/lts.v54i1.84616

نویسندگان

مهسا پاکدل¹؛ فرانک اشرفی^{* 2}؛ فاطمه خان محمدی³

¹گروه زبان و ادبیات فرانسه، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

²گروه زبان و ادبیات فرانسه، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³گروه زبان و ادبیات فرانسه، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

کشف «من وجودی» یا آگاهی نویسنده، از نتایج اصلی نقد مضمونی بوده و مسأله‌ای است که همواره مورد توجّه نویسندگان بزرگ بوده است. «لویی فردینان سلین» یکی از نویسندگانی است که در سفر به انتهای شب با استفاده از مضامین تکرارشونده به‌خوبی آن را به نمایش می‌گذارد. به عقیدۀ «ژرژ پوله»، از منتقدان نقد مضمونی، هر فرد به‌گونه‌ای در جهان هستی و در رابطه‌‌اش با جهان پیرامون به شناخت از خود دست می‌یابد. برای رسیدن به این آگاهی، پوله مکان را به‌عنوان یکی از مقوله‌های بنیادی ارتباط با جهان پیرامون به‌حساب ‌آورده است. او تلاش می‌کند تا با تحلیل درک راوی از مکان، به کشف هرچه بهتر زوایای «جهان‌آگاهی» نویسنده دست یابد. تحقیق پیش رو، در نظر دارد با رویکردی تحلیلی‑توصیفی نشان دهد چگونه تئوری ژرژ پوله در رمان سفر به انتهای شب خود را ارائه می‌کند. فرضیّۀ این مقاله این است که نحوۀ پرداختن به فضا و قرار دادن «من وجودی» در این فضا که بازتابی از ارتباط منِ باردامو با «جهان‌آگاهی» نویسنده از دنیاست، اهمّیّت مقولۀ پردازش فضا-مکان از دیدگاه پوله را به نمایش گذارد. در این رمان که نوعی شرح‌حال داستانی است، راوی از خلال سفرها و مکان‌ها، داستان زندگی و پرسه‌زدن‌هایش را بازگو می‌کند.

کلیدواژه‌ها

من وجودی؛ فضا-مکان؛ سفر؛ سلین؛ سفربه انتهای شب؛ نقد مضمونی

مراجع

ایگلتون، ت. (۱۳۸۰). پیش‌درآمدی بر نظریّۀ ادبی. ترجمۀ عبّاس مخبر. تهران: مرکز.

بابک‌معین، م. (۱۳۸۹). نقد مضمونی آراء، اندیشه‌ها و روش‌شناسی ژرژ پوله: درک مقوله‌های زمان و مکان. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.

بابک‌معین، م. (۱۳۸۶). از نقد تخیلی تا نقد مضمونی. پژوهشنامۀ فرهنگستان هنر، ۳(۲)،۷۳-۹۰.

فاسیان، م.، و نجاتی، ل. (۱۳۹۳). بررسی تاثیر زبان لویی فردینان سلین در سفر به انتهای شب بر مدیر مدرسه جلال آل احمد. مطالعات زبان و ترجمه، ۴(۴)، ۱ـ۲۱.

سلین، ل. (۱۳۷۳). سفر به انتهای شب. ترجمۀ فرهاد غبرایی. تهران: جامی.

پاکدل، م.، و فارسیان، م. (۱۳۹۵). بررسی تطبیقی مضمون «جنگ» در دو رمان سفر به انتهای شب و زمستان ۶۲ بر اساس نظریّۀ فرانسوا یوست. ادبیّات تطبیقی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، ۱3(۱)، ۱۸۵-۲۰۴.

حامی‌دوست، م.، و خزانه‌دارلو، م. (۱۳۹۲). فضای داستان شازده احتجاب از منظر نقد مضمونی. ادب پژوهی، ۲۵(۳)، ۹-۳۱.

حامی‌دوست، م.، و خزانه‌دارلو، م. (۱۳۹۳). بررسی زمان در داستان «دخمه‌ای برای سمور آبی» از منظر نقد مضمونی. پژوهش زبان و ادب فارسی، ۳۵(۴)، ۸۱-۱۰۵.

زندی، م. (۱۳۸۸). بررسی زبان فرانسۀ عامیانه در آثار سلین و مشکلات مترجمان فارسی‌زبان در ترجمۀ این آثار. اندیشه‌های ادبی، ۱(۱)، ۷۵-۹۰.

کریمیان، ف. ، و مربی، ص. (۱۳۹۴). سفر در آثار پاتریک مودیانو از دیدگاه نقد مضمونی. نقد زبان و ادبیّات خارجی، ۱۴(۷۲)، ۱۷۱-۱۹۳.

نژادمحمّد، و. (۱۳۹۵). «مضمون اگزیستانس و اگزیستانسیالیسم» در نزد شخصیت‌های ژان-‌ماری گوستاو لوکلزیو. مطالعات زبان و ترجمه، ۴۹(۲)، ۴۵-۶۶.

هادی­تقی، ف.، فارسیان، م.، و آذری ازغندی، ج. (1394). خوانش جامعه­شناختی مرگ قسطی لویی فردینان سلین. پژوهش­های ادب و زبان فرانسه، 2(3)، 119-144.  

 

Burns, W. E. (2001). The scientific revolution: An encyclopedia. Santa Barbara, United States of America: ABC-CLIO, Inc.

Cresciucci, A. (1990). Les territoires Céliniens : Expression dans l'espace et expérience du monde dans les romans de L.F. Céline. Paris, France: Aux amateurs de livres.

De Beauvoir, S. (1960). La Force de l’âge. Paris, France: Gallimard.

Descartes, R. (1637). Discours de la method. Leyde, Pays-Bas : L’imprimerie de Ian Maire.

Fortier, P. (1981). Voyage au bout de la nuit : Etude du fonctionnement des structures thématiques : Le « Métro Emotif » de L.F. Céline. Paris, France: Lettres Modernes. 

Heidegger, M. (1927). Being and time. Tübingen, Germany: Max Niemeyer Verlag.

Husserl, E. (1900). Logical investigations. Halle, Germany: M. Niemeyer.

Malaval, C. (2014). Un voyage au cœur de l’homme dans l’entre-deux-guerres : Voyage au bout de la nuit de Louis-Ferdinand Céline et Babylonische Wanderung d’Alfred Döblin (Unpublished doctoral dissertation). University of Toulouse, Toulouse, France.

Merleau-Ponty, M. (1945). Phénoménologie de la perception. Paris, France: Gallimard.

Munsch, S. (2011). Une lecture de l’espace romanesque célinien (Unpublished doctoral dissertation). University of Pau et des pays de l’Adour, Pau, France.

Pakdel, M. (2011). L’image de l’absurdité dans Voyage au bout de la nuit de Louis-Ferdinand Céline (Unpublished master’s thesis). Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.

Poulet, G. (1977). Entre moi et moi. Paris, France: Librairie José Corti.

Poulet, G. (1982). Espace proustien. Paris, France: Gallimard, coll. “tell”.

Poulet, G. (1964). Le point de départ. Paris, France: Librairie Plon.

Raymond, M., & Poulet, G. (1981). Correspondence. Paris, France: J. Corti.