تلاقی نمادها و مفاهیم دریدایی در رمان هرگز رهایم مکن

مطالعات زبان و ترجمه

مقاله 5، دوره 54، شماره 1، فروردین 1400، صفحه 107-126   

نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/lts.v54i1.84769

نویسنده

زهرا خزاعی راوری^*

گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان.

چکیده

هرگز رهایم مکن (2005) رمانی از نویسنده انگلیسی‑ژاپنی، کازو ایشی گورو، است. رمان‌های ایشی گورو از نظر ساختار، طرح و مضامین با یکدیگر متفاوت‌اند. هرگز رهایم مکن یکی از رمان‌های معروف علمی تخیلی اوست که محور اصلی آن، نقد هنجارهای اجتماعی جامعه است. این رمان که از نگاه یکی از شخصیت‌ها به نام «کتی» روایت می‌شود، به زندگی دانش‌آموزان مدرسۀ شبانه‌روزی «هیلشم»می‌پردازد. کتی دختری ستم‌دیده است که سال‌های زیادی را زیر چتر قوانین ناعادلانۀ مدرسه سپری کرده است. پژوهش حاضر در پی بررسی این رمان از دیدگاه ساختارشکنی است. مسألۀ قابل ‌توجّه در این مقاله، اشاره به مفاهیم ساختارشکنانه بر اساس نظریّۀ دریدا، فیلسوف فرانسوی و بنیان‌گذار استراتژی ساختارشکنی، است. اگرچه رمان‌های ایشی گورو از جنبه‌های بی‌شماری موردمطالعه قرارگرفته‌اند، اما موارد بسیار کمی وجود دارد که در آنها به بررسی مفاهیم و مضامین پساساختارگرای موجود در آثار ایشی گورو پرداخته ‌شده است. ازاین‌رو، در تحقیق حاضر سعی شده سه مفهوم ساختارشکنی یعنی «رابطۀ دلبخواهی بین دال و مدلول»، «تقابل‌های دوگانه» و «مرکز زدایی» در رمان هرگز رهایم مکن بررسی شود. مقاله پیش رو با به کار گیری نظریّۀ ساختارشکنی دریدا به این موضوع می‌پردازد که چگونه با استفاده از مفاهیم یادشده، این رمان نمادهای پیچیده‌ای را به مخاطب معرّفی می‌کند که خودِ آنهاارائه‌دهندۀ لایه‌های مختلف معنایی و گاه ضدونقیضی هستند. درنهایت، این مطالعه نشان داد که معانی متفاوت و متضاد این نمادها از طریق رابطۀ دلبخواهی بین دال (نشانگر) و مدلول، تقابل‌های دوگانه و مرکز زدایی ساخته می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

نماد؛ ساختارشکنی؛ رابطه دلبخواهی بین دال و مدلول؛ تقابل‌های دوگانه؛ مرکز زدایی

مراجع

ایشی گورو، کازوئو. (2005). هرگز رهایم مکن. ترجمۀ سهیل سُمّی. تهران: انتشارات ققنوس.

 Abrams, M. H. (2014). A glossary of literary terms. Belmont, CA: Wadsworth Publishing.

Adiseshiah, S. (2005). Utopian space in Caryl Churchill's history plays: Light shining in buckinghamshire and vinegar Tom. Utopian Studies, 16 (1), 3-26.

Bressler, C. (2007). Literary criticism: An introduction to theory and practice. Upper Saddle River, New Jersey: Prentice-Hall.

Culler, J. (1998). On deconstruction: Theory and criticism after structuralism. London, England: Routledge and Kegan Paul Ltd.

Cummins, E. (2019). Claude Levi-Strauss: Biography, theory & structuralism. (Retrieved from https://study. com/academy/lesson/claude-levi-strauss-biography-theory-structuralism. html.

Denham, R. D. (1975). Frye’s theory of symbols. Canadian Literature, 66, 63–79.

Derrida, J. (2002). Structure, sign and play in the discourse of the human sciences. Writing and Différance. London, England: Routledge and Kegan Paul Ltd.

Eagleton, T. (2008). Literary theory: An introduction. Malden, USA: Blackwell Publishing.

Frye, N. (2000). Anatomy of criticism four essays. New Jersey, USA: Princeton University Press.

Guerin, W. L, Labor, E, Wilson, G. A., Morgan, L, Reesman, J. C Smith, A., & Willingham, J. R. (2010). A handbook of critical approaches to literature. Oxford, England: Oxford University Press.

 Ishiguro, K. (2005). Never let me go. New York: Knopf Doubleday Publishing Group.

Leitch, V. B. T. (2001). The norton anthology of theory and criticism. New York, NY: Norton and company.

Norris, C. (2002). Deconstruction: Theory and practices. New York, NY: Routledge.

Royle, N. (2000). Deconstruction: A user's guide. London, England: Macmillan Press Ltd.

Selden, R. (1993). Reader’s guide to contemporary literary theory (3 ed.). Kentucky: Kentucky University Press.

Tyson, L. (2006). Critical theory today: A user friendly guide. New York, London: Routledge.