ساخت و اعتباریابی مقیاس ایرانی ۷ عاملی شخصیت مبتنی بر زوج‌درمانی اشتراک محور

پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره

مقاله 7، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 19، شهریور 1399، صفحه 105-129  

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/tpccp.2020.39367

نویسندگان

سید علی کیمیایی ؛ حمزه امینی

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

هدف: ساخت و مطالعه ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس ایرانی شخصیت مبتنی بر زوج‌درمانی اشتراک محور بود.
روش: پژوهش حاضر، مطالعه‌ی بنیادی-توسعه‌ای بود که ابتدا بر اساس اصول و مفاهیم پایه نظریه (JPCMT) پیرامون شخصیت با 237 سؤال در 16 حوزه طراحی شد. پس از بررسی روایی محتوایی و اجرای اولیه، 203 سؤال انتخاب شد. سپس تعداد 439 نفر از ساکنین خراسان رضوی که 9/92 درصد شهرنشین و بقیه روستانشین بودند به روش نمونه‌گیری داوطلبانه انتخاب و پرسشنامه نهایی را از طریق سایتی که به همین منظور طراحی شده بود، پاسخ دادند. داده‌ها با نرم‌افزار Amos24 تحلیل شد.
یافته‌ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی، 7 عامل شخصیت شامل: تأییدطلب، سرزنش‌گر، ابزارگرا، مسئولیت‌خواه، کنترل‌گر، مذهب‌گرا و رئیس مآب را تأیید نمود. نتایج پایایی به کمک ضریب آلفا، اسپیرمن-براون و گاتمن برای کل آزمون بسیار بالا و به ترتیب برابر 95/0 ، 81/0و81/0 بدست آمد. ضریب همبستگی بین کل آزمون ( 83/0) و هفت عامل با یکدیگر مثبت و معنادار بود. روایی ملاکی این مقیاس با پرسشنامه شخصیتی نئو، بیانگر روایی هم‌گرا و واگرای بالایی بین دو مقیاس بود. نتایج آزمونt نشان داد که زنان و مردان در 4 عامل شبیه و در 3 عامل باهم متفاوت‌اند.

کلیدواژه‌ها

اعتبار یابی؛ مقیاس؛ شخصیت؛ زوج‌درمانی اشتراک محور

اصل مقاله

 

 

 

مراجع

 

Adams, R. (2017). Normality Testing - Skewness and Kurtosis. https://help.gooddata.com

Anisei, J. K. (2011). Validity and reliability of NEO short form in students. Journal of behavior science, 351-355.

Boster, J. S., & Maltseva, K. (2006). A crystal seen from each of its vertices: European views of European national characters. Cross-Cultural Research, 40(1), 47-64.

Briley, D. A., & Tucker-Drob, E. M. J. P. b. (2014). Genetic and environmental continuity in personality development: A meta-analysis. 140(5), 1303.

Costa, P. T., McCrae, R. R., & Revised, N. E. O. (1992). Personality Inventory (NEO-PI-R) and NEO Five-Factor Inventory (NEO-FFI): Professional Manual. Odessa, fl: Psychological Assessment Resources.

Fathi Ashtianei, A. (2013). Psychological tests: evaluation of personality and mental health. Tehran: Besat.

Haghshenas, H. (2006). Five-Factor Model of personality treats: Guided for demonstrating and Normality of NEO-PI-R & NEO-FFI. Shiraz: Shiraz University of Medical science.

Hooman, H. A. (2014). Data Analysis in multivariant on behavioral research (4th version) (4 ed.). Tehran: payk Farhang.

Jinwoo Park, M. J. (2009). A Note on Determination of Sample Size for a Likert Scale. Communications of the Korean Statistical Society, 669-673.

Johnson, S. (2004). The practice of emotionally focused marital therapy. New York Brunner/Routledge.

Kimiaee, S. A. (2012). Develop and study of preliminary psychometric and validation characteristics of Iranian Family Psychological Function Scale. Journal of Modern Psychological Researches, 7(27), 145-182.

Kimiaee, S. A. (2013). Joint-point center marital therapy.

Levine, R. A. (2001). Culture and personality studies, 1918-1960: myth and history. J Pers, 69(6), 803-818. doi:10.1111/1467-6494.696165

Lynn, R., & Martin, T. (1995). National differences for thirty-seven nations in extraversion, neuroticism, psychoticism and economic, demographic and other correlates. Personality and Individual Differences, 19(3), 403-406.

McCrae, R. R., & Terracciano, A. (2005). & 78 Members of the Personality Profiles of Cultures Project.

McCrae, R. R., Terracciano, A., Realo, A., & Allik, J. (2007). Climatic warmth and national wealth: some culture‐level determinants of national character stereotypes. European Journal of Personality, 21(8), 953-976.

Peabody, D. (1985). National characteristics. New York: Cambridge University Press.

Perugini, M., & Richetin, J. (2007). In the land of the blind, the one‐eyed man is king. European Journal of Personality, 21(8), 977-981.

Peterson, C., & Seligman, M. P. (2004). Character strengths and virtues: a handbook and classification: Oxford University Press.

Rolland, J. P. (2000). Cross-cultural validity of the five-factor model of personality. Paper presented at the XXVIIth international congress of psychology, Stockholm, Sweden.

Terracciano, Abdel-Khalak, A., Adam, N., Adamovova, L., Ahn, C., & Ahn, H. (2005). National character does not reflect mean personality trait levels in 49 cultures. Science(310), 96-100.

Terracciano, A., & McCrae, R. R. (2007). Perceptions of Americans and the Iraq invasion: Implications for understanding national character stereotypes. Journal of Cross-Cultural Psychology, 38(6), 695-710.