سناریوهای استقلال کردستان عراق و امنیت ملی ایران

پژوهش نامه ایرانی سیاست بین الملل

مقاله 8، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 16، شهریور 1399، صفحه 191-214   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/irlip.2021.21036.0

نویسندگان

عبدالرضا عالیشاهی^{* 1}؛ یونس فروزان²؛ حسین مسعودنیا³؛ سیدعلی مجیدی نژاد⁴

¹دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی

²دکتری علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی

³دانشیار علوم سیاسی دانشگاه اصفهان

⁴دانش‌آموخته روابط بین‌الملل دانشگاه اصفهان

چکیده

از سال ۱۹۹۱، مسئله استقلال اقلیم کردستان عراق یکی از اهداف مهم این اقلیم به شمار می‌رود. مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق برای رسیدن به این هدف در ۲۵ سپتامبر ۲۰۱۷ میلادی همه‌پرسی تعیین استقلال این اقلیم را از حکومت مرکزی برگزار نمود و عراق را تا آستانه خطر تجزیه‌طلبی و جنگ داخلی پیش برد و کشورهای منطقه ازجمله جمهوری اسلامی ایران، ترکیه و سوریه که دارای اقلیتی از اکراد می‌باشند، این مسئله را تهدیدی بالقوه علیه امنیت ملی خود قلمداد کردند. مقاله حاضر به دنبال ارائه پاسخی متقن بدین سؤال است که به رغم برگزاری مسئله همه‌پرسی استقلال اقلیم کردستان، چه سناریوهای محتملی را می‌توان برای آینده این اقلیم متصور بود؟ و این مسئله چه تأثیراتی بر امنیت جمهوری اسلامی ایران خواهد گذارد؟ نویسندگان با بهره‌گیری از روش آینده‌پژوهشی و استفاده از منابع مکتوب و مجازی به ترسیم سه سناریو عمده در خصوص آینده اقلیم کردستان عراق مبادرت نمودند و یافته‌ها پژوهش حاکی از آن است که تحریم‌های سیاسی و اقتصادی کشورهای منطقه همچون ایران، ترکیه و عراق، مرگ جلال طالبانی، چالش‌های درونی اکراد در درون اقلیم کردستان باعث تعلیق همه‌پرسی شده و آینده اقلیم کردستان عراق، مطابق متغیرهای الگویی کانتوری و اشپیگل نه‌تنها سبب همگرایی منطقه‌ای نمی‌شود بلکه واگرایی وسیعی در منطقه رقم خواهد خورد و تهدیداتی ناشی از سطح ماهیت انسجام، ماهیت ارتباطات، ساختار روابط و سطح قدرت و بازیگر مداخله‌گر را برای جمهوری اسلامی ایران به همراه خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها

اقلیم کردستان؛ همه‌پرسی؛ کانتوری و اشپیگل؛ امنیت ملی؛ ایران

مراجع

References

Abdollahpour, M.; Mohseni, A., & Rasteh, D. (2017). Diaspora and the rise of nationalism with an emphasis on conflict models, Quarterly of Political Research in the Islamic World, 7(1), 71-94. (In Persian)

Aghaie, S. D., & Aghdaee, S. H. (2012). Theorical Analysis of Turkeys ACCESSION to European Union and Impediments Ahead, Politic Quarterly, 42(4), 107- 123. (In Persian)

Ahmadi, K. (2016). Organizational Future Studies: Essentials, Concepts, Methods and Trends, Tehran: Termeh Publication. (In Persian)

Akhavan Kazemi, M., & Azizi, P. (2011). Iraqi Kurdistan; Israel geopolitical hartland, Strategic Quarterly, 20 (6), 141-168. (In Persian)

Akhavan Kazemi, M.; Rostami, F., & Shahmaleki, H. (2018). Analysis of the relationship between Israel and Iraqi Kurdistan and its security implications for the Islamic Republic of Iran, Journal of Contemporary Studies, 8(26), 1-26. (In Persian)

Aldroubi, M. (2017). Iraqi Kurds launch independence vote, The National Times,                                                                                                         5September 2017.

Azghandi, A., & Solat, R. (2012). Relations between Iran and turkey in the light of developments in the Arab world, Quarterly Political Studies, 4(15), 47-64. (in persian)

Basiri, M.; Majidinejad, A., & Alishahi, A. (2017). The cause of the failed coup of 2016 Turkish Army against the AKP, Quarterly Journal of International Relations, 10(37), 39-64.  (In Persian)

Bouzhmehrani, H., & Poureslami, M. (2013). The soft threats of Kurdistan's climate autonomy and its impact on the Iranian Kurds, Journal of the Sociology of the Islamic World, 2(4), 87-110. (In Persian)

Chmaytelli, M., & Toksabay, E. (2017). Turkey raises oil threat after Iraqi Kurds back independence, The Reuters, 28 September.

Chulov, M. (2017). Kurdish forces abandon long-held lands to Iraqi army and Shia fighters, The Guardian, 17 October.

Chulov, M., & Johnson, P. (2017). Barzani on the Kurdish referendum: We refuse to be subordinates, The Guardian, 22 September.

Cockburn, P. (2017). Iraqi Kurdish referendum: Why international powers fear independence vote could derail fight against Isis, The Independent, 19 September.

Dehnavi, M., & TajAbadi, H. (2014). Iraq's federalism and Iran's national security; opportunities and challenges, Quarterly journal of political and international research, 6 (18), 153- 188. (In Persian)

Forouzan, Y., & Alishahi, A. (2017). Turkish Communication foreign policy in the Middle East after the Islamic Awakening and approaches to odds with the Islamic Republic of Iran, International Journal of Advanced Multidisciplinary Research, 4(3), 86-92.

Ghasemi, F. (2011). Theories of International Relations and Regional Studies, Tehran: Nashr Mizan Publications. (In Persian)

Hafeznia, M., & Romina, E. (2005). The evolution of Iran-Iraq relations and its impact on the geopolitics of the Persian Gulf, Quarterly of geographic research, 20(2), 66-72. (In Persian)

Halafi, M. (2016). Hashd Al-Shaabi mobilize the people of Iraq, The Islamic Revolutionary Guards Journal, 411, 46-49. (In Persian)

Hatami, M., & Saniar, M. (2017). Kurdistan Regional Referendum, Resources and Challenges for the Formation of an Independent Government, Strategic Studies Quarterly, 20(2), 85-111. (In Persian)

Jamshid, S. (2010). South Caucasia Regional Integration: Obstacles and Challenges from the viewpoint of the Islamic Republic of Iran, Journal of International Relations Studies, 3(12), 169-198.

Kaplan, M., & Mardini, R. (2017). The Kurdish region of Iraq is going to vote on independence. Here’s what you need to know, Washingtonpost, 11 November.

Karimi, P., & Gholami, T. (2016). American and Russian Kurdish politics, Iran's interests and national security, Geopolitical Quarterly, 13(2), 202-221. (In Persian)

Kavalek, T. (2016). The Catch-22 in Nineveh: The Regional Security Complex Dynamics between Turkey and Iran, Journal of Policy Paper, 3(4), 1-15.

Ketabi, M., & Dehghan, Y., Heidari, S. (2013). Investigating the Political-Economic Relations of Iraqi Kurdistan with Turkey and Its Impact on Iran's Foreign Policy, International Political Research Quarterly, 5(17), 1-33. (In Persian)

Kouzehgar Kaleji, V. (2009). Attitudes toward the formation of an Energy Club in the Shanghai Cooperation Organization, Journal of Strategy, 18(51), 75-108. (In Persian)

Lindenstrauss, G., & Cluzet, A. (2017). For Institute for National Security Studies, ETH, Zurich: Center for Security Studies.

Moradi, J. (2011). The study of federalism in Iraq in terms of the level of regional analysis, Political Science Quarterly, 7(17), 35-58. (In Persian)

Ranjkesh, M. J., & Litifan, N. (2016). Analysis of the Effects of Competition between United States and Russia on Regional Convergence and Divergence of Central Asia, From 2001 to 2008, Journal of Centeral Eurasia Studies, 9(2), 269-288

Sajedi, A., & Amjadian, F. (2010). The impact of Iraqi Kurdistan's federalism on the political and ethnic norms of the kurds of Iran, Daneshnameh Quarterly, 80, 57-80. (In Persian)

Seifzadeh, SH. (2011). Theorization in international relations of the foundations and intellectual forms, Tehran: Samt Publications. (In Persian)

Simpson, E. (2017). America is in Denial about Iraq, The Foreign Policy, 18 October.

Yazdani, E.; Omidi, A., & Kheiri, M. (2018). Explanation of the Objects of the Kurdistan Regional Government of Iraq in Alliance with Turkey, Quarterly of World Politics, 7(1), 81-106. (In Persian)

Yazdanpanah, K., & Bayat, HR. (2015). Elements of geopolitical influence in convergence between countries of India, Pakistan and Afghanistan and its impact on southern (Comparative method using contoury theory and Der Spiegel), Quarterly of Geography (Regional Planning), 19(1), 19-33. (In Persian)

Zarei, B., & Ranjbari Chichooran, K. (2018). Analysis of the Challenges of Kurdistan and the Central Government of Iraq and its Impamct on the Countries Future, Journal of Faculty of Law and Political Science, 47(4), 909-928. (In Persian)