واکنش ژنوتیپ‌های سویای دارای آلل‌های ژن مقاومت(Rsv1 ) به آلودگی با سه سویه از ویروس موزائیک سویا

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران Iranian Plant Protection Researches

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 دی 1399  

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.2021.32763.0

نویسندگان

جواد رمضانی اول ریابی ¹؛ محسن مهرور ¹؛ محمد زکی عقل¹؛ علیرضا محمدزاده²؛ محمدرضا حاجی مراد³

¹فردوسی مشهد

²علوم پزشکی گناباد

³تنسی امریکا

چکیده

ژن‌های مقاومت گیاه (R)، شناسایی هشدار (Signals)های غیربیماریزایی (Avirulent) مربوط به بیمارگرها را که منجر به فعال‌سازی پاسخ‌های دفاعی گیاه می‌شوند، برعهده دارند. از مدتها پیش تصور بر این است که تحت فشار انتخاب، نرخ موتاسیون بالای ویروس‌های دارای ژنوم آر ان ای (RNA)، به همراه اندازه بزرگ جمعیت و فاصله کوتاه تولید نسل، باعث ظهور جهش‌یافته‌هایی (Mutants) از عوامل بیماریزا می‌شود که قادرند از شناسایی بوسیله ژن‌های R میزبان فرار کنند. در این مطالعه، پاتوسیستم Soybean mosaic virus (SMV)/Rsv1 برای شناسایی این فرضیه بکار برده شد. ژنوتیپ‌های سویای دارای آلل‌های مقاومتRsv1 با عصاره دارای نتاج ویروسی همسانه عفونی سویه‌های N، G7 و G7d ویروس موزائیک سویا روی گیاهان سویای حساس، مایه‌زنی شدند. بعد از گذشت بیست و یک روز از مایه‌زنی، گیاهان فاقد علایم ویروسی توسط آزمون الیزای غیر مستقیم (Indirect ELISA) بررسی شدند. یکی از ده گیاه York و Kwanggyo و دو گیاه از سی گیاه Ogden مایه‌زنی شده با عصاره دارای نتاج ویروسی بدست آمده از تکثیر مولکول دی ان ای مکمل (cDNA) سویه N ویروس موزائیک سویا روی گیاهان سویای حساس که در آزمایشگاه همسانه‌سازی شده بود (molecularly cloned SMV-N یا pSMV-N)، علایم ویروسی را نشان دادند و در آزمون الایزای غیر مستقیم، مثبت بودند. در مایه‌زنی مکانیکی انجام شده با استفاده از عصاره بدست آمده از این گیاهان، مجددا ویروس به گیاهان York، Kwanggyo و Ogden منتقل شده و توانست با این گیاهان سازگار شود. بعد از انجام آزمون آرتی پی سی آر (RT-PCR) و تعیین ترادف طول کامل سیسترون‌های HC-Pro (Helper Component-Protease) و P3 ویروس، موقعیت جهش نقطه‌ای ایجادشده و اسید آمینه رمز شده در اثر تغییر نوکلئوتید در نقطه جهش، با استفاده از نرم‌افزار MEGA7 مشخص شد. در گیاهان York و Kwanggyo، جهش نقطه‌ای در سیسترون HC-Pro و در گیاه Ogden، در سیسترون P3 ویروس مشاهده شد.