ارزیابی ظرفیت پذیرش گردشگری بر اساس ادراکات جامعه میزبان (مطالعه موردی منطقه ثامن مشهد)

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

دوره 18، شماره 1 - شماره پیاپی 34، بهار و تابستان 1399  

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geography.v18i1.38018

نویسندگان

محمد اجزاء شکوهی¹؛ شیرین صباغی آبکوه ²؛ علیرضا معینی³

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²فردوسی مشهد

³جهاد دانشگاهی مشهد

چکیده

هدف:هدف این پژوهش، ارزیابی اثرات گردشگری درک شده از سوی جامعه میزبان و بررسی آستانه ظرفیت پذیرش گردشگری در منطقه ثامن شهر مشهد می باشد.

روش شناسی: روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است. از مطالعات کتابخانه ای جهت مباحث نظری و انتخاب شاخص های مرتبط با هدف تحقیق استفاده گردید و مطالعات میدانی در قالب مصاحبه و پرسشنامه صورت گرفته است. جامعه آماری، جمعیت ساکن، مسئولین هتل ها و دفاتر مسافرتی و مسئولین دولتی می باشند که از بین آنها حجم نمونه 374 نفر انتخاب گردید. برای تحلیل داده ها از آزمون های ناپارامتری (Chi-Square، فریدمن و Kruskal-Wallis) استفاده شد.

یافته ها/ نتایج: نتایج نشان می دهد که گردشگری در منطقه ثامن از بعد اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی اثرات مثبت و منفی متفاوتی بر جای گذاشته و به دلیل وجود اثرات نامطلوب در برخی ابعاد، ظرفیت پذیرش در آنها به آستانه خود نزدیک شده است و در بعد زیست محیطی اثرات صرفاً نامطلوب و منفی را به همراه داشته و در کلیه شاخص ها، ظرفیت پذیرش به آستانه خود نزدیک شده است. همچنین بین گردشگری و هر یک از شاخص های اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی منطقه با سطح اطمینان 95 % و معنی داری 000/0 که کمتر از 05/0 می باشد، رابطه معنی داری وجود دارد و گردشگری بر هر یک از شاخص ها تأثیر گذار بوده است. لازم به ذکر است در زمینه اثرات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی گردشگری که از سوی جامعه میزبان درک شده است، درمیان سه گروه مورد مطالعه تفاوت معنی داری وجود ندارد. در نهایت گردشگری بر برخی ابعادِ بخش های اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی تأثیر بیشتری نسبت به ابعاد دیگر دارد.

نتیجه گیری:طبق نتایج، در منطقه ثامن، برنامه ریزی و مدیریت کارآمد به منظور توسعه پایدار و برای تقویت اثرات مثبت و کاهش اثرات منفی گردشگری به منظور ایجاد نگرشی مثبت در جامعه میزبان و حمایت آنها از این فعالیت ضرورت دارد.

مراجع